lagna prasang

phulchhab newspaper > navrash ni pal column > 25-5-2016

 

જોઈ શકાતું હોય જો ધુમ્મસની આરપાર

તો દ્રશ્ય પણ વહી શકે નસનસની આરપાર.

-કુલદીપ કારિયા.

 

ગ્લોબલ વોર્મિંગનો ખતરનાક પરચો આખી દુનિયાને બહુ સારી રીતે સબક શીખવાડી રહેલો. મોબાઈલ એપમાં ગરમીનો પારો રોજ ૪૪ – ૪૫ ડિગ્રીનું ટેમ્પરેચર બતાવતો હતો પણ સરસ્વતીને ચોક્કસપણે ખબર હતી કે દિવસના અમુક સમયે એ પારો ૪૬-૪૭ સુધી પહોંચતો જ હશે. સવારના ૧૦ વાગ્યાથી શરુ થઈને રાતના ૧૦ સુધી નકરો ગરમ ગરમ પવન ફુંકાવાનો ચાલુ ને ચાલુ રહેતો. એરકન્ડીશન, ફ્રીજ, કુલર, ફ્રુટજ્યુસ એ બધું મોજશોખ કરતાં જરુરિયાતની વસ્તુમાં ગણાવા લાગ્યું હતું. રોડ પર વ્રુક્ષો છાતી કાઢીને રુઆબ સાચવી રાખવાના પ્રયાસોમાં પ્રખર ગરમી સામે ઝઝૂમતા હતાં પણ થોડા સમયમાં એ ય થાકી હારીને માણસો પાસે વધારે પાણી પાય એવી આશામાં નમી પડતાં હતાં. એમાં પાણીની તંગી. અમુક વ્રુક્ષના પર્ણ બળીને ખાખ થઈ જતાં. જોકે એના મૂળથી છુટાં નહતાં પડી જતાં એટલે માણસોને એમને જોઇને આશા બંધાતી કે આ ઇશ્વરના પ્રકોપ સમો સમય થોડાં ઘણા બળી જઈને પણ કાઢી લેવાનો છે, મૂળસોતા સાવ જ અકાળે તો નહીં જ ખરી જઈએ.

આવા સમયમાં રમ્યાના ઘરે દીકરી સરસ્વતીના લગ્નનો પ્રસંગ આવીને ઉભો હતો.સરસ્વતી – ૨૪  વર્ષની કોડભરી નાજુક નમણી યુવતી. જોઇને આંખ ઠરે, જે ઘરમાં જશે એનું નામ ઉજાળશે એવું એના મુખારવિંદ અને બોલચાલ પરથી તરત જ પરખાઈ જતું. રમ્યા અને રમેશ પોતાની એકની એક દીકરીના પ્રસંગને શક્ય એટલી ધામધૂમથી ઉજવવા માંગતા હતાં. ઠંડા પીણા, કુલર, એસી, વિશાળ લોનવાળો એસી હોલ અને શહેરની નામી હોટલમાં લગભગ ૨૫ એક જેટલાં રુમનું બુકિંગ થઈ ચૂકયું હતું. રમ્યાના બધા સગા વ્હાલા વર્ષોથી પરદેશમાં જ રહેતાં હતાં. ભારતીય રીતિરિવાજોની ઝાઝી ગતાગમ નહીં એટલે જે પણ હોય એ બધું રમ્યાના પરિવારના માથે જ આવીને ઉભું રહેતું. દુનિયામાં પૈસા ખર્ચતા જ બધું બરાબર થઈ જાય એવી માન્યતા અહીં સદંતર ખોટી પડતી હતી. પૈસા ઉપરાંત પર્સનલ અટેન્શન અને સમય પણ ખૂબ જ જરુરી હતાં. ૧,૦૦૦ જેટલાં તો ફક્ત વેવાઈપક્ષના જ માણસો હતાં.

લગ્નનો દિવસ માથે આવીને ઉભો. રમ્યા સવારની ગ્રહશાંતિની ને બીજી અનેક વિધીઓમાં પરોવાયેલી. એની બે બહેનપણી અને એક પડોશીને કામની બધી વિગત સમજાવી દીધી હતી પણ તો  ય વેવાઈપક્ષના એક ભાઈને ગરમીમાં નાચીને થાકી ગયા પછી સાદા પાણીનો ય ભાવ ના પૂછાયાની ફરિયાદ થઈને જ ઉભી રહી.

હવે ?

રમ્યા અને રમેશના હોશકોશ ઉડી ગયાં. જમાનો ભલે ગમે એટલો મોર્ડન થઈ જાય પણ કન્યાપક્ષના મા બાપે કાયમ વરપક્ષ આગળ નમતું જોખવું જ પડે છે. તેઓ એ ભાઈ પાસે ગયા અને ‘સોરી’ કહ્યું. પણ પેલા ભાઈ ના માન્યાં.

‘તમે લોકો તો લગ્ન કરવા બેઠાં છો કે રમત કરો છો ? જાનૈયાઓને બોલાવીને એમનું ધ્યાન પણ નથી રાખી શકતાં તો શું કામ બોલાવ્યાં? આટલી ગરમીમાં અમે લોકો કંઇ નવરા નથી કે આવા પ્રસંગોમાં હાજરી પૂરાવીએ. શું જોઇને નીકળી પડતાં હશે આવા લોકો  લગ્ન કરાવવા?’

‘ભાઈ એવું નથી. અમે જાનૈયાઓના આગમન વેળાએ શરબતની વ્યવસ્થા કરી જ હતી પણ્ કદાચ કોઇ વેઈટરથી ભૂલચૂક થઈ ગઈ હશે. આપ શાંતિથી અહીં બેસો હું જાતે જઈને આપના માટે શરબત લઈને આવું છું, પ્લીઝ.’ રમ્યાએ ભાઈનું મગજ શાંત પાડવાનો પ્રયાસ કર્યો.

‘અરે શું હું જાતે વ્યવસ્થા કરું છું ? વર પક્ષના લોકો છીએ…આમ માંગી માંગીને થોડું શરબત પીવાનું હોય ? અમારી પણ કોઇ ઇજ્જત હોય કે નહીં ? અમે તો આ ચાલ્યાં ઘરે – ચાલ સીમા.’ ભાઈએ એમની પત્નીને આદેશ કર્યો.

‘જુઓ શંકરભાઈ, આપને કોઇ તકલીફ પડી હોય તો અમારા વેવાણ તમારી સામે ક્ષમા માંગે જ છે પછી વાતને શું કામ આટલી બધી ઉછાળો છો? એ શરબત ના મળ્યું એમાં આમ આકરા થઈ જઇએ એ આપણાં સંસ્કાર ન કહેવાય.’

રમ્યા અને રમેશની નવાઈ વચ્ચે એમના વેવાઈ કનુભાઈ એમના પક્ષે આવીને એમનું ઉપરાણું લઈને મહેમાનને સમજાવવા લાગ્યાં. આ જોઇને રમ્યાંનો બધો તણાવ દૂર થઈ ગયો.

‘વેવાઈ, અમારી કોઇ ભૂલચૂક હોય તો અમે માફી માંગીએ છીએ. અમારા કારણે તમે કોઇ સંબંધમાં ખટરાગ ઉભો ના કરતાં પ્લીઝ. લગ્ન પ્રસંગ લઈને બેઠા હૉઇએ એટલે આમ નાનું મોટું તો ચાલ્યાં જ કરે.’

‘વેવાણ, હું પણ એમ જ કહું છું કે આવડા મોટા પ્રસંગમાં ને આવા વાતાવરણમાં થોડું ઘણું આઘુ પાછું થાય જ એને આમ આબરુનો સવાલ ના બનાવી દેવાય. આ તમારી ઉજાગરાથી ભરેલી આંખો, ચિંતાતુર થઈને ચીમળાઇ ગયેલ વદન…એ બધું તો જુઓ…દીકરીના લગ્ન નહીં પણ જાણે એક મોટી જવાબદારી થઈ ગઈ. એવું ના હોય વેવાઈ- વેવાણજી. એમને આ પ્રસંગમાંથી જવું હોય તો જઈ શકે છે પણ તમારી ઇજ્જત સામે આમ કારણ વગર કાદવ ઉછાળવાનો હક એમને કોઇએ નથી આપ્યો. તમારા સ્વમાનને કોઇ જ કારણ વગર આમ ઠેસ પહોંચે એ હું ના ચલાવી શકું.’

‘હું પણ શંકરભાઈઅની વાતમાં હામી ભરાવું છું. માર પતિદેવે એક અતિથિને છાજે એવું વર્તન નથી કર્યું. એમને જવું હોય તો એ એકલા ઘરે જઈ શકે છે. હું તો લગ્નપ્રસંગ પૂરો મહાલીને જ ઘરે આવીશ.’ પેલા ભાઈની પત્નીએ પોતાનો હાથ એમના હાથમાંથી છોડાવીને કહ્યું. વીલા મોઢે પેલાભાઈ ચૂપચાપ ખુરશીમાં બેસીને લગ્નવિધી જોવા લાગ્યાં.

અને રમ્યા – રમેશભાઈના ચહેરા પર અનેરા સંતોષ  સાથે સરસ્વતીના ઉજજ્વળ ભાવિના જોયેલા સપના સાચા પડ્યાંનો અહેસાસ તરવરી ઉઠ્યો.

અનબીટેબલઃ માનવીમાં શ્રધ્ધા કાયમ રહે તો બહુ બધી અંધશ્રધ્ધાઓના વિષચક્રથી બચી જવાય છે.

-sneha patel.

વાત દુનિયાના બેસ્ટ હસબન્ડની

phoolchhab paper > navrash ni pal column > 9-04-2013

હેત છે કે હૈયામાં માતુ નથી,
એ ય સાચું છે કે છલકાતું નથી.

સાંભળ્યાં બહુ સૂર સાતેસાત પણ,
રાગ જાણીતો કોઈ ગાતું નથી.
– સ્નેહા પટેલ.

વસંત ઋતુની વહેલી સવાર હતી. પૃથ્વી એની નિયમિત ગતિ જાળવતી પોતાની ધરી પર અવિરતપણે ફરી રહી હતી. પ્રવાસીના કાનમાં દરિયાના મોજાંનાં પછડાટનો ધીરો ધીરો અવાજરસ રેડાઇ રહ્યો હતો. કાન અને આંખને સુસંગત કરવા પ્રવાસી પોતાની રોજની બેઠક સમી ખડક પર ગઇ અને ત્યાં બેસીને કાંડા પર બાંધેલા બેન્ડથી પરસેવો લૂછ્તી’કને દરિયાને નિહાળવા લાગી. દરિયાકિનારો અને એમાં પણ સૂર્યોદયનો સમય આ ઘટના પ્રવાસીની સૌથી મનપસંદ વાત.છેલ્લાં ૨૫ વર્ષથી એ નિયમિતપણે કુદરતની આ નિતનવી ઘટનાને એની નજરોમાં ભરીને અનોખી  સ્ફૂર્તી – તાજગી -જીવવાનું બળ મેળવતી હતી. આકાશના ભૂખરા રંગના પ્રતિબીંબથી દરિયો પણ ભૂખરા રંગે રંગાઈ ગયેલો. મોજાંનું પાણી મનસ્વી રીતે ગતિ પકડતા – ખડક સાથે અથડાતા અને ફીણ ફીણ થઈ જતું હતું તો થોડું પાણી વાછટરુપે ઉડીને આસપાસનું વાતાવરણ ધૂંધળું બનાવી દેતું હતું.ધીરે ધીરે આકાશમાં દોડતી -ફરતી વાદળીઓ લાલ થવા માંડી, પૂર્વીય ક્ષિતિજમાંથી દરિયાની ઉપલી ધાર પર ધીમે ધીમે લંબગોળ આકારનો એક ગોળો ઉપસવા લાગ્યો અને ધીમે ધીમે એ કર્કથી મકરવૃત તરફ ગતિ કરવા લાગ્યો. આકાશના વાદળો ખસતા ગયા અને કેસરી રંગ ગાઢો થઈને પીળાશ પકડવા લાગ્યો. દરિયાની ધાર પર થતાં સૂર્યોદયને નિહાળતાં પ્રવાસીની અંદર પણ સૂર્યોદય જેવી તાજગી ઉગવા લાગી. આંખો નશાર્ત થવા લાગી. આટલા વર્ષોથી ચોમાસાના દિવસો સિવાય નિયમિતપણે સૂર્યોદય જોતી હતી એમ છતાં પણ ક્યારેય એકસરખો નહતો લાગ્યો. રોજ રોજ આટલી નવીનતા કયાંથી લાવતો હશે આ ? પ્રવાસીને એના ધબકારા કાનમાં સંભળાવા લાગ્યાં અને એ પોતાની ધડકનોની તાલ ઉપર સૂર્યનો ઉદય જોવામાં એક્ધ્યાન થઈ ગઈ. દસ મિનીટ જેવો કુમળો તડકો મળ્યો એટલે શરીરને વિટામીન ડીનો ખજાનો પણ પ્રાપ્ત થઈ ગયો અને ધીમે ધીમે એ નશામાંથી બહાર આવીને પ્રવાસી પોતાના ઘર તરફ વળી.
આટલી સુંદર ઘટના પણ એનો આનંદ વહેંચવા -સમજવા માટે જીવનમાં એક પણ વ્યક્તિ નહી !
ઘરમાં પ્રવેશતાં જ એને ડાઇનિંગ ટેબલ ઉપર બેસીને છાપું વાંચતો સાગર દેખાયો. સાગર એનો પતિ. છાપું વાંચતા વાંચતા પ્રવાસીની એની ‘સ્વીટહાર્ટ’ની રાહ જોઈ રહયો હતો. પ્રવાસી હાથ મોઢું ધોઈ ફ્રેશ થઈને ફટાફ્ટ ચા બનાવી અને સાગર સાથે ચા પીવા બેઠી. સાગરના વાંકડિયા વાળમાંથી દેખાતું એનું ચમકતું સ્વચ્છ વિશાળ કપાળ એને દરિયાના સૂર્યોદય જેવું જ લાગતું. હજુ એ ધ્યાનથી સાગરનું મોઢું જોઇ શકે એ પહેલાં તો સાગરની ચા પતી પણ ગઈ.
‘ચાલ પ્રવી, હું ભાગું હવે…’
‘અરે સાંભળ તો ખરો..આજે મેં કેટલો સરસ સૂર્યોદય જોયો એની વાત કરું.’
‘સોરી ડીયર, અત્યારે સહેજ પણ સમય નથી. વળી તારે સૂર્યોદય જોવાની કયાં નવાઈ, રોજ તો જોવે છે. તું પણ છે ને…’
અને બાકીનું વાક્ય ઇરાદાપૂર્વક અધૂરું મૂકીને  સાગર ફટાફટ તૈયાર થઈને ફેકટરીએ જવા ઉપડ્યો. પ્રવાસી હવે સાવ એકલી. કામવાળી બાઈ, રસોઈઓ, માળી બધાં પોતપોતાના સમયે આવીને પોતાનું કામ કરીને જતાં રહ્યાં. ત્યાં પ્રવાસીના મોબાઈલની રિંગ વાગી અને પ્રવાસીએ ફોન લીધો.
‘હલો,હાય માધુરી..’
‘હાય સ્વીટીપાઈ, કેમ છે ?’ સામેથી એક સુમધુર અવાજ પ્રવાસીના કાને પડ્યો.
‘હું તો હંમેશા મજામાં જ ને..’ અને પોતે મજામાં જ છે એની સાબિતી આપવા પ્રવાસીના હોઠ પર એક ફીકું સ્મિત આવી ગયું, બે પળ પછી ખ્યાલ આવ્યો કે પોતે ફોન પર વાત કરે છે અને ફોન પર એના ચહેરાના હાવભાવ માધુરીને દેખાવાના નથી એટલે હોઠ પાછા નોર્મલ થઇ ગયા.
‘હા ભાઈ, તારે શું ખોટ, દસે આંગળીએ ગોરમા ને પૂજેલા છે એટલે સાગર જેવો વર મળ્યો છે. રોજની જેમ આજે પણ એણે જ ચા મૂકી હશે, અને તમે મેડમ મોર્નિગ વોક કરીને આવો એની રાહ જોતો હશે, રાઈટ..યુ લકી વન..અહીં તો મહિનાનો એક દિવસ પણ આવો ના ઉગે.’
‘હા માધુ, આજે તો એણે નાસ્તામાં મારી ફેવરીટ ઉપમા પણ બનાવેલી. પરણીને આવી ત્યારથી સવારની ચા તો સાગર જ બનાવે છે. મેં એને કેટલી વખત કહ્યું પણ એ મને ના જ પાડે. એ જ્યારે ના હોય ત્યારે જાતે ચા બનાવવાનું હવે આકરું થઈ જાય એટલી હવે મારી ટેવ બગાડી કાઢી છે એણે.’
‘હા ભાઈ…તમારી વાત થાય કંઈ? હવે સાંજે પતિદેવ અચૂક ફ્લાવર, ગિફ્ટ કે કોઇક ને કોઇક સરપ્રાઈઝ લેતાં આવશે. તારી તો સવાર પણ નિરાળી અને સાંજ પણ પછી રાત તો નિરાળી જ રહેવાની ને…’
માધુરીની વાતનો સંદર્ભ સમજતા પ્રવાસીનું નાજુક મોઢું શરમથી લાલચોળ થઈ ગયું.
‘અચ્છા સાંભળ, આજે સાંજે પિકચર જોવા જવું છે ?’
‘કયું ?’
‘ક્વીન, સાગર સાથે જોઈ તો નથી લીધું ને ? ‘
‘ના, હજુ બાકી છે. ઓકે. ડન’
‘લે, તારે કેટલી શાંતિ…ફટાફટ નિર્ણય લઈ લીધો. ના પતિદેવને પૂછવાનું કે ના સાંજની રસોઇની ચિંતા..વળી પિકચર જોવાના નામે જ એમનું મોઢું દિવેલ પીધા જેવું થઈ જાય. લગ્નને દસ વર્ષ થયા પણ હજી સુધી એક મૂવી જોવા સાથે નથી આવ્યાં…હશે જેવા જેના નસીબ બીજું શું ? ઓકે , સુપર મલ્ટીપ્લેક્ષમાં મળીએ, સાંજે સાત વાગ્યે, તું વહેલી પહોંચે તો ટિકીટ લઈ લેજે.મારે સ્વાતિ ટ્યુશનમાંથી આવે પછી નીકળાશે તો કદાચ મોડું પણ થાય અને પછી ટિકીટ ના મળે તો મૂડ જતો રહેશે.’
‘હા ભાઈ હા, હું ટિકીટ લઈ લઈશ. તું શાંતિથી આવજે. ચાલ હવે ન્હાવા જવું છે. ફોન મૂક.’ અને પ્રવાસીએ ફોન કટ કર્યો.
ફોન કટ કરીને આંખો બંધ કરીને પગ સામેની ટીપોઇ પર લંબાવીને પ્રવાસી વિચારવા લાગી,’ સાગર અને એ સાવ જ વિરુધ્ધ સ્વભાવના. પ્રકૃતિનો ‘પ’ કે કોઇ આર્ટનો ‘અ’ પણ સાગરને ના સમજાય. એને તો ફકત ‘રુપિયા’નો ‘ર’ જ પરમેશ્વર. આજે પણ એ ત્રણ દિવસ માટે બિઝનેસ મીટીંગ માટે દિલ્હી ગયેલો. મહિનાના વીસ દિવસ તો એના આમ જ એકલા અટૂલા જ વીતે અને બાકીના દસ દિવસ પૈસા કેવી રીતે આવ્યાં, કઈ પાર્ટી સાથે કેમની વાત થાય, મશીનો -ટેકનોલોજીની લેટેસ્ટ માહિતીઓ મેળવવામાં જ વીતતો. સાગર પાસે એને સમજવાનો, અનુભવવાનો સમય કે સમજણ જ ક્યાં હતાં ? અને પોતે પોતાનો એ ખાલીપો પોતાની સખીઓ, સગા વ્હાલાઓમાં સાગર અને એના સંબંધોની ખોટી ખોટી વાતો કરીને ભરતી હતી. સાગર એનો પડ્યો બોલ ઝીલી લે, એના મૌનથી , એની આંખોથી જ એની નારાજગી, ખુશી જાણી લે છે. એને ખબર હતી કે એનો સંતોષ ભ્રમણાઓથી ભરપૂર છે પણ વાસ્તવિકતામાં જે ખુશી ના મળે એની કલ્પનાઓ કરવામાં ક્યાં  કોઇ પાબંદી હોય છે ? આમ નહીં તો તેમ..એ તો થોડું એડજસ્ટ, કોમ્ર્પોમાઈસ તો કરવા પડે જ ને..બધાને બધું જ થોડી મળી જાય ?  બાકી એનો સાગર એટલે સાગર ! એને કાયમ હાથમાં ને હાથમાં જ રાખે.
સાગર એટલે દુનિયાનો બેસ્ટ હસબન્ડ !

અનબીટેબલ : અમુક ભ્રમ જીવવા માટે જરુરી થઈ જાય છે.
શિર્ષક પંક્તિ – લેખિકા.