સુપર પરવરીશ.

foolchhab paper > navrash ni pal column > 06-03-2012

મૈં કિતના હી તાલાબમેં ક્યોં ન ખડા રહું,

પર યે કૈસે ભૂલ જાઉં મૈં મૈં હું-કંવલ નહી !

– રમેશ પારેખ.

પ્રાર્થના એક આધુનિક માતા. એમાં પણ અભિદ્યુ એનો એકનો એક દીકરો એટલે એ આખો દિવસ એની પાછળ પાછળ જ લાગેલી રહેતી. એની જીંદગીમાં જેટલું પણ જ્ઞાન મેળવેલું, જેટલી સ્માર્ટનેસ હતી એ બધું રેડીને એ પોતાના ચાઈલ્ડને ‘સુપરચાઈલ્ડ’ બનાવવાનો પ્રયત્ન કરતી.એના પ્રયાસો બધે જ પ્રશંસનીય બની રહેતા.

ધીરે ધીરે અભિદ્યુ મોટો થતો ચાલ્યો. મા નો લાડલો ટીનેજરી થઈ ગયો. મૂછનો ઝીણો ઝીણો દોરો ફૂટવા લાગ્યો. એ સાથે એના અંતઃમનમાં બીજું બધું પણ બહુ ફૂટતું જતું હતું. પ્રાર્થના હજુ પણ પોતાની સ્માર્ટનેસને અપડેટ કરી કરીને પોતાના લાડલાની શારિરીક, માનસિક બધી જરુરિયાતો પૂરી કરવાના પ્રયત્નોમાં વ્યસ્ત હતી. આજકાલની પેઢી બહુ જ સમજદાર છે. આજના ઘોર હરિફાઈના જમાનામાં એ પોતાની ક્ષમતા અને પોતાની ખામીઓથી સારી રીતે વાકેફ થતો જતા હોય છે એમાં અધકચરું જ્ઞાન પણ આવી જાય. માહિતીના વિસ્ફોટના જમાનામાં, ટીવી -મોબાઈલ -નેટ જેવી ટેકનોલોજી હાથવગી – આંગળીઓના ટેરવાવગી હોય છે.

અભિદ્યુ પણ આ બધાને કારણે અનેકો વિકલ્પોમાં ઘેરાયેલો રહેતો પણ પોતાનો એક ગોલ નક્કી નહતો કરી શકતો. એને ખબર હતી કે એને આગળ જતા આ દુનિયાને કઈક અલગ જ કરી બતાવવું પડશે તો જ એના જીવનનો કોઇ મતલબ સરશે. સતત દુનિયા સાથેની દોડમાં એ ક્યાંક પાછળ ના પડી જાય એ પ્રયત્નોમાં એનામાં એક જાતનું ડીપ્રેશન ઘર કરતું ચાલેલું.એ સાથે એની ટીનેજરી અવસ્થામાં એને વિજાતીય પાત્રોનું આકર્ષણ પણ સતત રહેતું. એની ઉંમરના મિત્રો પણ આખો દિવસ એવી બધી જ વાતોમાં વ્યસ્ત રહેતા. અભિદ્યુ પોતાની જાતને બહુ મહેનત કરી કરીને એ બધામાંથી પાછો ખેંચી લાવતો પણ એમાં એ આખે આખો નીચોવાઈ જતો..ખેંચાઈ જતો. પરિણામે ધીમે ધીમે એ ડલ થતો ચાલ્યો.

પ્રાર્થના પોતાના લાડલાની માનસિક સ્થિતીથી સાવ જ અનભિજ્ઞ હતી. એ તો પોતાની રીતે પોતાના દીકરાને સારામાં સારો ખોરાક, હેલ્થી કૌટુંબિક વાતાવરણ, પ્રેમ અને ઉંચામાં ઉંચી કક્ષાનું શિક્ષણ આપતી હતી અને એના સોનેરી ભવિષ્યના સપના જોતી હતી. પણ જ્યારે અભિદ્યુની માર્કશીટ ઉત્તરોઉત્તર બગડતી ચાલી ત્યારે એ ચિંતાથી ઘેરાઈ ગઈ.

આટલા વર્ષોમાં બધી એક્ટીવીટી સાથે ભણવામાં પણ નંબર વન રહેતો એનો દીકરો સાવ જ આમ છેલ્લી કક્ષાનું પરિણામ લાવે એ કેમનું ચાલે? રાતે એણે પોતાના પતિ પરમ સાથે આ વાત છેડી. પરમને પ્રાર્થના પર પૂરો વિશ્વાસ હતો એટલે એ અભિદ્યુની બાબતમાં બહુ મગજમારી ના કરતો. પણ દરેક વ્યક્તિના જીવનમાં એક સ્ટેજ તો એવું આવે જ છે કે એ વખતે એ પોતાના સ્વજનો કરતાં પોતાના મિત્રવર્તુળ પર વધુ વિશ્વાસ મૂકે, મા બાપને બધું ના કહી શકે પણ એની ઉંમરના મિત્રો જોડે ચર્ચા કરીને પોતાના રસ્તા શોધવાના પ્રયત્નો કરે. ટીનેજરી અભિદ્યુ એ તબક્કામાંથી પસાર થઈ રહેલો એ વાત એના ધ્યાનમાં તરત આવી ગઈ. એણે પ્રાર્થનાને કહ્યું,

‘પ્રાર્થુ, આપણે અભિદ્યુની સ્કુલમાં જઈને એના ટીચર્સને મળીએ, એમના કાઉન્સેલરોને મળીએ તો કદાચ આપણને કોઇ રસ્તો સૂઝે પણ ખરો..’

અને પ્રાર્થના વિફરી,

‘અરે, મારો દિકરો એકદમ હેલ્ધી છે એને વળી કાઉન્સેલિંગની શુ જરુર પડવાની ? મેં એને પાળીપોસીને મોટો કર્યો છે. મને મારા ઉછેર પર પૂરતો વિશ્વાસ છે, એવા કાઉન્સેલર – ફાઉન્સેલરો વળી એક દીકરાને એની મા થી વધુ થોડા જાણી શકવાના.. તમે સાંભળ્યું નથી કે ‘એક મા સો શિક્ષકોની ગરજ સારે’ એને અપડેટ કરો તો ‘એક મા આવા હજારો કાઉન્સેલરીયાઓની ગરજ સારે’ એમ હોય છે. આ તો બધા એમના પૈસા કમાવાના ત્રાગા છે. તમે વળી ક્યાંથી આવા ચક્કરોમાં પડવા લાગ્યા ?’

‘પ્રાર્થુ, આજના ઈ-યુગમાં કાઉન્સેલરોનો રોલ બહુ જ મહત્વનો છે. થોડું મોટું મન રાખી એની અગત્યતા સ્વીકાર. કોઇ પણ મા – બાપને પોતાના દીકરાની ખામી ના દેખાય. અભિદ્યુ જે વાતો આપણી સાથે શૅર ના કરી શકતો હોય એ વાતો એ કાઉન્સેલરો બહુ જ હળ્વેકથી અને પ્રેમપૂર્વક કઢાવી શકે છે, એની ઇચ્છાઓ સારી રીતે જાણી શકે છે એની ક્ષમતા મુજબ માર્ગદર્શન આપી શકે છે..એક પ્રયત્ન કરવામાં તને શું વાંધો છે.’

થોડું વિચાર્યા પછી પ્રાર્થના એ વાત માટે તૈયાર થઈ અને સ્કુલ કાઉન્સેલરનો સંપર્ક કર્યો. સાઇકોલોજીમાં માસ્ટર ડીગ્રી ધરાવનાર કાઉન્સેલરે બહુ જ સાવચેતીથી અભિદ્યુની તકલીફોને સમજી અને ધીમે ધીમે એના એક પછી એક માનસિક પ્રશ્નોનું નિરાકરણ લાવી આપ્યું. પરિણામે અભિદ્યુ એક સ્વસ્થ અને તેજસ્વી વિદ્યાર્થી બની ગયો.

અને પ્રાર્થના વિચારતી હતી કે પોતાના જેવી કેટલી મા હશે આ દુનિયામાં જે પોતાને સુપરમોમ અને કાઉન્સેલિંગને એક નક્કામી પ્રક્રિયા ગણીને,  માનસિક રોગ ગણીને નાછૂટકે જ લેવી પડતી મદદ સમજીને, પોતાની ‘સુપરપરવરીશ’ના ઘમંડમાં  પોતાના  તેજસ્વી સંતાનોનું ભાવિ જોખમમાં મૂકતી હશે..?

 

અનબીટેબલ ઃ દરેક સમયની એક અલગ માંગ હોય છે. જમાના સાથે કદમ મિલાવવા એનો સ્વીકાર કરવો જ પડે છે.