આજની પેઢી

છેલ્લાં એક વર્ષથી કોરોનાકાળમા લોકોની જે હાલત છે એ જોઈને મને કાયમ અમે student હતા એ સમય યાદ આવે.

અમે ‘અનામત આંદોલન’નો ત્રાસ બહુ વેઠયો છે એ પછી મને અનામત શબ્દથી ચીડ ચડવા લાગેલી જે આજ સુધી બરકરાર છે. એટલે જ હું કાયમ સ્ત્રી છું માત્ર એ કારણથી કોઈ સ્પેશિયલ ફેસિલિટી આપે તો એ નથી સ્વીકારતી…એ અનામત મને અપમાન જેવી લાગે છે.
ખેર, એ એક આડવાત, મુખ્ય તો અમે જીવનનો એ સુંદર સમય થોડા ઘણા આવા સંકટ સિવાય હસતા રમતા પસાર કરી ગયા અને  જીવનના ચાર દસકા ક્યાં વહી ગયા એની ખબર જ ના પડી અને આજે…

આજે અમારા સંતાનો બે બે દસકામાં તો જીવનની કેટલી કટુતા જોઈને , સહન કરીને જીવે છે. જન્મ્યા ત્યારથી જ ભૂકંપ, પછી સુનામી…ડેન્ગ્યુ, કોરોના જેવા અનેકો જીવલેણ જાત જાતના નવા રોગો, ક્વોરેટન્ટાઈન, એકલતા,સાવચેતી, અનેક નજીકના લોકોના ફટાફટ મોત , દર્દ…ઉફ્ફ. . ભયંકર સ્ટ્રેસ વચ્ચે આ પ્રજા ઉછરી રહી છે. મને યાદ છે કે તાવ એટલે માત્ર મેલેરિયા જ હોય એ સિવાય કોઈ રોગનું નામ સુદ્ધા મેં નહોતું સાંભળ્યું અને એ 3 દિવસમાં ફેમિલી ડોકટર હિમતલાલની બે ગુલાબી ને ઘોળી ટિકડીઓ ખાઈએ એટલે મટી જાય.  મેં મારા જીવનમાં પ્રથમ બ્લડ ટેસ્ટ મારી પ્રેગ્નન્સી વખતે કરાવેલો… પ્રેશર પણ એ જ વખતે ને એ પછી પણ ખબર નહિ ક્યારે કરાવ્યો હશે…જ્યારે આજે વાત વાતમાં બ્લડ ટેસ્ટ, એક્સરે વગેરે ચણા મમરા જેટલા સહજ. હા, અમે નાસ્તામાં ચણા મમરા મોજથી ખાતા ને આજની પેઢીને એમા ખાસ રસ નથી હોતો એ વાત અલગ છે.
પણ આટ આટલા માનસિક, શારીરિક પ્રેશરમાં ઉછરતી પેઢીને જોઈને દયા આવે છે. આ સ્માર્ટ પેઢીને બધું ફટાફટ જોઈએ છે, એ મેળવવા ગમે એ પ્રકારની મહેનત કરવા પણ એ લોકો તૈયાર હોય છે પણ આ કુદરત એમાં રોજ નવા નવા હર્ડલ ઉભા કરવામાં માહેર થતી જાય છે.
જોકે નવી પેઢી ખૂબ જ સમજદારીથી આ મુશ્કેલીમાંથી માર્ગ કાઢતી જાય છે, પણ આટલી નાજુક ઉંમર આવા અનુભવો માટે થોડી છે ભગવાન !
આ બચુકડાઓએ તો અત્યારે પાંખોમાં પૂરજોશમાં હવા ભરીને આકાશમાં ઉડવાનું હોય, પાણીમાં ડૂબકીઓ લગાવવાની હોય, બિનદાસપને રખડવાનું હોય, સપ્તરંગી સપના જોવાના હોય એ પૂરા કરવા મચી પડવાનું હોય….કેટકેટલું હોય…!

બીજા તો ઠીક પણ કુદરતસર્જિત આ છેલ્લી આફત હોય એમના જીવનની એવી ઈચ્છા રાખું છું.

તરવરિયણ, સ્વપ્નિલ, મસ્તીભરી જુવાની જુવાન રહે,અકાળે ચીમળાઈ ના જાય પ્રભુ…થોડું ધ્યાન રાખજે એમનું હવે..
અસ્તુ.
-સ્નેહા પટેલ.
Https://akshitarak.wordpress.com

માઇક્રોફિક્શન વાર્તા

માઇક્રોફિક્શન:

જીમમાં કલાક મશીનો પાછળ પસીનો વહાવીને ઢગલો કેલરી બાળીને ‘શેઈપ’માં આવતા શરીરને જોઈને ખુશ થતા એ ઓગણીસિયા નવજવાને બહાર આવી પાનના ગલલેથી સિગારેટ લઈને અંદરથી શરીરને બાળવા સળગાવી.

-સ્નેહા પટેલ.

16-3-2018

આજકાલના જુવાનિયા

phoolchab newspaper > 29-05-2014 > Navrash ni pal column

અણગમતું આયખું લઈ લ્યોને, નાથ !

મને મનગમતી સાંજ એક આપો :
કે ક્યારનો મૃગજળમાં ઝૂરતો તરાપો…

ખરી પડ્યાં પાંદડાંને હાથમાં લઈને
મેં આંખોમાં રોપ્યું એક ઝાડ :
પંખીનાં લાડ કદી નીરખ્યાં નથી
કે નથી સાંભળ્યો મેં નભમાં ઉઘાડ.
થીજેલાં જળમાં આ સૂતેલી માછલીને
અર્જુનનો મત્સ્યવેધ આપો.

–     જગદીશ જોષી

મોહિત ઓફિસેથી આવ્યો અને સોફામાં બેસીને બૂટ મોજાં જ કાઢતો હતો ત્યાં અંદરના રુમમાંથી એક મર્દાના અવાજ આવ્યો,

‘મોહિત, આવી ગયો દીકરા ? જરા અંદર આવજે તો મારા ચશ્મા દેખાતા નથી. શોધી આપને.’

એક પગમાંથી મોજું કાઢેલું ને બીજા પગનું બાકી હતું એને એમનુ એમ રહેવા દઇ મોહિત ઉભો થયો અને અંદરની રુમમાં ગયો. સોળ બાય સોળના એક સુંદર મજાના સ્વચ્છ બેડરુમમાં બેડ ઉપર એના પિતાજી હેમંતભાઈ બેઠા હતા અને હાથમાં ચોપડી પકડીને ચશ્માની શોધ કરી રહેલાં. મોહિતે એમના માથા ઉપર લાગેલા ચશ્મા એમની આંખો પર ઉતારીને સેટ કરી આપ્યા અને કંઇ જ બોલ્યા વિના ટાઇની ગાંઠ ઢીલી કરીને ફરીથી સોફા પર બેઠો. હેમંતભાઇ, એના પિતાના સ્વભાવથી મોહિત હવે કંટાળી ગયેલો. આખો દિવસ એમની કોઇક ને કોઇક ડિમાન્ડ, કચકચ ચાલુ જ હોય.વળી આટલું કર્યા પછી પણ એમને કોઇ પણ વાતે ક્યારેય સંતોષ તો થાય જ નહીં. હેમંતભાઈના રોજ રોજના કજિયાથી કંટાળીને એની પત્ની મેઘા છેલ્લાં બે મહિનાથી એના સંતાન સાથે પિયર જઈને બેઠી હતી. જ્યાં સુધી હેમંતભાઈ આ ઘરમાં છે ત્યાં સુધી એ આ ઘરમાં પગ નહીં મૂકે એવી ભીષ્મ પ્રતિજ્ઞા લઈને ગયેલી. મોહિત…મોહિત બિચારો શું કરે ?

એક બાજુ કૂવો ને બીજી બાજુ ખાઈ ! મેઘાની વાત ખોટી નહતી અને ઘરડે ઘડપણ વિધુર એવા બાપાને સાચવવા દિન બ દિન અઘરાં થઈ રહેલા એમને કોઇ સંસ્થામાં પણ ના મૂકાય. એના માતા વીણાબેન ઘરરખ્ખુ અને સીધા સાદા ભારતીય નારી. પતિનો પડ્યો બોલ ઝીલનારા. પોતાની તબિયત સારી હોય કે નરસી ઘરના કોઇ પણ સદસ્યના કામ કાજ ના ચૂકે. અમુક વખત તો હેમંતભાઈને ખ્યાલ પણ ના હોય કે વીણાબેનને તાવ આવે છે કે બીજી કોઇ બીમારી છે ! એક વખત વીણાબેનનું ઓપરેશન હતું અને એમાં એ ખાસ્સા લેવાઇ ગયેલા. પલંગ પરથી ઉભા જ નહતા થઈ શકતા ત્યારે હેમંતભાઇએ એમને એમના પિયર મોકલી દીધેલા. એમને ઘણા બધા કામ હતા એમ પત્નીની બીમારી પાછળ સમય ફાળવવા જાય તો કામ ક્યારે કરે ? હેમંતભાઇની નોકરી પણ મજાની. સવારે અગિયાર વાગે જવાનું અને સાંજે છ વાગે છુટ્ટી. સવારે નવ વાગ્યે આળસ મરડીને વિશ્વ પર ઉપકાર કરતા હોય એમ એ ઉઠે, અડધો કલાક પથારીમાં બેસીને છાપું વાંચે, બ્રશ કરે અને વીણાબેનને ચા – નાસ્તા માટે બૂમ પાડે. પરવારીને થોડી વાર ટીવી જુએ અને અગિયાર વાગ્યે જમીને અને નાસ્તાનો ડબ્બો લઈને ઓફિસે. ઓફિસમાં પણ કારકુની કામ. એક જ ખુરશી પર બેઠાં તે બેઠાં. આરામથી કામ કરવાનું ના થાય તો બીજા દિવસે. સાંજે છ વાગ્યે છુટ્યાં પછી દોસ્તારો સાથે રખડવાનું, અને રાતે સાદા આઠ નવ વાગ્યે ઘરે આવી જમી કરીને ટીવી જોઇને સૂઇ જવાનું.

મોહિતને હેમંતભાઈનો ભૂતકાળ યાદ આવતાં જ મગજ ભમી જતું. પોતાના સગા બાપે કોઇ દિવસ પાસે બેસાડીને માથે હાથ ફેરવીને વાત કરી હોય એવું એને તો યાદ નહતું જ. એની શારિરીક , માનસિક, આર્થિક બધીય તકલીફો એણે વીણાબેનની સાથે જ શેર કરીને રસ્તા શોધેલા હતા. જે અતિપ્રિય હતી વ્યક્તિ પહેલાં જતી રહી અને પાછ્ળ રહી ગયા આ… વિચારતાં જ મોહિતનું મોઢું કડવું થઈ ગયું. એના નાના ભાઈ અમરે તો આમની જવાબદારીમાંથી હાથ અધ્ધર કરી દીધેલા. ના જ સચવાય તો ઘરડાઘરમાં મૂકી આવજે એવું કહીને ગયેલો. પણ એ પગલું એટલું સહેલું થોડી છે !

સમાજ શું કહે ? પોતાના ઘરડાં લાચાર બાપ સાથે કોઇ ઘરડે ઘડપણ આવું કરે ? અને મોહિતની નજર સામેથી મા બાપ ને સાચવવા જેવી ફરજોના અનેકો લેખ, સુવાક્યો, કવિતાઓ પસાર થઈ જાય.

એને વિચાર આવ્યો આવું કેમ ? પોતાના બાળપણમાં પોતાને પિતાનો પ્રેમ કદી પ્રાપ્ત નથી થયો એનો કોઇ વાંધો નહીં. એ એમની ફરજો ચૂક્યા ત્યારે એમને કોઇ યાદ કરાવનારા નહીં. આજના જમાનામાં એ ઘરના બે છેડાં ભેગા કરવા સવારના સાતથી રાતના દસ સુધી જાત ઘસીને બે નોકરી કરતો હતો. એની પોતાની તબિયત પણ નરમ ગરમ રહેતી હતી. અધૂરામાં પૂરું એની પત્ની અને બાળકો પણ આમની કચકચથી કંટાળીને જતા રહેલા. પણ હેમંતભાઈને એ બધાથી કોઇ ફરક નહતો પડતો. એ તો પોતાની મસ્તીમાં જીવતા હતા. એમના સંતાને એમનીસેવા ચાકરી કરવી એ એની ફરજ છે બસ, બીજી બધી વાતો સાથે એમનો કોઇ નિસ્બત નહતો.

વળી મેઘા એના મા બાપનું એકનું એક સંતાન એટલે પરણ્યાં પછી મોહિતના માથે એમને સાચવવાની જવાબદારી પણ ખરી. બે માબાપ થઈને એક સંતાનનું ધ્યાન રાખેી તો થોડી રીઝનેબલ વાત પણ એક જ સંતાન મોટાં થઈને એના સંતાનો ઉપરાંત એના અને એની પત્નીના એમ ્ચાર વૃધ્ધ વ્યક્તિઓનો ખ્યાલ રાખવાનો અને મોંઘવારીમાં કમાણી કરીને શરીર તોડવાનું તો એ પોતાની લાઈફ ક્યારે જીવી શકે ?

ત્રિશંકુની જેમ ફસાયેલો મોહિત વિચારતો હતો કે વ્રુધ્ધો પ્રત્યે સમાજ આટલો સંવેદનશીલ છે તો એ જ માનવી જયારે જુવાન હતો ત્યારે એણે પોતાના સંતાનને એક સ્વસ્થ અને સુંદર ભાવિ આપવા માટે કોઇ જ વિચાર ના કર્યો અને પોતાની મરજીથી મન ફાવે એમ જીવન જીવ્યો એવા બેજવાબદાર પિતાના માસૂમ સંતાન માટે સમાજ કેમ કંઇ નથી વિચારતો ? હેમંતકુમારે ક્યારેય એના ભણતરની, તબિયતની કે સંસ્કાર સુધ્ધાંની ચિંતા નહતી કરી એવા પિતાની અત્યારે એણે ફરજ સમજીને ચાકરી કર્યા કરવાની અને પોતાના દાંમ્પત્ય જીવનને એમાં હોમી કાઢવાનું એ કેટલું ન્યાયપૂર્ણ ? આપણો સમાજ મા બાપના યુવાન સંતાનો વિશે વિચારતો ક્યારે થશે ? ત્યાં તો અંદરના રુમમાંથી અવાજ આવ્યો,

‘અલ્યા મોહિતીયા, તેં તો ફ્રેશ થવામાં બહુ સમય લીધો ને કંઈ..ટિફીન ક્યારનું આવી ગયું છે, ચાલ હવે પીરસી દે તારો આ ઘરડો બાપો ભૂખ્યો થયો હશે એની સહેજ પણ ચિંતા જ નથી ને તને તો . આ આજકાલના જુવાનિયાઓને શું કહેવું બાપા…’

 

સ્નેહા પટેલ.