Alex

Alex stumbled through the woods, trying to make sense of what had just happened. He remembered leaving the comfort of his home, feeling as though he were on a mission that was beyond himself. But now here he was, standing in a strange world with no way back home.

The trees seemed alive, swaying in an unearthly wind that seemed to carry something alien and otherworldly within its depths. There was something familiar yet distant about the place, and Alex couldn’t shake the feeling that he’d been here before—but how?

He began walking, guided by some unknown force, when suddenly he heard the sound of someone crying out for help. Alex quickly ran towards the voice and found a small child lost and alone in the woods.

It’s okay, he said soothingly. I’m here now. He picked up the little one and cradled her in his arms until she stopped sobbing.

The child looked up at him with eyes full of awe and admiration, as if she’d never seen anything like him before. That’s when it dawned on Alex—he wasn’t in his own world anymore. He had stepped into a new one.

But there was more to this place than just its strange sights; Alex felt like he was connected to it in some mysterious way, as if he were meant to be there for some higher purpose. He promised himself that he would do whatever it took to protect this new world from whatever danger might threaten it.

Alex set off on an epic adventure to explore this brave new world and protect its inhabitants from harm—all while learning valuable lessons about courage and strength along the way. It may have been an unfamiliar world at first, but soon enough it would become a place Alex called home.

Name bahu game chhe

ઓસ્ટ્રેલિયાથી પ્રકાશિત એક માત્ર ગુજરાતી અખબાર ‘નમસ્તે ગુજરાત’અખબારમાં છેલ્લાં 4 વર્ષથી અવિરત ચાલતી મારી કોલમનો જૂન2022 નો લેખ.

એક તમારું નામ બહુ ગમે છે મને…

કોલેજની પરિક્ષાઓ નજીક આવી રહી છે.હું વાંચુ છું એના કરતાં થોથાં ઉથલાવી માત્ર રહી છું, કહેવું કદાચ વધુ યોગ્ય રહેશે.

યુનિવર્સિટીની આ છેલ્લી પરીક્ષાઓ..તું છેલ્લાં બે વર્ષથી ‘એટીકેટી’નો ભમરડો ફેરવતો ફેરવતો આખરે આજે મારી સાથે આવીને ઉભો છું..મારી જોડે ગાળવા મળતા આ બે વર્ષની તારી લાલચ હું સમજી શકું છું..પણ હવે આના પછી આપણા જીવનની પરીક્ષાઓ ચાલુ થશે.તો હવેથી બધી પરીક્ષાઓમાં પાસ થવાની ટેવ પાડ્યે જ છૂટકો..એમાં એટીકેટી જેવો કોઇ શબ્દ નથી એ હવે તારે સમજવાનું રહેશે..સમજી જઈશ ને.?

જોકે તારી જોડે આ બે વર્ષનો ગાળો અદભુત રીતે પસાર થઇ ગયેલો. આંખ  બંધ કરીને ખોલું એવા પલકારામાં જ્સ્તો.આહલાદક સાપેક્ષ સમયગાળો..!!

‘પ્રેમ સાપેક્ષતાને અમરત્વ બક્ષી શકે છે.’

મારા જીવનનો ‘સુવર્ણકાળ’. તારી ફેઈલ થવાની ટેવ દિલના એક ખૂણાને બહુ ગમી ગઈ હતી.આવું કેમ…શું હું સ્વાર્થી થઈ ગઈ છું..? તારી હાર, કેરીયરના મહામૂલા સમયના વેડફાટમાં  મને આનંદ આવે એ માની ના શકાય એવી વાત હ્તી..બધું બહુ ગૂંચવાયેલું ગૂંચવાયેલું લગતું  હતું..કંઇ સમજાતું નહોતું.

ત્યાં તો બહારની રુમમાંથી મમ્મી ટહુક્યાં,

‘સુગંધી બેટા, તારી કોફી બની ગઈ છે, બહાર આવે છે કે ત્યાં જ આપી જઉ?’

અને મારી સ્વપ્નસ્રુષ્ટિ કડડડ..ડ ભૂસ. હાથમાં રહેલી પેન પણ વિચારો સાથે એક ઝાટકા સાથે અટકી ગઈ. મારી નજર સામે રહેલાં ફૂલ્સ્કેપનાં પાના પર પડી અને હૈયું ધક્ક..આ શું કરી કાઢ્યું હતું મેં ? વિચારોના જંગલમાં ભૂલી પડેલી એવી મેં બેધ્યાનપણે સામેના કાગળમાં તારું નામ ચીત્તરી કાઢેલું..આખું પાનું ભૂરાં ભૂરાં ટ્રાફિકથી ચક્કાજામ…ત્યાં તો આશ્ચ્રચર્યનો ઝાટકો દિલ -દિમાગને હલબલાવી ગયો.આ તારું નામ ક્યાં હતું..આ તો મેં મારું નામ લખેલું..જે તારા નામમાં સમાઇને સોંસરવું નીકળી ગયેલું..બેમાંથી એક થઈ ગયેલું. આંખો ફાડીને એ ચાડીયા કાગળને નિહાળી રહી હતી ત્યાં  તો મમ્મી કોફી -બિસ્કીટની ટ્રે સાથે બારણામાં દ્રશ્યમાન થયાં અને બધો નશો સબાકા સાથે છૂ…ઉ..ઉ…ઉ.

‘શું થયું બેટાં..?”

અને મારા મુખનો રંગ ઉડી ગયો.આ નાજુક – બિનગુનાકીય ચોરી હમણાં પકડાઈ જ ગઈ સમજો ..પણ મગજે ભયના તરંગોને સમયસૂચકતાથી ઝીલીને ત્વરાથી હાથને સંદેશો પાઠવી દીધેલો અને એ બેયના સાયુજયથી થયેલાં કાર્યના પરિણામરુપે ફુલસ્કેપ આપોઆપ બંધ થઈ ગયેલો.

‘હાશ..બચી ગઈ..!’ છાતીમાં ભરાઈને બહાર નીકળવામાં નિષ્ફળ રહેલો – ગુંગળાઇ ગયેલો શ્વાસ હેઠે બેઠો.

‘લે આ કોફી પી લે એટલે થોડી ફ્રેશ થઈ જઈશ.’

‘હું થોડી વાર રહીને પી લઈશ.મમ્મા તમે જાઓ..’

‘ના તું પી લે એટલે હું ટ્રે પાછી લઈને જ જાઉં. વળી એ એંઠો કપ અહીં જ પડ્યો રહેશે અને એમાં કીડીઓ એમનું ઘર બનાવી લેશે..’

આ મમ્મીઓ સમજતી કેમ નહી હોય કે એમની જુવાન દીકરીઓને થોડું એકાંત જોઇતું હોય છે. એમની લાડકવાયી હવે મોટી થઈ ગયેલી..મનના માનેલા જોડે પ્રણય-પંથ પર ડગ માંડી રહેલી..સામે કોફીના કપની સપાટી પર વરાળના બિંદુઓ બાઝતાં હતાં એવા જ બિંદુઓ મારા તન મનના એકે-એક ખૂણે પ્રણયની આંચથી  બાઝતા હતા..લોહીમાં ભળી જઈને નશો રેલાવતા હતા…દબાયેલી લાગણીઓ મુખ પર પ્રસરવા માટે ઘમપછાડા કરી રહી હતી જેને મહાપરાણે હું દિલમાં સંગોપી રાખતી હતી. એ બધાંને છૂટથી વહેવા માટે મારે મારી જાત જોડે સાવ એકલા રહેવું હતું..પ્રેમ માનવીને થોડો સ્વાર્થી બનાવી દે છે એ તો સનાતન સત્ય.સામે બેઠેલા મમ્મીના મુખમાંથી ઝરતા અસ્ફુટ શબ્દોને આંખથી જોઇ જ શકતી હતી..શું બોલાઇ રહેલું એ સમજની બહાર..બધી ઇન્દ્રિઓએ એકસાથે બળવો પોકારવા માંડેલો..મમ્મીના સતત હાલતા હોઠને જોતા જોતા  ફટાફટ કોફી ગળા નીચે ઉતારીને એમને મહા પરાણે વિદાય કર્યા.

હાશકારાનો ધોધ વછૂટયો. થોડી ગુનાહિત લાગણીનો શિકાર થઈ જવાયું; પણ બે પળમાં બધું ય ભૂલીને પાછી આપણા પ્રણયનગરમાં વિહરવા તૈયાર.

તરત પેલું નામાંલેખનવાળું પેઇજ ખોલ્યું ને શબ્દો પર આંગળીના ટેરવાં ફરવા લાગ્યાં. ચારે બાજુ તારા નામ સાથે લખાયેલું મારું નામ. અત્યાર સુધી તો હું ફક્ત તારું નામ જ લખતી હતી

‘મારી કલમમાંથી વહી રહ્યો છે તું,

શબ્દ બનીને પાને ઉભરી રહ્યો છે તું…’

પણ આજે અચાનક આ શું થઇ ગયેલું મને..!

‘સુગંધી – આશુ..’ ના નામથી આખું પાનું ભરચક. એટલું ઓછું હોય એમ એકની એક જગ્યાએ એને ઢગલો વાર ઘૂંટયા કરેલું..નાનું બાળક કક્કો લખતાં શીખે ને જેમ એકનો એક અક્ષર ઘૂંટે એમ જ સ્તો..

‘એક તમારું નામ બહુ ગમે છે મને,

વારંવાર ઘૂંટવું બહુ ગમે છે મને..’

અમુક જ્ગ્યાએ તો આ ઘૂંટાઇથી પાનું ફાટી ગયેલું..એ પણ કેટલું ઘર્ષણ સહન કરી શકે..! ભૂરી ભૂરી સ્યાહી છેક ચોથા- પાંચમા પાના સુધી રેલાઈ ગયેલી..આટલી બધી પ્રબળતા..નવાઈના સાગરમાં ગોથ મારતા મારતાં વિચાર્યું,

‘આ ઇચ્છાબીજ મનની ધરતીમાં ક્યારે રોપાઈ ગયું ?

તું…ભગવાન તરફથી મળેલ અલભ્ય,. અદ્વિતીય ભેટ..પ્રભુનો આશીર્વાદ..મારો આશુ..

‘સુગંધી – આશીર્વાદ..સુગંધી- આશુ…મારો આશુ’..અહાહા..નામ બોલતાં – બોલતાં તો બે ય કાંઠે છલકાઈ જવાયું..

પ્રીતના પ્રચંડ  વાંસપૂર.. નામ એમાં તણાતા તણાતા આપણા નામ એકમેકમાં સમાઈ ગયેલા.બધું ય ભેળસેળ તઈ ગયેલું…શબ્દોમાં વસંત બેઠી..અને તારી સાથે લખાયેલું મારું નામ માદક થઈને મહેંકી ગયું.

દરેક પ્રેમમાં પડતી છોકરીના મગજમાં આવો જ ચક્રવાત ઘૂમરાતો હશે ને.. અવઢવની આવી જ હેલીઓ આવતી હશે ને..દુનિયામાં આવા કેટલાં ‘મારા–તારા -સંયુકત’ નામના કસુંબા ઘૂંટાયા હશે..! એ બધો નશો ભેગો કરાય તો કદાચ આખી દુનિયા સદીઓ સુધી એના કેફમાં ઝૂમ્યાં કરે..

જે હોય એ..પણ ‘સુગંધી’ જોડે આ ‘આશુ’ નામ બહુ જ દેદીપ્યમાન  લાગતું હતું..હળ્વા હાથે એને સ્પર્શતા હાથના ટેરવામાં વીજળીના કરંટ પસાર થતા લાગ્યાં..અદ્ભુત સંવેગો મગજ પર એનો કાબૂ જમાવતા ગયા..આંખો બંધ થતી ચાલી.વાંચવાનું બાજુમાં રહી ગયું..અને હું તો આ હાલી મારા સપનાના પ્રદેશમાં..મારો આશુ મને ત્યાં મળવા બોલાવતો હતો..આતુર નયને મારી વાટ નીહાળી રહેલો..દુનિયા અને પરીક્ષા બધું ય જાય તેલ પીવા..અમે તો અમારી મસ્તીમાં ગુલતાન..

‘આખી રાત તારી જોડે વાતો કરવી છે,

પ્રણયમાં ચકચૂર મુલાકાતો કરવી છે..’

’ગુડનાઈટ.’

બેડરુમમાં લાઈટ ઓરેંજ રંગ રેલાવતો નાઈટલેમ્પ એક પ્રણયઘેલીની મજા માણતો માણતો મંદ મંદ હાસ્ય સાથે એકલો એકલો મરકી રહ્યો હતો.

-સ્નેહા પટેલ

Just happening – sakhaiyo

અમેરિકાથી પ્રગટ માસિક મેગેઝીન દેશ પરદેશ – નિયમિત કોલમ સખૈયો – એપ્રિલ2022.

સખૈયો: જસ્ટ હેપનિંગ

સખૈયા, આજે વળી એક નવો વિચાર મારા મનોપદેશમાં ભમતો હતો 

‘આખરે હું કોણ છું ?’, 

અને એ પછી તો મનના પેટાળમાં જાતજાતના વિચાર-તરંગોની ભરતી ઓટ આવતી ગઈ, ચાલ બધું ય તારી સાથે વહેંચી લઉં નહીં તો મને ચેન નહીં પડે. પેટમાં, મગજમાં આફરો ચડી જશે.

હા તો સખા, ‘મારી સામાન્ય સમજ પ્રમાણે તો , ‘હું એટલે કર્તા, કર્તા એટલે કર્મ કરનારી વ્યક્તિ’. કર્મ – ઇગોસેંન્ટ્રીક ! 

જો હું મારી મરજી પ્રમાણે કર્મ કરતી હોઉં તો મને દરેક કર્મમાંથી જોઇતો આનંદ કેમ નથી મળતો હેં સખા? મને ખુશી મળે એવા કર્મ ના હોય તો મારે કોઇ જ કર્મ નથી કરવું – ‘ધ ડુઅર’ નથી બનવું, કારણ હું તો કંઈ જ કર્મ કર્યા વિના – અકર્મી રહીને પણ તને યાદ કરીને ખુશ થઈ શકું છું. મારી એ ખુશીને શાશ્વતપણાની અલૌલિક સીમા સુધી માણી શકું છું.

ઘણી વખત લોકો  સાવ અર્થહીન, વેરઝેરની પતાવટ – ખોટો આડંબર બતાવવો જેવી પ્રક્રિયામાં વ્યસ્ત રહે છે, મૂલ્યવાન જીવનનો મોટાભાગનો સમય બરબાદ કરે છે. ત્યારે મને એક વિચાર આવે  કે : આપણે માનવીઓ કશું જ કર્મ ના કરીએ તો પણ દુનિયામાં ઘણા ‘નેગેટીવ વેવ્સ’ ઉદભવતા ઓછા થઈ જશે.’

હું જ્યારે ચૂપચાપ બેસીને અકર્મી રહીને મારી ચેતનાના પેટાળમાં ઉતરું છું ત્યારે મને તારો ભેટો થઈ જાય છે!  મનમાં આ ક્રિયા હું જ કરું છું એવું કોઇ કેન્દ્ર બિંદુ નથી ઉદભવતું. બધું જ સાવ ખાલી ખમ અને હળ્વાશથી ભરપૂર લાગે છે. હળ્વાશના એ તરંગો પર હું તરતી તરતી તારી સમીપે પહોંચી જાઉં છું અને ચેતનાના પેટાળમાં તારી વાંસળીના સૂરો ગુંજી ઉઠે છે. તારા મોરપીચ્છની મખમલી સુંવાળપ માંહ્યલાને ભીતર – બહાર- સર્વત્ર જગ્યાએ મને અમીર બનાવી મૂકે છે. મનની આ અમીરાત મારા મનની અંદર જ છુપાયેલી છે, કસ્તૂરી મૃગ જેવી હાલત છે મારી નહીં ?

જો કે હું અકર્મી બની જાઉં તો તારી આરતી – પ્રસાદ – પૂજા એ બધું કોણ કરશે ? કદાચ સાવ અકર્મી બની જવું શક્ય નથી કારણ મારી ચેતના ઉપરાંત હું જે ભૌતિક જગતમાં શ્વસું છું ત્યાં અમુક ક્રિયાઓ -વિશેષ કર્મ જરુરી છે. હું કશું જ ના કરતી હોવું ત્યારે પણ મારા શ્વાસોછ્વાસ તો ચાલે જ છે, રુધિર એની ગતિ પકડી જ રાખે છે. એ બધું એની જાતે થયા જ કરે છે – ‘જસ્ટ હેપનિંગ’. તારી મરજીને આધીન. કારણ એમાં મારી મરજી કે તાકાત ક્શું જ કામ નથી કરતું. હું ઇચ્છું તો પણ મારા શ્વાસની પ્રક્રિયા બંધ કરીને જીવી ના શકું.

અમુક કર્મ વિશેષ કર્મ કહેવાતા હોય છે.

કર્તા બન્યાં વિના અકર્મી બનીને કર્મ કરવાનું હોય કે કોઇ વિશેષ ધ્યેય સાથે વિકર્મી બનીને કોઇ કર્મ કરવાનું હોય – એ જે હોય એ પણ મારું અંતિમ ધ્યેય તો તું જ છે મને તો એટલી જ સમજ પડે છે.મારે યેન કેન પ્રકારેણ તારી સમીપે રહેવું છે, કારણ એ મારા જીવનની સૌથી મોટી જરુરિયાત છે. તને ચાહ્યાં વિના હું જીવિત નહીં રહી શકું એ વાત સો ટચના સોના જેવી સાચી હકીકત બાકી બધું ધૂળ !

આજે સવારે તું એક નવા વિચાર સાથે મને યાદ આવેલો. કહું ?

‘આજે સવારે હું મારી ઓસરીમાં હીંચકા પર હિલ્લોળતી હતી અને મારા કેશ ગૂંથતી હતી ત્યાં જ અચાનક મારી નજર અંદરના વિશાળ મકાન પર પડી ને વિચારે ચડી ગઈ. આટલા મોટા ભવનની આવડી અમથી ઓસરી પણ એનું મહત્વ તો જુઓ ! ઓસરી વિના આ ભવ્ય મકાન કેવું વરવું લાગત ? ઓસરીમાં પગ મૂક્યા વિના ભવનમાં પ્રવેશ પણ શક્ય ના બને. ભવનનો મોહ હોય તો તમારે ઓસરીનું મહત્વ સ્વીકારવું જ પડે – એને નકારી ના જ શકાય. હેં વ્હાલા – મને તારી ઓસરી બનવાની તક આપીશને?’

-સ્નેહા પટેલ

Sakhaiyo – dar

દેશ પરદેશ, અમેરિકાથી પ્રગટ થતું માસિક મેગેઝીન, ફેબ્રુઆરી 2022

ડર

રાતનો સમય હતો. રાત મને અમથીય  ના ગમે એમાં પણ આજે અમાસ અને ખબર નહીં કેમ પણ સખા મને અંધારાની બહુ બીક લાગે. એમાં ય પાછું બહાર મૂશળધાર વરસાદ વરસી રહ્યો હતો. એના ટીપાં છજા પર પડવાથી એક વિચિત્ર ધ્વનિ ઉતપન્ન થઈ રહ્યો હતો. વરસાદ પાછો ડાહ્યો ડમરો થઈને નહતો વરસતો એ એની સાથે પેલા વાયડા પવનને ય લઈને આવેલો. બે ય ભેરુઓ આજે ભેગા થઈને જબરી ધમાલે ચડેલા ! બારીમાંથી આકાશમાં જોયું તો દિલ ધક્ક. વાદળાનાં ગગડાટ, ક્યાંક કોઇ કૂતરું રડી રહ્યું હતું, આકાશ તો જાણે મેશ આંજીને ડરામણા શણગાર કરીને બેઠેલું. અચાનક જ આકાશની છાતી ચીરીને એક તેજોમય રુપેરી લીસોટો ત્રાંસી ચાલ સાથે બહાર આવ્યો અને એના અવાજ કે આંખ આંજી દેતી રોશનીના ડરથી કે ખબર નહીં શું કારણથી – પણ મારી છાતીના પાટિયાં બેસી જતા લાગ્યાં અને મેં બારી બંધ કરી દીધી..ધડામ..!

કચકચાવીને આંખો બંધ કરીને પરાણે સૂવાનો પ્રયત્ન કરવા લાગી. પગની પાનીથી માથાના વાળ સુધી ઓઢવાનું ખેંચી લીધું અને થોડું ટૂંટીયું ય વળી ગઈ. ધીમે ધીમે શરીરની ધ્રુજારી બંધ થતી લાગી અને ખબર જ ના રહી ક્યારે આંખોમાં ઘેન અંજાઈ ગયું.

અચાનક અડધી રાતે મારી આંખ ખૂલી ગઈ પણ શરીર અને મગજ બે જાણે અલગ અલગ હતાં એવું અનુભવ થતું હતું. તીવ્ર પાણીની પ્યાસ અનુભવાતા મેં પાણીની બોટલ તરફ હાથ લંબાવ્યો પણ આ શું હું મારા હાથને હલાવી પણ ના શકી ! આ મારી સાથે શું થઈ રહ્યું હતું. ધીમે ધીમે મેં સ્વસ્થતા કેળવી અને મને ખ્યાલ આવ્યો કે આ બધું મારા ડરામણા સ્વપ્નનું પરિણામ હતું અને મને યાદ આવ્યું કે સપનામાં મેં એવો અનુભવ કર્યો કે તું મારી પાસેથી છિનવાઈ રહ્યો છે. દુનિયાના લોકો ભેગાં થઈને તને મારાથી દૂર લઈ જતાં હતાં, ખેંચી જતા હતા અને હું ચૂપચાપ , બેબસ થઈને એ જોઇ રહ્યાં સિવાય કશું જ ના કરી શકી.બહારની બધી ભીનાશ ભેગી થઈને બે પાંપણો વચ્ચેની ક્ષિતિજના કિનારે આવીને બેસી ગઈ અને ત્યાં અનરાધાર ચોમાસું બેસી ગયું.

‘સખા, આ શું ? મારા જીવનમાં તારું ‘હોવાપણું’ જ ના હોય તો હું કેમ ‘હોઇ’ શકું ? ‘ વિચારોને ય લકવો મારી ગયો.

શું અંદર કે શું બહાર – ચોમેર ઘોર અંધકાર ! અચાનક ભીની ક્ષિતિજ પર સૂર્યોદય થયો અને સપ્તરંગી મેઘધનુ ફૂટી નીકળ્યું. નજર ત્યાં સ્થિર થતાં જ મન મોર બનીને થનગની ઉઠ્યું…ઓહ આ તો મારો ‘સખૈયો’. મન થનગનાટ અનુભવતું હતું પણ તન ..ત્યાં કોઇ સંચાર નહતો થતો. આહ મારી મજબૂરી !  સખૈયા તારા ચાહનારાની આવી હાલત ? અને તું બોલ્યો,

‘સખી, કેમ આટલી ડરે છે ? એવું તો શું છે કે જે ગુમાવી બેસવાની બીક છે ?’

‘સખૈયા, તું બધું જાણીને ય અનજાન ! મારા સંધાય જીવનની  મૂડી  તું ને માત્ર તું,  તું જ મારી પાસેથી છિનવાઈ જાય એ તો કેમ સહન થાય ? આ ડર મને પજવી રહ્યો છે એમાંથી મુકત કેમ થાઉં, એની પર કાબૂ કેમનો મેળવું ?’

‘સખી, આ અધિકારભાવના તારામાં ક્યાંથી આવી ગઈ ? તું તો કેવી પ્રેમાળ, દરિયાદિલ.’

‘આ ભાવ તો માત્ર તારા માટે જ. બીજી કોઇ જ વસ્તુ કે વ્યક્તિની મને ચિંતા નથી પણ તું…’

‘તને ખબર છે તારી આ અધિકારની ભાવના જ તારા ડરનું કારણ છે. ડરમાં એક વિચિત્ર પ્રકારની ઉર્જા હોય છે. તારી મારા માટેની આ સ્વામિત્વવાળી ભાવના છે એમાં જ આ ઉર્જા ગતિવાન. તું એ સ્વામિત્વની ભાવનામાંથી મુકત થઈ જા પછી જો એ નેગેટીવ ઉર્જા બધી પોઝિટીવ થઈને તને પ્રફુલ્લિત કરી મૂકશે. આઝાદીનું તો એક શાશ્વત સનાતન મૂલ્ય, તું તો આટલી જ્ઞાની તો મને કેમ બંધનમાં બાંધે છે ? એક વાર તેં જ મને ‘સહજ પ્રેમ’નો પાઠ શીખવાડેલો ને આજે તું જ ભૂલી ગઈ. પગલી ડર પર કાબૂ મેળવવા જઈશ તો એ ઓર વકરશે. મનુષ્યરુપે જન્મ લો અને ડરથી ડરો એ કેમ ચાલે ? ડર તો દરેકના જીવનમાં હોય જ. તું એની અંદર ઉતર, એને સમજ અને એમાંથી મુકત થઈ જા. તારી સલૂણી સમજદારી એ જ તારા ડરને ભગાડવાની ચાવી છે.માટે સમજદારીના નિયમ પર ચાલ અને ‘તું’ ‘હું’ ‘અધિકાર’ જેવા વિચારોથી પ્રદૂષિત ના હોય એવા ખુલ્લાં, અસીમ, અવ્યાખ્યાયિત નભના સ્વરુપે વિસ્તરી જા !’

‘ઓહ, કેટલી સરળ વાત, બધું જાણવા છતાં પણ હું આ બાલિશ અધિકારભાવનામાં તણાઈ ગઈ, અમથી જ ગભરાઈ ગયેલી. માફ કરજે મારા વ્હાલાં ! ‘

આટલા વિચાર સાથે જ તન – મન અને ઘરમાં कोटिसूर्यसमप्रभ  ( લાખો સૂરજની જેવો પ્રકાશ) વેરાઈ ગયો.

સ્નેહા પટેલ.

Fear

It was night time. I don’t like Amathiya at night, but I don’t know why today, but Sakha, I feel very scared of darkness. It was raining heavily outside. Its drops falling on the roof made a strange sound. The rain didn’t come back because it was raining. The two wolves got together today and went on a rampage! It is heartbreaking to see the sky through the window. The roar of the clouds, somewhere a dog was crying, the sky seemed to be sitting on Mash Anji with a scary decoration. Suddenly a bright silver Lesotho came out of the sky with a slanted gait and for fear of its sound or eye-popping light or some other reason – but my chest began to sit up and I closed the window .. bang ..!

Crying, he closed his eyes and tried to sleep. Pulling the veil from the water of the feet to the hair of the head and twisting a little. Gradually the body began to tremble and I did not know when I felt drowsy.

Suddenly, in the middle of the night, my eyes were opened, but my body and my brain seemed to be very different. Feeling very thirsty for water, I reached for the water bottle but I couldn’t even shake my hand! This is what was happening to me. Gradually I recovered and realized that all this was the result of my nightmare and I remembered that in the dream I felt like you were being snatched from me. The people of the world would gather and take you away from me, pull me away and I could do nothing but watch it silently, helplessly.
‘Friend, what is this? If I don’t have your ‘being’ in my life, why should I ‘be’? The thoughts were paralyzed.
Whether inside or outside – Chomer deadly darkness! Suddenly the sun rose on the wet horizon and a rainbow burst forth. As soon as the gaze was fixed there, the mind became bloated and woke up … Oh, this is my ‘Sakhaiyo’. The mind was feeling thunnat but tan..there was no communication. Ah my compulsion! Such is the condition of Sakhaiya your fans? And you said,

Sakhi, why are you so scared? What’s so significant about a goat’s head? ”
‘Sakhaiya, you are ignorant knowing everything! You are the only capital of my evening life, if you are snatched from me, why should it be tolerated? Why should I get rid of this fear that is bothering me, how can I overcome it? ‘
‘Sakhi, where did this right-wing star come from? You are so kind, generous. ‘
‘This price is only for you. I don’t care about any other thing or person but you … ‘
‘You know that your sense of entitlement is the cause of your fear. Fear has a strange kind of energy. You have this sense of ownership for me, this energy is dynamic. If you get rid of that sense of ownership then all that negative energy will become positive and make you happy. Freedom is an eternal value, why do you bind me so wise? Once you taught me the lesson of ‘Sahaj Prem’ and today you forgot. If I go to overcome the step fear, it will turn ugly. Why be born as a human being and be afraid of fear? Fear is in everyone’s life. You get into it, understand it and get rid of it. Your sweet intellect is the key to banishing your fear. So walk on the rule of common sense and expand in the form of open, infinite, undefined nabhas that are not tainted with thoughts like ‘you’, ‘I’ and ‘rights’!’
‘Oh, what a simple thing, despite knowing everything, I was overwhelmed by this childish sense of entitlement, terrified of us. Sorry my dear ‘
With all these thoughts, the body, mind and the house were scattered with millions of suns (like millions of suns).
Sneha Patel.

સખૈયો – ભાષાવૈભવ

અમેરિકા – દેશવિદેશ મેગેઝીન- સપ્ટેમ્બર 2021 માં મારી નિયમિત કોલમ ‘ઓટલો’નો લેખ:

ભાષા:

विशंविशं मघवा पर्यशात जनानां धेना
अवचाकसद्वषा !
यस्याह् शक्रः सवनेषु रण्यति स तीव्रैः
सोमैः सहते प्रूतन्यतः !!

• वह आत्मा जो सदैव भगवदभक्ति में लीन रहती है, उसे दुख दर्द कभी नहीं सताते है !

-ઋગવેદ.

સખૈયા, સાંભળ્યું છે કે ભાષા એ સંવાદની મહત્વની કડી છે, પણ હું તો કાયમ મને જે પણ ભાષા આવડે છે એમાં જ તારી સાથે બોલું છું, કશું જ નવું શીખવાનો પ્રયત્ન સુધ્ધાં નથી કરતી ! ઘણીવાર તો બોલી લીધા પછી મને ખુદને એની વાક્યરચનામાં પણ ભૂલ લાગે છે. લાગે છે કે, મારે જે કહેવું હતું એ વ્યવસ્થિત રીતે કહેવાયું જ નથી, વળી જે કહેવું હતું એ કહેવાયું જ નહીં તો તું એ વાત બરાબર સમજીશ કેમનો ? આંખોમાં દ્વિધા આંજીને હું તારી સૂરત સામે નજર કરું છું અને મારી બધી ચિંતા – દ્વિધાની ભૂલ-ભૂલામણી સરળ થઈ જાય છે. એની પાછળ એક જ કારણ છુપાયેલું હોય છે અને એ છે ફક્ત તારું સુમધુર, નયનાકર્ષક સ્મિત અને તારી સ્નેહાંજનવાળી નજર !

નવા માટલામાંથી ધીમે ધીમે પાણી ઝમ્યાં કરે અને પછી એનું પાણી મીઠું ને મધુરું લાગે, એના સ્વાદની તોલે કોઇ પણ ફ્રીજના પાણી કે રંગબિરંગી શરબતો પણ ના આવે પણ તારી નેહભરી નજર તો એ મીઠા મધુરા શીતળ પાણી કરતાં પણ વધુ આહલાદક, અવર્ણનીય હોય છે, ઝમ્યાં જ કરે..ઝમ્યાં જ કરે !
તારા બંધ હોઠના નાજુક સ્મિત પાછળથી મને દિવ્યવાણી સંભળાય છે અને ખ્યાલ આવી જાય છે કે તું મારી બધી ય વાતો બહુ સરળતાથી સમજી ગયો છે – જે વ્યવસ્થિત બોલાઈ શકાઈ નહીં, બરાબર સમજાવી શકાઈ નહીં અને હદ તો એ કે જે અનુભવાયેલી અને જેને અનુરુપ શબ્દો ના મળતાં ફકત દિલમાં જ ઉગીને રહી ગઈ – મુખમાંથી બહાર જ ના નીકળી શકી એ વાત પણ તું સરળતાથી અને અદ્દલ એના મૂળ અર્થમાં જ સમજી જાય છે.

તો દુનિયામાં ભાષાઓનું જે મહત્વ ગણાવાયું છે એ સાવ નક્કામું જ કે ?

પાંદડા ઉપરનું ભીનું – ઠંડું – મોતી જેવું ચમકતું ઝાકળ મને તારી મમતાનો અનુભવ કરાવે છે. પવનમાં ડોલતાં ઝૂમતાં વૃક્ષના પાંદડા, ફૂલ , ફૂલની આસપાસ ફરતાં ભ્રમરો, અલબેલા રંગીન પતંગિયાઓ થકી તારી મસ્તી હું બરાબર સમજી શકું છું. ઉંચા પહાડ પરથી નીચે પછડાતાં ઝરણામાં તારો આદેશ અને એ જ ઝરણું નદી બનીને ખળખળ વહેતા વહેતી દરિયા તરફ આગળ ધપે છે ત્યારે મહાન સમર્પણનો પાઠ શીખી શકું છું. સૂર્યનો અનુવાદ દિવસ અને ચંદ્રનો રાત થાય એ સમજણ તો મારામાં જન્મજાત જ હતી. રોજ રાત પડે સૂઇ જવાનું ને દિવસ ઉગે એટલે ઉઠી જવાનું, આ સંવેદનોની ભાષા તો હું તારી પાસે હતી ત્યારની શીખી ગયેલી, કડકડાટ ગોખી ગયેલી.

આપણી વચ્ચે લાગણીનો નિરાકાર સેતુ છે જેની પર ચાલવા માટે શુધ્ધ પ્રેમથી વધુ કોઇ જ આવડતની જરુર નથી પડતી. વળી એ આવડત મેળવવા કોઇ મોટી હાઈ- ફાઈ સ્કુલોમાં એડમીશન નથી લેવા પડતાં કે કોઇ મોટી મોટી ડિગ્રીઓની પરીક્ષાઓ પાસ નથી કરવી પડતી, એ તો મગજને સાવ તળિયા સુધી ખાલી કરી, દિલમાં ઠસોઠસ તારી યાદ ભરી, બે હાથ જોડીને આંખ બંધ કરવાની એટલે આપોઆપ આવડી જાય છે. કોઇ જ ભ્રમ કે અણસમજને ત્યાં સ્થાન નથી. ત્યાં તો ‘જે છે એ જ છે’ ને કશાથી એને જુઠલાવી જ ના શકાય એવું જ કંઇક છે. આ અનુભવ એકલતાના વનમાં ફરતાં સાંભળવા મળતાં પક્ષીના ટહુકા જેવો મીઠો છે. અધૂરપને કોઇ સ્થાન નથી, સ્થાન છે તો ફક્ત મધુરપને જ ! એ સ્થળ -કાળમાં એક જ વિચાર આવે કે અત્યાર સુધી જે પણ મળ્યું, જે પણ માણ્યું આ સમય એનાથી ક્યાંય આગળનો અદકેરો છે, અદભુત છે. જીવનમાં એ સમયે સતત કંઇક ઉમેરાતું જ જાય છે, બાદબાકીઓની બાદબાકી થઈ જાય છે ને ચિંતા -પીડા -દુઃખના ભાગાકાર ! તને લખતી નથી છતાં તું લખાઈ જાય છે, મારામાં દૂર સુદૂર અનહદ ફકત તું જ તું વિસ્તરાઇ જાય છે. કશું ય બોલાયા વિના મારામાં તારા પડઘા પડે છે.
તારી સાથે સંધાતી તાદાત્મયની ક્ષણો પછી એમ થાય છે કે , ‘ વ્યક્ત થવા ભાષાની ક્યાં કોઇ જરુર જ છે ? એ તો દુનિયાના લોકો બસ એમ જ…’
-સ્નેહા પટેલ.

• 

• 

ઓગસ્ટ -11, desh pardesh

Vaat sugandhi- book review

શ્વાસ પર માસ્ક

શ્વાસ પર માસ્ક:
“બળ્યું, આ કોરોનાએ તો માસ્કની પાછળ શ્વાસ લેવાનું પણ અઘરું કરી નાંખ્યું છે. એમાં કોઈને મળવામાં 4 ફૂટનું અંતર રાખી રાખીને મળવાનું જાણે આપણે કોઈ પાપી, અધમ,  અછૂત  હોઈએ એવી લાગણી થઈ આવે છે.”બોલતાં બોલતાં અશ્વિનભાઈની નજર એમના પત્ની મનોરમાબેન ઉપર ગઈ. એમની ભીની આંખો જો તેઓ મૂળથી હાલી ગયા,’એમની પત્ની તો 13 વર્ષની ઉંમરથી દર મહિને આવું અછૂતપણું સહન કરતી હતી!’
-સ્નેહા પટેલ.

ઓટલો -1

ભારત, ઓસ્ટ્રેલિયા, ન્યુઝીલેન્ડ,કેનેડા પછી હવે અમેરિકાના અગ્રણી મેગેઝીન ‘દેશપરદેશ’માં આજથી મારી નવી કોલમ ‘ઓટલો’ ચાલુ થઈ રહી છે. ચીફ એફિટર મિત્ર કિશોરભાઈ વ્યાસ ઘણા જાણીતા કોલમિસ્ટ, લેખક, કવિ, ઉમદા વિવેચક છે. મેગેઝીનમાં બીજા ઘણાં બધા જાણીતાં, સિદ્ધહસ્ત લેખકો સાથે કામ કરવાનો એક નોખો અનુભવ મળી રહ્યો છે એનો આનંદ આપ સાથે વહેચું છું.

• 

• 

• 

Lockdown side effect

1. ‘એ બકા…તને ખબર – જ્યારે ખબર નહોતી કે આ કોરોના એટલે શું? એની સાવચેતી એટલે શું, ત્યારે આપણે બધા બારીબારણાં સુદ્ધા બંધ કરીને ફફડતા જીવે ઘરમાં પૂરાઈ ગયેલા. બહુ ડરી ગયેલા લ્યાં…’
‘હા…હોં, તદ્દન ખરું.
‘જોકે હવે સ્થિતી અલગ છે. બજાર ધીમે ધીમે ખૂલતું જાય છે. જીવન પણ રાબેતા મુજબ ચાલતું થઈ ગયું છે.’
‘હા, એ તો સાચું.’
‘ સૌપ્રથમ ચીનમાં આ રોગ હતો ત્યારે સમાચાર, બિહામણા વીડિઓ જોઈ જોઈને મગજ જ બન્ધ થઈ ગયેલું સાલું કે આ હમણાં આપણાં દેશમાં આવ્યો જ સમજો ને આવ્યો તો તો મર્યા જ સમજો. વુહાનવાળાની હાલત અહીં અમદાવાદમાં મને બીવડાવતી, પેટમાં ગોટાળા વળી જતાં.’
‘બે…હા હો..સાવ એવું જ હતું.’
‘પણ હવે તો એ ધીમે ધીમે આપણા દેશમાં પગપેસારો કરી ચૂક્યો છે અને ઠેર ઠેર એના સંક્રમીતો ફેલાઈ ચૂક્યા છે. જયાં જ્યાં નજર મારી ઠરે… હાથ લંબાવું તો તારી ખુદાઈ દૂર નથી જ..’
‘અબે હા..સાસાચ્ચે જ…’
‘હાશ, હવે તો આપણે સાવચેતી રાખીને બહાર નીકળી શકીએ છીએ. ભગવાનની પૂરતી દયા છે કે જીવન રાબેતા મુજબ ચાલુ થઈ ગયું.’
‘એ હા અલ્યા. .તું તો જબરદસ્ત સ્માર્ટ છું હોં. ચાલો મળ્યાં પછી.’
-સ્નેહા પટેલ.3rd june,2020.#corona #કોરોના #ahmedabad

2.
‘આ A હતો એટલે B નો ખતરો ઓછો છે- સમજ્યા?’
‘ મતલબ A છે એથી B નહીં આવે બરાબર ને?’
‘ ના, એવું નહિ..B નથી એટલે જાનહાનિ નહિ થાય.’
‘મતલબ A આપણું જીવનરક્ષક, જીવનજરૂરી છે!’
‘હાસ્તો..ભગવાનનું અમૂલ્ય વરદાન…જય ભગવાન!’
‘ઓહો…આ A કાયમ આમ જ આપણો જીવ બચાવે…ભગવાન ભગવાન. અચ્છા તો હવે Aના 1,2,3,4..સતત એક પછી એક પડ ચડતાં જાય છે તો આ જડબેસલાક કવચમાં શ્વાસ નથી લેવાતો..બહુ મૂંઝારો થાય છે, તો કોઈ હવાબારી જેવું કશું ના રખાય?’
‘તે રાખી જ છે ને. 5માં નંબરનું પડ છે એમાં અમુક જગ્યાએ તો બધી બારી ખોલી કાઢી છે ને અમુક જગ્યાએ હળવી બંધ રાખી છે.’
‘વાહ, ખૂબ સરસ. ઈશ્વર દયાળુ. પણ આ પાંચમા નમ્બરની બારીમાંથી B અંદર તો નહીં આવી જાય ને?’
‘એવી કોઈ ગેરંટી નહિ ભાઈ. તું નાહક મારું મગજ ખરાબ ના કર ને…B તો અત્ર તત્ર સર્વત્ર આખી દુનિયામાં રાજ કરે છે. આપણો A કયા ખેતીવાડીની મૂળી વળી?’
‘પણ તમે તો કહ્યું હતું કે A છે એટલે Bનો ખતરો ઓછો.’
‘અરે મૂર્ખ..તું યાદ કર. મેં કહેલું કે B નથી તો જાનહાનિ ઓછી થશે.’
‘પણ તમે તો કદાચ જાનહાનિ નહિ થાય એવું કહેલું.’
‘ ભાઈ, તું રહેવા દે ને હવે…તને કશું સમજ જ નથી પડતી. બારીમાંથી શ્વાસ લે અને ચૂપચાપ જે થાય એ જોયા કર.’
-સ્નેહા પટેલ.31મે,2020.

3.
ક ને x જગ્યાએ જરૂરી કામ હતું. રસ્તો ખબર હતો પણ વિચારતો હતો કે, ‘શાંતિથી જઈએ છે, ઉતાવળ તો છે નહીં.’ એ એની મસ્તીમાં ચાલતો ચાલતો જતો હતો ને રસ્તામાં ખ મળ્યો.
‘ક્યાં જાય?’
‘X જગ્યાએ’
‘અચ્છા..તને ખબર છે – ત્યાં જતા રસ્તામાં ખતરનાક માનવભક્ષી પ્રાણીઓ રહે છે. તું એક કામ કર y ના રસ્તે જા.’
‘પણ Y નો રસ્તો તો ખાડાટેકરા, ઝેરી જીવજંતુવાળો, પોચી જમીનવાળો જીવના જોખમ જેવો છે. મંજિલ સુધી પહોંચવા જેટલો હું જીવતો રહીશ.’
‘હા ખતરો તો છે જ. પણ ગમ શૂઝ અને આખું શરીર ઢંકાય એવા કપડાં પહેરી લેજે અને મોઢું બોઢું પણ બરાબર ઢાંકી લે જે એટલે બહુ વાંધો નહીં આવે.’
‘અચ્છા એટલે આટલી સાવધાની પછી Y રસ્તે વાંધો નહિ આવે એમ ને?’
‘ ના.ના…સાવ એવું નહીં.. આવી તો શકે જ..પણ આપણે આપણી રીતે પૂરાં સાવધ રહેવાનું ને.’
‘એ સાવધાની તો X રસ્તે પણ હતી જ ને..’
‘ના હવે…એ પૂરતી સાવધાની નહોતી. ત્યાં જીવ જવાનું 100 ટકા જોખમ છે.’
‘તો Y ના રસ્તે ?’
‘ત્યાં 80 ટકા જેટલું જ છે.’
‘એટલે જોખમ તો છે જ એમ ને?’
‘હાસ્તો…તું કેવી વાત કરે છે ? જોખમ તો આખી દુનિયામાં છે.’
‘મને થાય કે હું ઘરે પાછો જ જતો રહું.’
‘જોજે એવી ભૂલ કરતો. ઘરે જઈશ તો કામ ધન્ધો કોણ કરશે? પૈસા ક્યાંથી આવશે? ઘરનાં ખાશે પીશે શું? તારે તો લડવાનું છે, તું તો એક બહાદુર લડવૈયો છું ને…’
ક હવે અકળાયો,’અલ્યા, હું મરી જઈશ એનું કશું નહીં.’
‘ ખાવાપીવાનું નહિ મળે તો જીવીને ય શું કરીશ?’
‘હા પણ ઘરે જઈને શાંતિથી વિચારું કે X સારો કે Y..કાં પછી હું કોઈ નવો Z રસ્તો શોધુ.’
‘ ઘરે જઈશ તો પણ જોખમ છે. ઘરમાં પણ A, B, C સાવચેતી તો રાખવી જ પડશે’
‘અલ્યા ઘરમાં તો સખેથી શ્વાસ લેવા દે…અચ્છા ઘરમાં A, B, C જેવી સાવચેતીથી તો અમે બધા સલામત રહીશું એ નક્કી ને?’
‘ ના હોં.. એવી ભ્રમણામાં તો રહીશ જ નહીં. જોખમનું કશું જ નક્કી નથી.’
‘એટલે મારે કરવાનું શું? ઘરમાં રહું કે બહાર કામે જઉં?’
‘ એ તો હવે તારે વિચારવાનું ને? તારે પૂરાં સાવચેત રહેવાનું, તારા જીવનનું તું ધ્યાન નહિ રાખે તો બીજું કોણ રાખશે ? થોડો જાગૃત થા હવે. બુદ્ધિ ફુધ્ધિ ચલાવ, આત્મનિર્ભર બન. ચાલ હવે…ત્યાં ગ મારી રાહ જોવે છે. હું જઉં આવજે.’
ને ખ એ માવો મસળીને હોઠના ખૂણામાં દબાવ્યો અને ત્યાંથી હાલતી પકડી.
-સ્નેહા પટેલ.30મે,2020.

Letter to god

To know more on “જ્યારે નાનકા બચ્ચાએ ભગવાનને કરી કોરોનાની ફરિયાદ”, click the link – https://m.gujaratimidday.com/news/articles/an-imaginary-letter-to-god-from-a-young-kid-expressing-what-he-feels-about-the-corona-situation-116356

હે પ્રભુ,
હું ‘અવિનાશ’ છું. મારી ઉંમર 8 વર્ષ છે. હું એક મોટા ઘરમાં રહું છું.
મમ્મી, પપ્પા, મોટીબેન અને દાદી મને બહુ વ્હાલી કરે છે, બહુ બધું સાચવે છે. હું રોજ સ્કુલે જાઉં, ભણું પછી ઘરે આવીને સોનુ, ગોલુ, પરી, ચકુ સાથે ક્રિકેટ, થપ્પો રમું, હોમવર્ક કરું, જમુ, દૂધ પીવું અને ટીવી જોઈને સૂઈ જાઉં છું. નાનપણથી કાયમ આવું જ કરું છું. સ્કૂલના ટાઇમટેબલની જેમ ઘરનું ટાઇમટેબલ પણ આમ ગોઠવાયેલ હતું, પણ છેલ્લાં થોડાં સમયથી આખી દુનિયામાં ‘કોરોના’ નામનું જીવડું ઘુસી ગયુ છે તો આ બધું જ બદલાઈ ગયું છે.
ઘરનાં બધાં આખો દિવસ ‘કોરોના’ની જ વાતો કર્યા કરે છે. ટીવીમાં પણ એના જ સમાચારો આવ્યાં કરે છે. મને કશું સમજાતું નથી પણ આ લોકો મને વારંવાર હાથ ધોવાનું કહ્યા કરે છે એનો બહુ જ કંટાળો આવે છે. અમુક સમયે તો હું હાથ ધોવાની એક્ટિંગ કરીને એમને છેતરી દઉં છું.
મને ઠંડી કે ગળી વસ્તુઓ ખાવાની સાવ મનાઈ કરી દીધી છે, એસી પણ નથી કરવા દેતાં. મને બહુ ગુસ્સો આવે છે. એક દિવસ આઇસક્રીમ ખાવાનું બહુ મન થતા રાતે બધા સૂઈ ગયા પછી છુપાઈને ફ્રીજમાંથી કાઢીને બે – ત્રણ વાડકી જેટલો ખાઈ જ લીધો, બહુ મજા પડી, પણ બીજા દિવસે તો મારું નાક જામ થઈ જતાં ઘરમાં ભૂકંપ આવી ગયો. હું ડરી ગયો. વિચારતો હતો કે હમણાં આ લોકો મને આવી ચોરી માટે ગુસ્સો કરશે, ખખડાવશે પણ મારી નવાઈ વચ્ચે એવુ કશું જ ના થયું ! એ લોકો મને તાવ છે કે નહીં એ ચેક કરવા લાગ્યાં ને વારંવાર, ‘ તું કાલે ક્યાં રમવા ગયેલો? રમતો હતો ત્યાં કોઈને શરદી ઉધરસ હતાં કે નહીં?’ જેવા વિચિત્ર સવાલો કરવા લાગ્યાં. પાછું એમાં ય પેલું શું હતું…હા…કોરોના નામના જીવડાનું નામ આવ્યું. મને બહુ સમજ ના પડી કે આ બધું શું થઈ રહ્યું છે પણ મનોમન ખુશ થઈ ગયો કે ચાલો, ‘બચી ગયા’.
જોકે આજકાલ તો ઘણું બધું મને નથી સમજાતું એવું થઈ રહ્યું છે.
પહેલાં તો હું બીમાર હોઉં તો જ મમ્મી પપ્પા મને ઘરની બહાર રમવા જવાની ના પાડતા પણ અત્યારે તો હું સાવ સાજો સમો છું! વળી સ્કૂલમાં ય પરીક્ષા લેવાયા વિના જ વેકેશન પડી ગયું. રજાઓમાં કાયમની જેમ ક્યાંય ફરવા,જમવા ય નહિ જવાનું, બહારથી કશું ખાવાનું ઓર્ડર પણ નહીં કરવાનું, કોઈ મિત્રો ય ઘરે રમવા નથી આવતા. આવું તે કઈ વેકેશન હોય !
અત્યારે બધા જ લોકો આખો દિવસ ઘરમાં હોય છે એની મને ખૂબ નવાઈ લાગે – આવું તો મેં ક્યારેય નથી જોયું ! પપ્પા નોકરી પર નથી જતાં કે કામવાળા લોકો ય ઘરમાં નથી આવતા. દીદી પણ એની કોલેજ, બહેનપણીઓ સાથે ફરવા, પિક્ચર જોવા, શોપિંગ કરવા નથી જતી. અરે હા, કાલે દાદીનું પ્રેશર ખૂબ વધી ગયું હતું, ઊલટીઓ થઈ ને ખૂબ ચક્કર આવતા હતા. દાદી આમ તો બહુ મજબૂત છે. આવું તો એમને દાદાને તું તારા ઘરે લઈ ગયો ત્યારે થયેલું. ખબર નહિ શું થયું છે એ આખો દિવસ ચિંતા ચિંતા કરે છે. મને તો બધું પેલું ગંદા ‘ કોરોના’ જીવડાનું જ કામ લાગે છે.
મારા સુનિલકાકા અમેરિકાથી આવે ત્યારે મારા માટે ચોકલેટ, કપડાં ને રમકડાં લાવે પણ આ વખતે તો એમ જ આવી ગયા…આવતાં પહેલાં પૂછ્યું પણ નહીં કે, ‘ અવિ, તારા માટે શું લાવું?’ મને બહુ ખોટું લાગ્યું છે.. હું એમની કિટ્ટી કરી દઈશ એવું જ વિચારેલું પણ મમ્મી પપ્પા તો એમને મળવા જવાનું નામ જ નથી દેતાં કે નથી કાકા મળવા આવતા! આવું તો ક્યારેય નથી બન્યું.
બધા બહુ બદલાઈ ગયાં છે!
જ્યાં જોઈએ ત્યાં બધાં કોરોના – કોરોના જ કર્યા કરે છે. એનું નામ બોલતાં જ બધા બી જતા હોય એવું લાગે છે. કાલે તો મને સપનામાં પણ એ જીવડું આવેલું. હું ઊંઘમાં બી ગયેલો ને જોર જોરથી રડવા લાગ્યો હતો. મમ્મીએ દર વખતની જેમ tight hug કર્યું તો પણ બીક દૂર નહોતી થઈ.
ભગવાન, સાચું કહું મને પણ હવે ‘કોરોના’ નામના જીવડાંની બહુ બીક લાગે છે. બીજા બધા જીવડાં હોય ત્યારે મમ્મી પેલું સ્પ્રે કરીને બધાને ભગાડી દેતી, ડોકટર અંકલ દવા આપીને કોઈ પણ રોગનો ઈલાજ કરી દેતાં.. પણ આ જીવડું બહુ ગંદુ છે, આયર્નમેન જેવી તાકાત છે. એને કોઈ જ અસર થતી નથી. વળી એ દેખાતું જ નથી..દેખાઈ જશે ને તો હું એને મારી બ્રાન્ડેડ ગન લઈને શૂટ કરી દઈશ. મને ‘કોલોના’ ઉપર હવે બહુ જ ગુસ્સો આવ્યો છે – તું મને ‘હલ્ક’ જેવો શક્તિશાળી બનાવી દે અને એ જીવડું ક્યાં છે એ બતાવી દે બસ..
જલ્દી જલ્દી કરજે..પપ્પા કાલે જ કોઈકને કહેતાં હતા કે દુનિયામાં ઠેર ઠેર રોજ રોજ બહુ બધા આ જીવડાંના કારણે મરી જાય છે. મારે બને એટલી જલ્દી આ આખી પૃથ્વીને બચાવવાની છે ..
લિ. અવિનાશ
-સ્નેહા પટેલ.

ઊંઘની ગોળી – માઇક્રોફિક્શન

85 વર્ષનાં વિધવા સાસુ રાતના 11વાગે .0.25gm ની ઊંઘની ગોળી ગળવા જતાં હતાં ને અચાનક એમના વહુ ત્યાં આવીને તાડઉકયા,

‘તમે ઘરડા લોકો ક્યારેય સમજતા જ નથી, પણ આ આજકાલ રોજ રોજ ઊંઘની દવા લો છો તે ટેવ પડી જશે તો અઘરું પડશે.’

-સ્નેહા પટેલ.

Namaskar gujarat – june’18

ઓસ્ટ્રેલિયાથી પ્રકાશિત પેપર ‘નમસ્કાર ગુજરાત’ ની રેગ્યુલર કૉલમ’અક્ષિતારક’નો મારો આ માહિનાનો લેખ.

માઇક્રોફિક્શન વાર્તા

માઇક્રોફિક્શન:

જીમમાં કલાક મશીનો પાછળ પસીનો વહાવીને ઢગલો કેલરી બાળીને ‘શેઈપ’માં આવતા શરીરને જોઈને ખુશ થતા એ ઓગણીસિયા નવજવાને બહાર આવી પાનના ગલલેથી સિગારેટ લઈને અંદરથી શરીરને બાળવા સળગાવી.

-સ્નેહા પટેલ.

16-3-2018

Kvinain

માઇક્રોફિક્શન:

જન્મ વખતે દરેક બાળકનું વજન 3.50 કિલો અને બંનેનું મળીને સાત કિલોનું વજન ધરાવતાં પોતાના બે જોડિયાં દીકરાઓ આજે 18 વર્ષ ના થઈ ગયેલા. હટટા કટટા રૂપાળા -સ્માર્ટ સંતાનોને જોઈને નિખિલની આંખો ઠરતી હતી. પોતાના ધંધાની પળોજણમાં એમનું સહેજ પણ ધ્યાન નહતું રાખ્યું પણ એની પત્ની અવનીએ બાળકોને સંસ્કાર આપવામાં કોઈ કમી નહોતી રાખી.
અવની…આજે 55ની ઉંમરે પહોંચેલી..સાવ મમરાંની ગુણી જેવા ફૂલેલાં શારીરવાળી.. ને નિખિલના મોઢામાં કવિનાઇનની ગોળી ચવાઈ ગયાનો અહેસાસ ફેલાઈ ગયો.
સ્નેહા પટેલ.
7-6-2018.

Kabaatnu khanu

પ્રિય સખી નેહા શાહે એના લગ્ન પછી પોતાના પિયરમાં પોતાની જગ્યા ફટાફટ પૂરાઈ જતા તીવ્ર વેદના અનુભવેલી. એ સંવેદના પર વાર્તા લખવાના એના પ્રેમઆગ્રહને આ વાર્તા અર્પણ.

કબાટનું ખાનું :

અનુજા આજે ખૂબ ખુશ હતી. લગભગ પાંચ વર્ષની કઠિન પ્રતીક્ષા, ધીરજ પછી અંતે એના અને પ્રિયલના ઘરવાળાએ એમના લગ્ન ઉપર સંમતિની મહોર મારી હતી. એના સતરંગી સપનાઓ હકીકતમાં પરિવર્તીત થઈ ગયા હતાં. એ ખુદને આસમાનમાં ઉડતી પરી જેવી લાગતી હતી. જોકે પાંચ પાંચ વર્ષના વિરોધ પછી નાછુટકે હા પાડવી પડેલી, એટલે વડીલોનાં મન સાવ કોરી પાટી જેવા તો નહતા જ થઈ શક્યા. પરિણામે લગ્ન બહુ ધામધૂમથી ના થયા. અનુ કે પ્રિયલને એની કોઇ પડી નહતી. એમને તો એક બીજા સાથે જીવનભરનો સંબંધ બંધાતો હતો, સાથે જીવવા મળતું હતું એ જ સૌથી મોટી વાત હતી.

થોડો સમય તો આ ખુશીના નશામાં બધુ સારુ સારું લાગ્યું ને પછી જીવનમાં પરીકથાનો ભાગ પૂરો થયો, જીવન હકીકતની દુનિયામાં પ્રવેશવા લાગ્યું.

અનુ પ્રિયલના જૈન ઘરમાં લસણ, ડુંગળી વગરના શાકભાજી અને રોજ નિયમિત દેવદર્શનના નિયમોમાં બંધાતી ચાલી. ખાવાની શોખીન અનુજાને આ બધું થોડું..ના – કદાચ વધારે પડતું અઘરું પડતું હતું. અત્યાર સુધી એના જીવનમાં એણે પ્રિયલ સાથે સહજીવન જીવવાના સપના સિવાય કશું વિચાર્યું જ નહતું. આ બધા નિયમો તો જાણે ‘ક્વિનાઈનની ગોળી ગળવાની નહીં પણ મોઢામાં મૂકીને ધીમે ધીમે ઓગળવા દેવાની કે ચાવી જવાની’ જેવી હાલત હતી. ક્વિનાઈનના કડવા ઘૂંટ હસતા મોઢે પીતાં પીતાં એ નવાવાતાવરણમાં સેટ થવાનો પ્રયત્ન કરતી હતી. પ્રિયલ એને ખૂબ પ્રેમ કરતો હતો અને બહુ જ ધીરજથી આ બધી સ્થિતી પર એની સાથે વાત કરતો હતો એટલે અનુજાને બહુ તકલીફ નહતે પડતી. આખરે એ લોકો પ્રિયલના પોતાના લોકો હતાં, યેનકેન પ્રકારે એણે ધીરજ રાખીને એમને પોતાના કરવાના જ હતાં. લાગણીના દરિયામાં કદીક ભરતી ને કદીક ઓટ – અનુજા સેટ થવાનો પ્રયત્ન કરતી હતી.

થોડા દિવસ રહીને એને પોતાના પિયરની યાદ આવી. પરણીને આવ્યે મહિનો થયો હતો પણ હજુ સુધી એ એક પણ વાર પોતાના પિયરે ગઈ નહતી. એના સાસરેથી એને ત્યાં જવા દેવા માટે કોઇ અટકાવ પણ નહતો. સાસરીવાળા પણ નવોઢાના મનની સ્થિતી સમજતાં હતા અને શક્ય એટલું એને ખુલ્લું આકાશ આપવાનો પ્રયત્ન કરતાં હતાંં.

અને, એક દિવસ અનુજા એના ઘરે – પિયરે જવા માટે તૈયાર થઈ.

એક્ટીવાને કીક મારતાં જ એના દિલમાં કૂણી કૂણી લાગણી સળવળવા લાગી. એ પોતાના ઘરે જતી હતી…એ ઘર જ્યાંની દિવાલો પર એના ક્રેયોનના રંગની લીટીઓ છે, એની દિવાલો પર એનો મનગમતો ગુલાબી કલર હસે છે, ક્યારામાં વાવેલ પારિજાતના સફેદ નાજુક ફૂલો એની ચાદર પાથરીને જાજમ બનાવીને એની ચાતક નજરે રાહ જોઇ રહ્યાં હશે, હીંચકાના કડાંનો ચીંચૂડાટ પણ એને અવાજ કરી કરીને પોકારી રહ્યો હતો, એનો બેડરુમ, એનો પલંગ એના પર ફૂલોની ભાતવાળી ચાદર, બારી પર સાટીનના પડદાં અને એનું કબાટનું પેલું ખાનું..ઓહ…એ ખાનામાં એણે પોતાની કેટકેટલી યાદગીરી સાચવી રાખી હતી ! ચાર વર્ષની હતી ત્યારે તૂટી ગયેલ હાથવાળી ઢીંગલી જે એને અનહદ પસંદ હતી, પોતાના સંતાન જેટલી વહાલી, સાતમા ધોરણમાં એના મનગમતા ટીચર મધુબેને ‘મારા સપનાની દુનિયા’ નિબંધ ઉપર ઢગલો પ્રેમ ઢોળીને લખેલી રીમાર્કસ સાથેની પાંચ સ્ટાર વાળી નોટબુક, પોતાના સ્કુલડ્રેસની અતિપ્રિય લાલ રંગની બૉ ટાઈ, પહેલવહેલો દાંત તૂટી ગયેલો તો યાદગીરીરુપે એને બધાથી છુપાવીને માચીસના બોકસમાં મૂકીને ત્યાં સાચવી રાખેલો હતો, પ્રિયલે આપેલ પહેલવહેલું ગુલાબનું ફૂલ એની નાનકડી પર્સનલ ડાયરીમાં મૂકીને એ જ ખાનામાં મૂકી રાખેલ હતું ને..કબાટનું એ ખાનું એ એની પોતીકી, અલાયદી દુનિયા હતી. એના ખાનાને લોક કરવાની સુવિધા હતી જેની ચાવી ફકત અને ફકત એના ગળામાં પહેરેલ કાળા દોરામાં પૂરોવાયેલી રહેતી. એના સિવાય કોઇને પણ એ ખાનાને અડવાનો હક નહતો. ઘરનું આંગણું દૂરથી દેખાવા લાગ્યું અને અનુજાની આંખો પાણીથી ભરાવા લાગી. જાતે પસંદ કરેલ પાત્ર સાથે પરણવા માટે એણે કેટ્કેટલાં બલિદાનો આપેલ એનો અહેસાસ અત્યારે થતો હતો. દિલ અંદરથી હચમચવા લાગ્યું હતું.સ્કુટરનું ગવંડર થોડું બેલેન્સ ગુમાવી ગયું અને જમણી બાજુ ખેંચાઈ ગયું તરત જ અનુજા ભાનમાં આવી અને એણે સ્કુટરને બ્રેક મારીને એને ઉભુ રાખી દીધું. લાગણીના ઘોડાપૂરને પણ હાલપૂરતી બ્રેક મારવી જ હિતાવહ લાગી.

વટથી પોતાના ઘરના વરંડાનો દરવાજો ખોલ્યો અને સ્કુટર અંદર લેવા જતી હતી અને મમ્મી બહાર આવ્યાં.

‘અરે, અરે…ઉભી રહે દીકરા. પછી અંદર જઈને આરતીનો દીવો લઈ આવ્યા અને એને કંકુ ચોખાથી પોંખીને ઓવારણા લીધા અને અનુજા વટભેર પોતાના ઘરમાં પ્રવેશી.

‘પોતાનું ઘર – અહાહા….’ ઘરની જાણીતી ખૂશ્બુ આંખો બંધ કરીને ઉંડો શ્વાસ લઈને ફેફસામાં ભરી લીધી. મગજ તરબતર થઈ ગયું અને એ વટભેર સોફામાં પોતાની જગ્યાએ બેસી ગઈ. એના મમ્મી ઋજુતાબેન એના આ પાગલપણ પર હસી પડ્યા અને એના ગાલ પર હલકી વ્હાલભરી ટપલી મારી ને બોલ્યાં,

‘બેસ બેટાં, હું પાણી લેતી આવું.’

અને અનુજા પલાંઠી વાળીને સોફામાં બેસીને આખા ઘરનું નિરીક્ષણ કરવા લાગી. બારી પરના પડદાં બદલાઈ ગયા હતાં. ‘આમ પણ એ જૂના થઈ જ ગયેલાં, સારું થયું.’

પંખો ચકચકિત હતો. ઘરના લાઈટ પંખા સાફ કરવાનું કામ અનુજાનું અને એ બહુ જ પ્રેમથી દર અઠવાડિએ એ કામ પૂરી નિષ્ઠા સાથે પાર પાડતી. પોતાના ગયા પછી પણ એનો ચકચકાટ અકબંધ જોઇને દિલમાં ક્યાંક કંઇક ફડફડયું. ખબર નહીં કેવી લાગણી. એને સમજવા જેટલી પરિપક્વ એ હજુ નહતી કદાચ. હીંચકો કીચૂડાટ નહતો કરતો, કદાચ એમાં હવે સમયસર તેલ પૂરાઈ જતું હશે.

અચાનક એના મગજમાં શું આવ્યું ખબર નહીં ને એ ઉભી થઈને પોતાના કબાટ આગળ પહોંચી અને એક ઝાટકે કબાટનો દરવાજો ખોલી કાઢ્યો.

ત્યાં સામે જ પેલું એના પ્રાણવાયુ સમાન ખાનું હતું અને એ ખુશખુશાલ થઈ ગઈ. એણે એની ચાવી હજુ પોતાના ગળાના કાળા દોરામાં સાચવી રાખી હતી. વળતી પળે અનુજાએ એ ચાવીથી ખાનું ખોલવાનો પ્ર્યત્ન કર્યો પણ આ શું ? એ ખાનાનું લોક તોડી કઢાયેલું. એમાં હવે કોઇ જ ચાવીની જરુર નહતી. અને અનુજાના દિલમાં એક ધ્રાસ્કો પડ્યો. એણે ફટાફટ હેંડલ ખેંચીને એ ખોલ્યું તો અંદરનું દ્રશ્ય જોઇને એનું મન હલબલી ઉઠ્યું.

અંદર એના નાના ભાઈના ઓજારો, બિલના કાગળો અને ઘરનો નકામો સામાન ભરપૂર હતો જે એની ભરપૂર હાંસી ઉડાવી રહેલો.

સાવ પેલા પંખાની ધૂળની સફાઈ જેટલી સહજતાથી આ જગ્યાની પણ સફાઈ થઈ ગયેલી.

અનુજા ચક્કર ખાઈને ત્યાં જ ઢગલો થઈ ગઈ.

-સ્નેહા પટેલ.

કીડી

Microfiction:

પલંગ પર આરામથી બેસીને લેપટોપ વાપરતા વાપરતા ખાવાની ટેવના કારણે હમણાં કાળી કીડી એ ગૌરવથી પલંગ પર અડ્ડો જમાવ્યો. બહુ રોફથી આમતેમ આંટા માર્યા, થોડી ગલીપચી કરવાના પ્રયત્ન પણ કર્યા અને…

મેં હસતાં હસતાં ઉભા થઈને શાંતિથી મારા બેડની ચાદર બદલી કાઢી.☺

-સ્નેહા પટેલ.

Najar – akshitarak

નજરઃ

अज मौतो हयात चंद पुरसी मन ?

खुर्शीद अज रौजनी दर अफतादो बेरफ्त ।

મોત અને હયાતી વિષે મને શું પૂછો છો ?

સૂર્યનો તડકો એક બારીમાંથી આવ્યો અને નીકળી ગયો.

-રૂમી

આરુષિના ઘરે આજે એનું મિત્ર વર્તુળ ભેગું થયેલું. દરેક જણ પોત પોતાના ફેમિલી સાથે ત્યાં હાજર હતાં અને પાર્ટીની મજા માણી રહ્યાં હતાં. આરુષિ પાર્ટીલવર હતી. એને પાર્ટી આપવાનો અનોખો શોખ હતો. એની આગતા સ્વાગતા એના સર્કલમાં બહુ જ વખણાતી હતી. એના ઘરની બહાર એના મોટા ગાર્ડનમાં લગભગ વીસ બાવીસ જણ હાજર હતાં. ચોમેર ચહલપહલ મચી રહી હતી. એમાં લગભગ સાત આઠ બાળકો પણ હતાં. આરુષિની સખી અરુંધતીનો દસ વર્ષનો દીકરો અદ્વૈત આ બધા ટોળામાં જરા અલગ પડતો હતો. એના હાથમાં ક્યાંકથી થોડી બોલપેન આવી ગઈ હતી – કાં તો એ ઘરેથી એની સાથે જ લઈને આવેલો. અત્યારે બધા છોકરાંઓ ગાર્ડનમાં દોડાદોડ કરી રહ્યાંં હતા, ધમાચકડી ! પણ અદ્વૈત એની બોલપેનની દુનિયામાં મગ્ન હતો. કોઇ એક બોલપેનની રીફિલને આગળથી ખોલી કાઢેલી અને એની ભૂંગળીમાં બીજી બાજુથી ફૂંક મારી મારીને એમાં રહેલી શ્યાહીને એ આગળ ધકેલી રહ્યો હતો.બોલપેન બહુ વખતથી બંધ હશે કદાચ, શ્યાહી જલ્દી આગળ વધતી નહતી. અદ્વૈત એના નાજુક ગાલ ફુલાવી ફુલાવીને એને ધક્કો મારીને આગળ ધકેલી રહ્યો હતો. એ શ્યાહી ભૂંગળીના છેક છેડાં સુધી આવી એટલે એણે બીજી અડધી ભરેલી બોલપેનની રીફિલ એની આગળ ધરી દીધી અને એક રીફિલની શ્યાહી બીજી રીફિલમાં ભરવાનો પ્રયત્ન કરવા લાગ્યો. આ કડાકૂટમાં રીફિલની થોડી શ્યાહી એના કપડાં પર પડી અને પતી ગયું. અરુંધતીનું ધ્યાન જતાં જ બધાંની વચ્ચે એણે દીકરાને એક ઝીંકી દીધી. આખું ય ખુશનુમા વાતાવરણ બે ઘડી સ્તબધ થઈ ગયું. આરુષિએ ધીમેથી અરુંધતિના ખભા પર હાથ મૂક્યો અને બોલી,

‘જસ્ટ રીલેક્સ, તારો દીકરો તો બહુ જ ક્રીએટીવ – સ્માર્ટ છે.’

‘શું ધૂળ ને ઢેફાં સ્માર્ટ ? એનું રીપોર્ટ કાર્ડ જોજે . મેથ્સમાં ૩૦, સાયન્સમાં ૪૨, અંગ્રેજીમાં તો માંડ ૨૫. આખો દિવસ આવું આડું અવળું કામ જ કર્યા કરશે. ભણવામાં તો એનું ચિત્ત જ નથી ચોંટતું. સાવ ડબ્બો છે. શું કરું ?’

‘અરે તારો દીકરો જે કરતો હતો એ વિશે વિચાર. એની નજર સાવ અલગ છે. એ એની રીતે પ્રોબ્લેમ્સનું સોલ્યુશન લાવવાની મહેનત કરે છે. ચોપડીમાં લખ્યું હોય એ પ્રમાણે એને નથી ફાવતું. વળી ચોપડીઓ તો કેટલાં વર્ષો પહેલાં છપાઈ હોય, એમાંથી અમુક અમુક વસ્તુઓ તો સમય સાથે બદલાઈ પણ જાય છે. એટ્લે પુસ્તકીયું જ્ઞાન એ જ બુધ્ધિ કે હોંશિયારી માપવાનું સાધન નથી. સવાલ નજરનો છે. આ જો સામે ડોઇંગરુમના ખૂણામાં વ્હીલવાળી બેગ દેખાય છે ને ? હું ખોટી ના હોઉં તો આપણે બધાંએ પહેલાં ખભે , પીઠ પર થેલાં ઉંચકીને અને હાથમાં વિશાળ બેગો લઈ લઈને સવારી કરી જ હશે.કોઇના મગજમાં એ વજન વિશે કોઇ વિચાર જ નહીં આવ્યો હોય. બધા ગધેડાંની જેમ વજન ઉંચકી ઉંચકીને દોડાદોડ કરતાં હતાં – દુનિયા આમ જ ચાલે છે ને મારે પણ એમ જ ચાલવાનું છે, કોઇ ઓપ્શન જ ક્યાં છે ? એ પછી કોઇ આવા જ ક્રીએટીવ મગજમાં વિચાર આવ્યો હશે કે આ વજન શું કામ ઉચકવાનું ? એનો કોઇક રસ્તો તો હોવો જ જોઇએ. રસ્તો ખબર તો નથી પણ શોધવાથી દરેક સમસ્યાનો ઉકેલ નીકળે જ એવી મક્ક્મ વિચારધારા વાળાએ એના વિશે વિચારવાનું શરુ કર્યું ને વિચારતાં વિચારતાં એ એના સોલ્યુશન સુધી ગયો અને આમ બેગની નીચે વ્હીલની શોધ કરી. અત્યારે આપણે બધાંને બહારગામ જવું હોય તો આ વ્હીલના લીધે કેટલી શાંતિ થઈ ગઈ છે એ વિચાર.’

અરુંધતિ બે ઘડી અસમંજસમાં પડી ગઈ.

‘તું કહેવા શું માંગે છે આરુ?’

‘એ જ કે માનવીના સકસેસ અને એણે ભણેલા ચોપડાંને કોઇ લેવા દેવા નથી હોતું. ખરો વિજય તો સમસ્યાઓના નિરાકરણ માટેના એટીટ્યુડમાં છે. સિક્યોરીટી – સેફ્ટીના ચોકઠામાં જો ગોઠવાઈ ગયાં તો ખલાસ, દુનિયા તમને એનો ઝાંસો આપીને તમારો પૂરતો ઉપયોગ કરી લેવા તૈયાર જ બેઠી છે. પણ જે માનવીમાં સિક્યોરીટીની બહાર જઈને વિચારવાની, વર્તવાની ક્ષમતા છે એ ખરો ક્રીએટીવ છે. કોલેજમાં પહેલો નંબર આવ્યો તો ય ઠીક, સારી જોબ મળશે તો ય ઠીક નહીં તો હું મારી કાબેલિયતના બળ પર મને ગમતું કંઇક ઢંગનુ તો કરી જ લઈશ. આ એટીટ્યુડ ખૂબ જરુરી છે.તારા દીકરાનો નજરિયો સાવ અલગ છે. એક પેનની સૂકાઈ ગયેલી શ્યાહી કાઢી નાંખીને બીજી રિફિલમાં એને પૂરીને એ એક આખી રીફિલ તૈયાર કરવાનો પ્ર્યત્ન કરે છે જે એક ચોકઠાંથી બહારનું થીન્કીંગ છે . એના આ થીંકીંગને તું પ્રોત્સાહન આપ. એકાદ કપડાંની પેર ખરાબ થાય તો થવા દે…તને ક્યાં કંઈ ફરક પડવાનો છે? દીકરાના રચનાત્મક કાર્ય આગળ એ કપડાંની કિંમત પણ શું ? એકચ્યુઅલી સૌપ્રથમ મા બાપને એમના સંતાનોની ખૂબી – કમીની ખબર પડવી જોઇએ. એ થઈ જાય તો સંતાનના ઉછેરમાં -વિકાસમાં એ બહુ જ મદદરુપ થઇ શકે છે. છોકરાંઓને આખો દિવસ ભણ, આ કર તે કર ના ચોકઠાંઓથી મુકત કરીને થોડાં દુનિયામાં એકલા પણ મૂકવા જોઇએ જ્યાં એ પોતાની મરજી, આવડત પ્રમાણે વર્તી શકે અને પછી એમાંથી જ એક દિવસ એ પોતે સૌથી સારું કામ કયું કરી શકે એ વિશે માહિતગાર પણ થઈ શકે. બાકી રોજ રોજની બદલાતી ટેકનોલોજીમાં આ પુસ્તકો તો દર છ મહિને બદલાઈ જાય છે. પુસ્તકના આધારે જ છોકરાંઓને ઉછેરવા એ તદ્દન ખોટો અભિગમ છે.’

અને આરુષિએ બોલવાનું બંધ કયું ત્યારે એની આજુબાજુ બધાં ટોળે વળીને ઉભા હતાં, દરેકના કપાળ પર એક વિચારની પતલી સી લાઈન સ્પષ્ટપણે દેખાતી હતી.

અનબીટેબલઃ જીવનના દરેક તબક્કે આપણે કંઈક ને કંઇક ચોકક્સપણે શીખતાં જ હોઇએ છીએ, શાંતિથી વિચારતાં શું શીખ્યા ? એનો ઉત્તર ચોકક્સપણે મળી આવે છે.

-સ્નેહા પટેલ.

Dhoko

‘ઠ્ક…ઠક…ઠકાક…’

ત્રણ રુમ ધરાવતા ફ્લેટની રસોડાની બહાર આવેલી ચોકડીમાંથી અવાજ આવી રહ્યો હતો. રુપા – શહેરમાં સ્થાયી થવાના અરમાનો સાથે એના એક ના એક પુત્ર અને પતિ સાથે ગામડાંની તાજગીભર્યુ વાતાવરણ છોડીને આવેલી અને અહીં આવીને પતિ કાળુને પૈસા કમાવામાં મદદરુપ થવાના હેતુથી થોડા ઘરના વાસણ – ક્પડાં ધોવાનું કામ કરતી હતી. આ ત્રણ રુમની માલકિન પૂર્વી ફોન પર કોઇની સાથે વાત કરતાં કરતાં ઘરના બીજા કામ આટોપી રહી હતી. રુપા એના અસ્સલ લહેંકામાં કોઇ ગામઠી ગીત ગણગણતી હતી અને કપડાં ધોવાનું કામ કરી રહી હતી. કપડાં ધોકાવતી હતી અને ત્યાં જ એના કાને પૂર્વીનો અવાજ અથડાયો,

‘રુપા, જરા ધીમેથી ધોકા માર. આમ ને આમ તો કપડાં ફાટી જશે .’

અને રુપાની મસ્તીમાં ખલેલ પડી.

‘આ બેનને તો કાયમ દરેક વાતમાં કચકચ જ હોય. વળી હું ક્યાં એમના કપડાં રોજ ધોઉં છું ? એમણે ક્યાં આ કામ બંધાવ્યું છે? આ તો એમનું વોશિંગ મશીન બગડયું છે ને મને આજીજી કરી એટલે સમય ન હોવા છતાં મેં એમનું આ કામ કરી આપવાનું સ્વીકાર્યું હતું, પણ મૂઉ આ શહેર – અહીં કોઇને સમય સાચવ્યાંની કદર જ ક્યાં છે ? બધી વાતો પૈસાથી જ થાય છે.’ અને અચાનક રુપાના જમણાં હાથનો છેલ્લી આંગળીનો નખ ધોવાઈ રહેલ બ્લ્યુ જીન્સના કાપડમાં ફસાઇ ગયો. પાણીમાં પલળવાથી થોડો પોચો થઈ ગયેલ નખ તરત જ તૂટી ગયો અને રુપાના મોઢામાંથી એક ‘હાય’ નીકળી ગઈ. સાબુવાળું પાણી હોવાથી તરત બળવા લાગ્યું. એણે ફટાફટ હાથ ધોઇને નખને સાચવીને દાંત વડે કાપી નાંખ્યો અને ગેલેરીમાં થૂંકી દીધો. પૂર્વી પ્રત્યેની બધી કડવાશ પણ એમાં થૂંકાઈ ગઈ અને ફરી પાછી રુપા પોતાની મસ્તીમાં આવી ગઈ, પેન્ટ પર સાબુ લગાવવા લાગી. અચાનક એનો હાથ અટકી ગયો અને આ પેન્ટ પહેરનારા ઘરના માલિકનો ચહેરો એની નજર સમક્ષ તરવરવા લાગ્યો.

નાજુક નાક નકશાવાળો સ્વસ્તિક ! કાલે કામ કરવા આવતી જ હતી અને લિફ્ટમાં માલિક એની સાથે થઈ ગયા હતાં. આખી લિફટમાં સ્વસ્તિકના બોડીસ્પ્રેની સુગંધ તરતી હતી. રુપાએ નજરની કિનારીએથી જ સ્વસ્તિકની સામે જોયું તો એ એની મસ્તીમાં મસ્ત થઈને ઉભો હતો.વારે ઘડીએ એની નજર ઘડિયાળમાં જતી હતી. રુપાથી સભાનપણે એક અંતર જાળવેલું જેથી કરીને એના કપડાંને પણ ના અડકી જવાય. રુપા એના ગોરા ચિટ્ટા અને એમાં કાળી કાળી દાઢીથી ભરેલ પૌરુષથી ભરેલા ચહેરાંને જોતી જ રહી ગઈ. સ્વસ્તિકનું ઇસ્ત્રી ટાઈટ ફુલ સ્લીવનું વ્હાઈટ શર્ટ જોઇને એની ક્રીસ પર હાથ ફેરવવાનું મન થઈ ગયું. પોતાની આખી જીંદગીમાં રુપાએ આવા ઇસ્ત્રીટાઈટ્ કપડાં નહતાં જોયાં. સલૂકાઈથી શર્ટના કોલરના બટન પણ બંધ કરેલા હતાં અને છેક ઉપરનું બટન પણ બંધ કર્યું હતું , કદાચ એ ટાઈ પહેરવાનું વિચારતા હશે. ટાઈવાળા શર્ટના બટન છેક સુધી બંધ હોય એવું એને હમણાં હમણાંથી થોડું ખબર પડી રહી હતી. વ્હાઈટ શર્ટ અને નીચે લાઈટ સ્કાય બ્લ્યુનુ જીન્સ એ છ ફૂટના વ્યક્તિત્વને અદભુત ઓપ આપતો હતો. ત્યાં જ લિફ્ટ ખચાક દઈને ઉભી રહી ગઈ. બે ય જણ લિફ્ટમાંથી નીકળીને પોતપોતાની મંઝિલ તરફ વળી ગયાં. રુપાના મગજમાં હજી પેલી બોડીસ્પ્રેની સુગંધ તરી રહી હતી. આજી એ જ બ્લ્યુ ડેનિમનું જીન્સ એના હાથમાં હતુ. અચાનક રુપાના મગજના અમુક કીડાં સક્રિય થઈ ગયાં.

‘સ્વસ્તિક.’

કેટલું સરસ નામ અને સ્વભાવ પણ કેવો સરસ ! માલકિણ અને એમની દીકરીને કેવાં હાથમાં ને હાથમાં રાખે છે ! ક્યારેય એમના મોઢામાંથી ઉંચો કે ક્ડવો અવાજ નથી સાંભળ્યો. ગયા મહિને માલકિણ એની બે રજાનો પગાર કાપવા જતી હતી ત્યારે એમણે માલકિણને ટોકી હતી અને કહેલું કે,

‘જવા દે ને પૂર્વી, આ બિચારીએ બે રજા જ તો પાડી છે , બાકીન અઠ્ઠાવીસ દિવસ તારા એ કેવા પ્રેમથી સાચવી લે છે. વળી એ પણ માણસ છે ને, આખો મહિનો એકધારા કામના ઢસરડાં ..’

‘આ તમે પુરુષો શું સમજો ઘરની વાતો ? આમ ને આમ આ લોકોને માથે ચડાવીએ ને તો એક દિવસ આંગળી આપતાં પહોંચો પકડી લે. તમે કંઈ બોલશો નહીં’ અને પૂર્વીએ ધરાર એની બે દિવસના પૈસા કાપી લીધાં હતાં. રુપાનું મોં પડી ગયેલું. એ જ્યારે ઘરની બહાર નીકળી ત્યારે પૂર્વી બેડરુમમાં આડી પડીને કોઇ પુસ્તક વાંચી રહેલી. સ્વસ્તિક ધીરેથી ઉભો થઈને રુપાની પાસે ગયો અને ચૂપચાપ એને સો રુપિયાની નોટ પકડાવી દીધી હતી. મોઢા પર આંગળી મૂકીને ચૂપચાપ એને નીકળી જવા આંખથી જ આદેશ આપી દીધેલો. બે પળ શું કરું – શું ના કરું ની દ્વિધામાં અટવાયેલી રુપા તરત જ સભાન થઈ ગઈ અને આંખોથી જ સાહેબનો આભાર માનીને ત્યાંથી નીકળી ગઈ.

‘સાહેબ.’

અને રુપાનો હાથ જીન્સ પર ફરવા લાગ્યો. જીન્સના પાંયચા, ઢીંચણ આગળથી થોડું સફેદ થઈ ગયેલ કાપડ, કમરની બે બાજુના એક ખીસાની અંદર બીજું નાનું ખીસું, જાડી અને મોટી પિત્તળની મજબૂત ચેન..આ બધા પર સાબુવાળો હાથ હતો કે બીજુ કંઈક..રુપાનું મન લપસવા લાગ્યું. જાણે જીન્સ નહીં જીન્સનો માલિક સાક્ષાત ત્યાં હતો. આંખો ઘેરાવા લાગી હતી. મગજમાં બધું સૂન્ન થઈ જતું હતું. પોતાનો રુખ્ખો હાથ જીન્સને વાગી ના જાય એમ ધીમે ધીમે ફેરવતી હતી.અને

‘રુપા.’

અચાનક પૂર્વીના અવાજથી એની તંદ્રા તૂટી ગઈ.

‘જી..જી ભાભી..’

‘આ મારું વોશિંગ મશીન રીપેર થઈ ગયું છે. હવે કાલથી તું કપડાં ના ધોઇશ. ફકત કચરાં પોતાં અને વાસણ. તારા આટલા દિવસના કપડાં ધોવાના જે પૈસા થતા હોય એ લઈ જજે.’

અને રુપાના દિલમાં એક ધ્રાસકો પડ્યો.

‘બેન, આટલો મહિનો ધોવડાવી દો ને કપડાં.’

‘અરે, મારે શું કામ ખાલી ખાલી તને પૈસા આપવાના ? વળી બ્રશ અને ધોકા મારી મારીને તેં મારા કપડાંની જો હાલત કરી છે એ. ના બાબા ના..તું તારે આજનો છેલ્લો દિવસ કપડાં ધોઇ લે. તમારા લોકોની આ જ તકલીફ છે. કામ બંધાવો એટલે છોડાવીએ ત્યારે દાદાગીરી જ કરી ખાઓ…’ આગળ પણ કેટલું ય બોલી ગઈ પણ રુપાના કાને રોજની જેમ એની કચકચને કાનમાં ઘૂસવા જ ના દીધી અને કામે વળગી.

ડ્રોઇંગરુમમાં પૂર્વી ફોનમાંથી એનું ગમતું ગીત શોધીન કાનમાં ઇયરપ્લગ ભરાવીને આંખો બંધ કરીને સોફામાં આડી પડી ગઈ.

રુપાનો જીવ કળીએ ને કળીએ કપાતો જતો હતો. ચોકડીમાં સામે હજી પેલું જીન્સ પડ્યું હતું, એની સામે જાણે અટ્ટહાસ્ય કરીને એની મજાક ઉડાવી રહ્યું હતું.

‘મૂઆ આ વોશિંગ મશીનની શોધ કોણે કરી હશે ? આવા રુપાળા જીન્સને સ્પર્શવાનો આજે છેલ્લો દિવસ !’

અને રુપાની આંખમાં બોર બોર જેવડાં આંસુ ઉભરાઈ ગયાં. પાણી નાંખીને જીન્સમાંથી સાબુ કાઢ્યો અને વધારાનો સાબુ નીકળી જાય એ હેતુથી બીજું પાણી નાંખીને વધારાનો સાબુ કાઢવા હેતુ હળવા હાથે ધોકો મારવા લાગી.

‘ધબ..ધબ…ધબા..ધબ..’

‘અલી, કપડાં જરા ધીરેથી ધોકાવતી હો તો. આમ ને આમ મારા કપડાં ફાડી કાઢીશ.’

અને અચાનક રુપાના મગજમાં શું ભૂત ભરાયું ખબર નહીં એ ધોકો લઈને ઉભી થઈ . જોયું તો ઘરનો મુખ્ય દરવાજો બંધ હતો, મોઢા પર હિંમત વધી ગઈના ભાવ સ્પષ્ટ થયાં અને હતી એટલી બધી તાકાત ભેગી કરીને એણે સોફા પર આંખો બંધ કરીને ગીતો સાંભળતી પૂર્વીના માથામાં ઉપરા ઉપરી ચાર પાંચ ઘા કરી દીધા.

-sneha patel.

Satmo maal

Sneha H Patel

19 March

જબરું થયું..આ વાતની આમતો મેં મારી સખી મનીષાને ક્રેડિટ આપેલી, કારણ એ ફિલ્મલાઈનની હોવાથી આ વાર્તા મને ફોનમાં બખૂબી ડિસકસ કરીને કહેલી ને આ મને બહુ જ ગમતા મેં એને શબ્દદેહ આપેલો. જોકે એણે પણ નિર્દોષભાવે જ કહેલું ને આજે પોસ્ટમાંથી પોતાનું નામ કાઢી નાંખવા વિનંતી પણ કરી.

આજે 3-4 મિત્રોના મેસેજ ને ફોન આવ્યા ત્યારે ખબર પડી કે આ તો અનુરાગ કશ્યપની 3લાખ લોકો જોઈ ચુક્યા છે એવી શોર્ટ ફિલ્મ છે.

મેં પણ આજે એ ફિલ્મ જોઈ, ને થોડો અફસોસ થયો કે પહેલા જોઈ હોત તો એની છોકરીનું ચિત્ર આખું છૂટી ગયું છે એ પણ વાર્તામાં લઇ લેત,નોડાઉટ 100% ક્રેડિટ એ ફિલ્મને જ..મને ક્રેડિટની કોઈ પડી નથી પણ આ વાર્તામાં જે સ્ત્રીને ,ટીસ્કાને બતાવી છે એવી દરેક સ્ત્રી બને એવી ઈચ્છા. મને બહુ કોમ્પ્લિમેન્ટ્સ મળ્યાં કે અસ્સલ એવી જ વાર્તા લખી છે..જાણે નજર સમક્ષ એ ફિલ્મ જોતા હોઈએ..આ મારી સફળતા, બાકી તો મિત્રો તમે ય આ ફિલ્મ જુવો ને વિચારો..અને હા,કે ઘણા મિત્રો ફોનમાં પોતાની વાત કહીને એના પર લખવાનું કહે છે..તો એમને વિનંતી કે આવી કોઈ મૂવીની વાર્તા ડિસકસ કરો તો મને ચોખ્ખું કહેવું જેથી યોગ્ય વ્યક્તિને યોગ્ય ક્રેડિટ આપી શકું.

નોર્મલી હું પોતાની રીતે જ વિચારીને, જોઈને વાર્તા જ લખું પણ આ બહુ અપીલ કરી ગઈ ને લખી. તમને ય ગમે તો વધુ ને વધુ share કરી મૂવી, વાર્તા આગળ પહોચાડજો.
બીજું કોઈ બીજી પંચાત સાથે અહીં આવે ઍ પહેલાં જ બધી ક્રેડિટ અનુરાગભાઈની ટીમને આપું છું. 😀

 

સાતમો માળઃ
‘ઠક..ઠક…ઠક..’
હિમાનીના સેંડલની હીલ થોડી નાની હતી પણ દાદર ચડતાં એક લયાત્મક ધ્વનિ ઉતપન્ન કરતી હતી. પરસેવાની બૂંદ એના લમણાંની બે બાજુથી વહેવા લાગી હતી. ‘ટપ..ટપાક..’ અચાનક એક બૂંદ એમાંથી એના આસમાની કલરના કલમકારી કુર્તા પર ટપકી અને હિમાની એની ઠંડકથી છેક અંદર સુધી થરથરી ઉઠી. જોકે વાતાવરણમાં એટલી ઠંડી નહતી કે આમ સાવ થથરી જવાય પણ….

સીડીઓની વચ્ચેથી પડતાં ગોળાકારમાંથી હિમાનીએ છેક ઉપર સુધી જોયું. લગભગ પચીસે’ક માળના ફ્લેટ હતાં, એ હજુ પાંચમા માળે પહોંચી હતી અને એની મંજિલ લગભગ સાતમા માળે હતી. હજી બે માળ આગળ.
‘આ સીડીઓ પણ મારા નસીબ જેવી જ છે – કાયમ બે ડગલાં આગળ’ વિચારતા વિચારતાં હિમાની મનોમન દર્દ અનુભવતી હસી પડી.

હર્ષ સાથે આજથી વીસ વર્ષ પહેલાં એના પ્રેમલગ્ન થયાં હતાં. બે ફૂલ જેવા સંતાન પણ હતાં. હર્ષ એને ખૂબ જ પ્રેમ કરતો હતો પણ છેલ્લાં ચાર પાંચ વર્ષથી હર્ષ થોડો બદલાયેલો બદલાયેલો લાગતો હતો. આખો દિવસ ફોન – મેસેજ – મીટીંગ- બહારગામ જેવી પ્રવ્રુતિઓ વધી ગઈ હતી. આટલા વર્ષોથી ધંધો કરતો હતો પણ આટલું બહારગામ જવાનું એને ક્યારેય નહતું થતું. શરુઆતમાં ઘરમાં બધાને થોડુંક ઓકવર્ડ લાગ્યું પણ પછી બધા ટેવાઈ ગયા હતાં.

‘ઠક …ઠક..ઠક…હાશ…’ ને હિમાનીની મંઝિલ આવી પહોંચી. ‘સાતમો માળ’

દુપટ્ટાથી પરસેવો લૂછીને અસ્ત વયસ્ત થઈ ગયેલ વાળ પર એક હાથ ફેરવીને સરખા કર્યાં અને ડોરબેલ વગાડીને પોતાના આજકાલ કંટ્રોલ બહાર જતાં બ્લ્ડ પ્રેશરના કારણે વધારે ફુલી જતાં શ્વાસ પર કાબૂ મેળવવાનો પ્રયત્ન કરવા લાગી.
‘ડીંગ ડોંગ.’
ફરી બેલ વગાડી. પણ હજુ દરવાજો ખુલતો નહતો.
‘ચિરાગી ઘરમાં નહીં હોય કે ? ના…ના…ઘરમાં ટીવીનો અવાજ તો આવે જ છે. વળી હમણાં જ એની સાથે વોટસઅપમાં મેસેજમાં વાત થયેલી ત્યારે એ એવું જ કહેતી હતી કે,’ આજે તો ક્યાંય બહાર નથી જવું. બહુ કામ કર્યું છે આખું વીક.આજે ફુલ આરામનો મૂડ છે.’

ફરીથી બેલ વગાડી અને પોરો ખાવા એ દરવાજાની બાજુમાં આવેલી સીડી પર બેસી ગઈ. ત્યાં જ દરવાજો ફટાક દઈને ખૂલી ગયો.
અંદરથી ચિરાગીના દર્શન થયા. અડધો દરવાજો ખોલીને એ હિમાનીને જોઇ રહી.
અસ્ત વયસ્ત ઉતાવળમાં આંતરવસ્ત્ર પર ચડાવેલી પારદર્શક નાઈટી, લીસા સુવ્યવસ્થિત કપાયેલ અને કાયમ સેટ રહેતા વાળની અમુક લટ પણ ડાબેથી જમણે ને જમણેથી ડાબે થઈ ગઈ હતી. એક કાનમાંથી બુટ્ટી પણ ગાયબ હતી.

‘મને એક ગ્લાસ પાણી મળશે કે ? તમારી લિફ્ટ બંધ હતી તો…’

‘હા..હા ચોક્કસ..અને પાણીનો જગ ને ગ્લાસ લાવીને ફટાફટ એણે હિમાનીને પાણીનો ગ્લાસ ભરીને પકડાવી દીધો. પાણી પીધા પછી બે સેકંડે હિમાનીનો શ્વાસ હેઠો બેઠો અને એની નજર ચિરાગીના અધખુલ્લા ઘરમાં ફરી વળી.

‘શું હું થોડી વાર અંદર આવીને બેસી શકુ?’

ચિરાગીનું મોઢું ઉતરી ગયું, કમને પણ એણે હા પાડવી જ પડી.

અચાનક હિમાનીની નજર ચિરાગીના ખૂણામાં પડેલા સુંદર નકશીકામ કરેલા સફેદ સંગેમરમરના ફ્લાવરવાઝ પર પડી.
‘અરે..અદ્દલ આવું જ ફ્લાવરવાઝ હર્ષ ચાઇનાની ટ્રીપ પર ગયેલો ત્યારે લાવેલો.’ને હિમાની ઉભી થઈને એના ઉપર હાથ ફેરવવા લાગી. એની નજર ત્યાં પડદા પાછળથી જરીક જ દેખાતા સોફા નીચે પડેલ કાળા શૂઝ ને મોજા પર પડી.

‘બહુ જ સરસ ઘર સજાવ્યું છે તેં.’

‘હા હમણાં જ ઘરમાં પૂરાં સાત લાખનો ખર્ચો કર્યો છે, આ ફ્લાવરવાઝ તો મેં અહીં કોલબાદેવીની એક દુકાનમાંથી જ લીધેલુઁ સાડા ત્રણસો રુપિયામાં’ ચિરાગી બોલી .

‘સાત લાખ..બહુ કહેવાય. મારે તો ઘરમાં કલર કરાવવો છે પણ એ ત્રીસ ચાલીસ હજારનો મેળ પણ નથી પડતો. પણ ચિરાગી તું તો એ એડ એજન્સીમાં કામ કરે ને..તારો પગાર તો એટલો બધો નહીં હોય તો પછી આ..’ને હિમાની અટકી ગઈ.

ચિરાગીનું મોઢું તમતમી ઉઠ્યુ પણ કશું બોલી ના શકી.

‘ચાલ હવે સીધી વાતના મુદ્દા પર આવું?’
‘મતલબ ?’
ચિરાગી બાઘી બની ગઈ.
‘અઠવાડિઆના બે દિવસ તું એને રાખજે, બાકીના પાંચ દિવસ અમને આપી દે.’
‘હે..એ…એ…!’
‘જો વાતને ગોળ ગોળ ફેરવવાનો અર્થ નથી. આપણે આવી રીતે એક બીજાને એડજસ્ટ કરી લઈશું તો કમ સે કમ રુટીન બની જશે ને લાઈફ સરળ બની જશે, સોમ ને બુધ છોકરાઓને ટ્યુશન હોય છે તો એ બે દિવસ તને આપ્યાં બાકીના પાંચ દિવસ અમારા.’
‘ના.ના….સોમ ને બુધ તો મારે ડાન્સીંગ ક્લસ ને યોગા હોય છે.’
‘ઓહ…એમ વાત છે…તો…એક કામ કર…મંગળ અને શુક્ર તું રાખ.’
‘ના..ના…ંમંગળવાર તો મારે ડાંસ ક્લાસ હોય..’
‘પણ તું તો બુધ્વાર બોલીને હમણાં.’
‘હા પણ એક દિવસ સાલ્સા ને બીજા દિવસે ક્લાસીકલ…કેમ બે ટાઈપના ન્રૂત્ય ના શીખી શકાય?’
‘શનિ…’
‘એ તો સહેજ પણ નહીં ..શનિવાર તો હું અભિનવ..’ ને અચાનક ચિરાગી બોલતાં અટકી ગઈ.
‘ઓહ અભિનવ ..તારી એજન્સીનો માલિક એમ ને…’
‘રવિવાર તો છોકરાંઓ આખો દિવસ ઘરે હોય..એમને એ સમય એમના પપ્પા સાથે વિતાવવો હોય છે એટલે રવિવાર તો તને આપવો બહુ કઠિન પડે..પણ વાંધો નહીં એક રવિવાર તું રાખી લે બાકીના દિવસો અમારા..ચાલ…એમ તો એમ…એક રુટીન તો સેટ થશે.’
‘ના યાર રવિવાર તો હું ટોટલી રીલેક્ષ થાઉં છું. ઘરના અનેકો કામ મારે પતાવવાના હોય. હિમાનીની ઠંડક હવે ચિરાગીની સહનશક્તિની હદ વટાવતી જતી હતી.
‘ઇફ યુ ડોંટ માઈન્ડ હિમાની, મારે કામ પર જવાનું મૉડું થાય છે.’
‘અરે હા..હા..હું તો ભૂલી જ ગઈ કે તારે ઘણાં બધા કામ એકલા હાથે સંભાળવાના હોય છે ! પણ તું મારી પ્રપોઝલ પર વિચારી લે જે શાંતિથી અને પછી મને વોટ્સઅપ પર જ મેસેજ કરી દેજે. અને હા..મહેરબાની કરીને મોજાંની જોડ યાદ કરીને મોકલાવતી રહેજે..શું છે ને કે મારે હવે ઘરમાં મોજાં ખૂટવા લાગ્યાં છે. નાહકનો ખર્ચો કરવો પડશે.’
ને હિમાની ઘરની બહાર નીકળી ગઈ.
એના ગયા પછી લાકડામા વોર્ડરોબમાંથી અડધા વસ્ત્ર ધારણ કરેલો હર્ષ ધૂંઆપૂંઆ થતો બહાર આવ્યો,
‘અભિનવ..હાં…શરમ નથી આવતી તને ?’
નીચે હિમાનીએ ગાડી ચાલુ કરીને ગીયર પાડ્યું અને ત્યાં જ સાતમા માળની ગેલેરીમાંથે એની ગાડીની આગળ હર્ષનું પેંટ્, શર્ટ, મોજા, શૂઝ અને ટાઈ આવીને પડ્યાં. પાતળા ગુલાબી હોઠ પર કાતિલ હાસ્ય ફેલાઈ ગયું અને એ બધાંને ક્રૂરતાથી કચડીને હિમાનીની ગાડી આગળ વધી ગઈ.

-Sneha Patel.

zatko

ઝાટકોઃ

રાહ ભટકે નહિ અંધકારમાં ગગનદીપ મૂક્યો અટારીએ,
આગંતુક બની દ્વાર ખટકાવે તું તો દિવાળી જેવું લાગે.
-શીતલ ગઢવી ‘શગ’

શોભમનું બારમા ધોરણનું પહેલી ટેસ્ટનું પરિણામ આજે આવી ગયું હતું અને નવાઈજનક રીતે એમાં શોભમ માત્ર ને માત્ર બાવન ટકા ગુણ જ મેળવી શક્યો હતો. રીઝલ્ટકાર્ડ હાથમાં હતું અને શોભમને પોતાને પોતાની આંખો પર વિશ્વાસ નહતો થતો. એ ભણવામાં હોશિયાર હતો, પૂરેપૂરો ‘ડેડીકેટેડ’ ‘ફોકસ્ડ’ અને મહેનતુ છોકરો હતો. સ્માર્ટનેસમાં કોઇ કમી નહતી. અત્યાર સુધી સ્કુલમાં દરેક કક્ષામાં એક્ધારો નંબર વન પકડી રાખ્યો હતો. ૯૦ ટકાની નીચે ક્યારેય ગયો નહતો – તો આજે અચાનક આ શું થઈ ગયું ?
ઘરે જઈને સ્કુલબેગ સોફામાં ફેંકી અને બીજા સોફામાં પોતાની જાતને ફેંકી. ગળાની ટાઈની ગાંઠ ઢીલી કરતો હતો ને મમ્મીનો અવાજ કાનમાં પડ્યો,
‘શું થયું બેટા ? કેમ આટલો થાકેલો ને નિરાશ દેખાય છે ? બહુ ભૂખ લાગી છે કે ? ચાલ થાળી પીરસી દઉં.’
‘ના મમ્મી, રીસેસમાં સેન્ડવીચ અને કોફી પીધેલા તો ભૂખ તો એવી કંઇ ખાસ નથી પણ આજે મારું રીઝ્લ્ટ હતું અને એ બહુ જ ઓછું આવ્યું છે.’
હકીકતથી સહેજ પણ ડર્યા વિના પૂરેપૂરી પ્રામાણિકતાથી શોભમે મમ્મીને કહ્યું.
શોભમની મમ્મી ઋત્વી પણ બે મિનીટ થંભી ગઈ અને વળતી પળે પોતાની જાત પર કાબૂ મેળવીને શોભમના વાળમાં હાથ ફેરવતી બોલી,
‘અરે પણ આ તો પહેલી ટેસ્ટ છે, થાય આવું બધું. ઘણાં વિધ્યાર્થીઓ સાથે આવું થાય જ છે. એમાં આમ નાસીપાસ નહીં થવાનું. શું આવ્યું પરિણામ, બોલ.’
‘બાવન ટકા.’
‘ઓહ…’ વાત બહુ નાજુક હતી એની ગંભીરતા ઋત્વી પૂરેપૂરી સમજતી હતી એટલે આગળ બોલતાં પહેલાં પોતાની જાતને પૂરેપૂરી સંભાળી લીધી.
‘આવું થાય તો નહીં. પણ થયું છે એ હકીકત છે દીકરા. દરેક વાતની પાછળ કોઇક કારણ તો હોય જ ને ! તને શું લાગે છે ? તારા પેપર્સ કેવા ગયેલાં.?’
‘મમ્મી સાચું કહું ને તો મહેનત તો દર વખત જેટલી જ હતી પણ ખબર નહીં પેપર્સ જોઇએ એવા સંતોષકારક નહતા ગયાં. રાતના બે-ત્રણ વાગ્યાં સુધી બેસીને બધો કોર્સ સંપૂર્ણ કંપ્લીટ કરેલો તો પણ પેપર્સ લખતી વખતે જોઇએ એટલું યાદ નહતું આવતું. મગજ થાકી જતું હોય એવું ફીલ થતું હતું.’
‘હમ્મ..તું તો દર વર્ષે રાતના વાંચીને ભણે છે તો આ વખતે જ કેમ આવું થયું? મને કંઈ સમજાતું નથી. કદાચ તારા ઉજાગરાની દિશા ખોટી તો નહતી ને ?’
અને શોભમના મગજમાં લાઈટ થઈ.રાતના લેપટોપ પર પાવરપોઈટ્સ અને ઇબુક્સ વાંચતા વાંચતા વચ્ચે આવતી જાહેરખબરોથી લલચાઈને એ નેટ પર અમુક એવી સાઈટ્સ પર જઈ ચડતો હતો જે એનું ફોકસ ભણવામાંથી હટાવી દેતી હતી અને એના કલાકોના કલાકો એમાં બગડતાં હતાં. ઉંમર નાજુક હતી એટલે આવી લાલચ થવી સ્વાભાવિક હતી. ઋત્વી અને એ મા દીકરો જ નહીં પણ પાકા દોસ્તારો હતાં. એણે પુત્ર તરીકેની મર્યાદા જાળવીને પૂરેપૂરી હકીકત એની મમ્મીને જણાવી દીધી. એને મમ્મીની સમજ અને લાગણી પર પૂર્ણ વિસ્વાસ હતો એટલે એણે એ પણ કબૂલ્યું કે,
‘મમ્મા, આ બધી સાઈટ્સ પર સમય વેડફવાની હવે જાણે કે ટેવ પડી ગઈ હોય એમ લાગે છે. હું હવે એ બધું સંપૂર્ણપણે છોડી દઈશ. ચિંતા ના કરો.’
અને ઋત્વીએ તરત જ શોભમને અટકાવ્યો,
‘દીકરા, મુખ્ય વાત એ છે કે તને તારી કમજોરીની, ટેવની ખબર પડી. હવે કોઇ પણ ટેવ અચાનક છોડી દઈએ તો એનું આકર્ષણ વધારે ઉથલો મારે અને એ તમને તમારું રુટીન કામ પણ સખેથી ના કરવા દે. કોઇ પણ ટેવ ત્યારે જ પડે જ્યારે એનાથી તમને મજા આવતી હોય. અમુક ટેવ બિનહાનિકારક હોય છે એટલે એની ચિંતા નહી પણ અમુક ટેવ તમારી લાઈફ, કારકીર્દીને જોખમી હોય છે એનાથી સમજણપૂર્વક પીછો છોડાવવાનો હોય. તારા કેસમાં તારી ટેવની ખબર પડી ગઈ એ સૌથી મહત્વનું કામ થઈ ગયું. હવે તું એના સ્ટાર્ટીંગ પોઈંટ શોધ. કયા સમય અને કઈ હાલતમાં એની જરુરત ઉદભવે છે એનું નિરીક્ષણ કર. એ ટેવની જરુરત જ્યારે ઉભી થાય ત્યારે જ તું એ જગ્યાએથી, સ્થળેથી અલગ થઈ જા અને મગજને બીજે ડાયવર્ટ કરવાનો પ્રયત્ન કર.પણ આ બહુ જ સ્વાભાવિક રીતે થવું જોઇએ. જોરજબરદસ્તી તને એ ટેવોની વધુ નજીક લઈ જશે. એવા સમયે તારે તારા મગજમાં ખેંચી રાખેલી તારા ઉજ્જ્વળ ભવિષ્યની તસ્વીરોને આંખ સમક્ષ લાવવાનો પ્રયત્ન કરવો જોઇએ. તારા અતિકિંમતી કલાકો બે ઘડીના આનંદની ટેવ પાછળ પાણીની જેમ વેડફાઈ રહ્યાં છે એ મગજને સમજાવું જોઇએ. તારા મગજને આ રીતે રીલેક્શ થવાની આદ્ત પડી ગઈ હશે એટલે એવા સમયે તારે તારા રીલેક્ષેશન માટે બીજો રસ્તો શોધવાનો રહેશે. જેમ કે એ સમયે કોઇ મિત્રને ફોન કર, કાં તો થોડી વાર ગમતું મ્યુઝિક સાંભળ, ગ્રીન ટી બનાવી લે કાં તો બાઈક લઈને ઘરની બહાર ઠંડી હવામાં એક આંટો મારી આવ, ડીપ બ્રીથીંગ કર, એકસરસાઈઝ કર, ના જ બને તો બીજો એક રસ્તો કે બપોરે સૂવાની આદત છોડીને રાતના બદલે બપોરના સમયે ભણવાનું રાખ. બપોરે ઘરમાં ચહલપહલ પણ હોય છે એવા સમયે તારું મગજ આવી કોઇ જ વાત માટે વિચારી જ નહીં શકે. પણ સો વાતની એક વાત – કોઇ પણ ટેવ એક ઝાટકે અને જોરજબરદસ્તીથી છોડવી એ મૂર્ખામીભર્યું અને મહાજોખમી કાર્ય છે. એ ટેવને છોડવા માટેનો એક જ સીધો રસ્તો કે એમાંથી મળતી મજા તમને તમારી હેલ્થને તંદુરસ્ત રાખી શકે એવી કોઇ સારી ટેવમાંથી મેળવવી.બાકી દરેક માણસની નબળાઈઓ હોય જ છે બેટા એટલે તારે કોઇ જ શરમાવાનું કારણ નથી. મને તો તારી ટ્રાન્સપરન્સી પર ખૂબ જ માન છે. એથી પણ વધુ ગૌરવ મારી જાત પર થાય છે કે હું તારી સાથે એવી રીતે વર્તી શકી છું કે તું મારામાં. મારી સમજણમાં આટલો વિશ્વાસ મૂકીને આવી નાજુક વાત મને કહીને શેર કરી શકે છે. આઈ લવ યુ માય સન.’
અને ઋત્વીએ શોભમના કપાળ પર એક ચુંબન ચોડી દીધું.

મમ્મી સાથેની વાતચીત પછી શોભમનું મન ખૂબ જ હલ્કુ થઈ ગયું હતું. હલ્કા મગજમાં એને એની મનગમતી રમત ફૂટબોલ અને ક્રિકેટ દેખાઈ. એણે બપોરે બપોરે ભણવાનું ચાલુ કરીને રાતના મિત્રો સાથે આ બધી ગેમ્સ રમવાનું ચાલુ કરી દીધું- જરુરિયાતનો પોઈંટ ડાયવર્ટ થતો ગયો અને મિત્રો સાથે રમવામાં તન -મનને પૂરતો સંતોષ મળવા લાગ્યો. જીવનમાં ‘મજા’નામનું પરિબળ ઓર મજબૂત બનતું ચાલ્યું. એની જરુરિયાતનો સ્ટાર્ટીંગ પોઈંટ જ ફીનીશ થઈ ગયો, અને ધીમે ધીમે એ પોતાની આદ્ત પર સંપૂર્ણપણે કાબૂ મેળવી શક્યો. આ બધાથી એનામાં તાજ્ગી વધતી ગઈ, પરિણામે ઓછી મહેનતે વધુ ફોકસ કરી શક્વા લાગ્યો અને ધીમે ધીમે મહેનત કરતાં કરતાં બોર્ડની પરીક્ષામાં એ પોતાના મનવાંછિત પરિણામને મેળવીને જ રહ્યો.
મમ્મી પરના પ્રેમનો રંગ વધુ ગાઢો બની ગયો.

અનબીટેબલઃ જીવનમાં કોઇ ‘મજા’ સ્વાસ્થ્ય કે સમાજને હાનિકારક બની જતી હોય તો તરત જ ચેતી જઈને એના સ્ટાર્ટીંગ પોઈંટને સમજી, ડાયવર્ટ કરીને બીજો તંદુરસ્ત રસ્તો શોધવાનો પરિશ્રમ કરવો જોઇએ.

સ્નેહા પટેલ.

maanas to y malva jevo.

માણસ તો યે મળવા જેવો !

લાખ ભલે ને હોય કુટેવો,
માણસ તોયે મળવા જેવો.
-મકરંદ મૂસળે.

કાચો ઉબડખાબડ રસ્તો. એની બે ય બાજુ જંગલી વેલ -ઝાડવા -ફૂલોની વાડ અને એની અંદર શોભતું લીલુંછમ ખેતર. જાણીતાં અને અજાણ્યાં અનેક પક્ષીનાં અવાજોથી ભર્યુ ભર્યું વાતાવરણ. ચોમાસાની ઋતુ હોવાથી આજુબાજુની એકે એક વસ્તુમાં પ્રાણ રેડાઈ ગયા હોય એવું લાગતું હતું. બીજા ખેતરના શેઢા પર લઈ જતી પગદંડીની બે ય બાજુ ભીની ભીની નીક હતી જેમાં વહેતું નીર ધીમા ખળખળ રવ સાથે વહી રહ્યું હતું. થોડે આગળ જતાં પાકી સડક આવતી હતી જેના ઉપર થઈને મોટા વડનું ઝાડ આવતું જેની વડવાઈઓની પાછળ નજર જતાં એક રુપકડું મંદિર, એની ઉપર લહેરાઈ રહેલી ધજાનું મનોરમ્ય દ્ર્શ્ય નજરે પડતું હતું.

એક તરફ કોતરો અને બીજી તરફ ખેતરો. રસ્તા ઉપર થોડો ઢાળ ચડી મંદિર સુધી પહોંચીને ગાર્ગીએ થોડો પોરો ખાધો અને મંદિરના ઓટલા પર બેઠી. એ આવી એ રસ્તા પર નજર જતાં એને ખ્યાલ આવ્યો કે એ જ્યાંથી આવી એ રસ્તો કમાનાકારના મનમોહક શેઈપમાં ઢળેલો હતો.મંદિરની જમણીબાજુ એક સુંદર બગીચો હતો જો કે એની સારસંભાળ નહીવત લેવાતી હોય એવું લાગ્યું. દૂર દૂર નજર ગઈ ત્યાં સુધી ઝાંખા વૃક્ષોથી શોભતી ક્ષિત્તિજરેખા નજરે પડી. મંદિરની બીજી બાજુ એક કૂવો..કૂવા સુધી પહોંચવા માટે થોડાં પગથિયા ઉતરવા પડે એમ હતાં.એની બાજુમાં એક બોરડીનું વૃક્ષ અને ગાર્ગીની મહીં એનું બચપણ હિલ્લોળા લેવા લાગ્યું. અચાનક જ એણે યતીનનો હાથ પકડી લીધો અને બોલી,
‘જતીન, ચાલને પેલી બોરડીના ઝાડ સુધી જઈએ.’
‘શું યાર તું પણ..સાવ બચકાની વાતો ના કર. મારો સહેજ પણ મૂડ નથી એ તું જાણે છે.’
‘યતીન, બે મહિનાથી તારો મૂડ સારો નથી એટલે જ આજે હું તને આવી સરસ મજાની જગ્યા પર લઇ આવી છું. કોલેજમાં હતી ત્યારે અમે મિત્રવર્તુળ અહીં ઘણી વાર આવતાં અને ઘણી ધમાલ મસ્તી કરતાં. આ મારી સૌથી મનપસંદ જગ્યા છે. આ બધા ખેતરોના માલિક અમારી ટોળકીને સારી રીતે જાણતાં..કોઇના ખેતરના ફળ તોડીને અમે નહીં ખાધા હોય એવું નહીં બન્યું હોય. તું જરા તારામાંથી બહાર નીકળીને આ સુંદર વાતાવરણમાં જોડાવાનો પ્રયત્ન તો કર ડીઅર.’
‘બોલવું બહુ સરળ હોય છે પણ જે ખુદ એ સ્થિતીમાં ફસાયેલું હોય છે એને જ એ સમય, વેદનાનો ખ્યાલ હોય છે. આ બધી બોલવાની વાતો છે તું મારી જગ્યાએ હોત તો તું પણ અત્યારે મારા ઘનચક્કર બોસને મનોમન ગાળો જ આપતી હોત. એમાં આપણા દેશના કાયદા કાનૂન – ઉફ્ફ, માનવી ઉંચો જ ક્યાંથી આવે આ બધી ઝંઝાળોમાં? ‘
‘ઓહ, તને કંઇ પણ કહેવું બેકાર છે. એક વાત કહું – સાંભળવાનો મૂડ હોય તો જ.’
‘હા, બોલ.’
‘અમે નાના હતાં ત્યારે એક દિવસ અમે આ જગ્યાએ પીકનીક પર આવેલાં હતાં. એ વખતે અમારી પરીક્ષાનું રીઝલ્ટ આવવાની તૈયારીમાં હતું અને બધાના મગજમાં થોડું ટેંશન હતું. અમે પણ તારી જેમ એના વિચારોમાં જ રમ રહેતાં હતાં ત્યારે અમારા મેથ્સના સરે અમને અમારા એક દુશ્મન અને એક મિત્રની સાથે આ જ જગ્યાએ ભેટો કરાવ્યો હતો, અને સમજાવેલું કે,’ આ બે ય ભૂત એવા છે કે એ તમારો સાથ ક્યારેય નહીં છોડે. તમે જેને વધુ ધ્યાનથી રાખશો, જેને વધુ પ્રેમ કરશો એ કાયમ તમારી સાથે રહેશે એ મારો સ્વાનુભવ છે અને તને ખબર છે યતીન ? નવાઈજનક રીતે એ વાત હજી પણ સાચી પડે છે.’
‘મને કંઈક સમજાય એવી સરખી ભાષામાં વાત કરને બકા..’
‘ઓકે, ચાલ આજે હું તને બે માણસની ઓળખાણ કરાવું છું જે કાયમ તારી સાથે જ રહેશે.’
આટલુંં બોલીને ગાર્ગી યતીનનો હાથ પકડીને કુવાના કાંઠે લઈ ગઈ. ચોમાસાની ઋતુ હોવાથી કુવામાં પાણી સ્વચ્છ અને છલોછલ હતું.
‘આ જો.’
અને ગાર્ગીએ યતીનને કુવાના પાણીમાં જોવા કહ્યું.
‘શું પાગલ જેવી વાત કરે છે ગાર્ગી, આ તો મારો પોતાનો ચહેરો છે.’
‘તો એ જ તો હું કહું છું. આ જ તારો સાચો મિત્ર અને આ જ તારો સૌથી મોટો દુશ્મન. તારા ઘનચક્કર બોસ સામે ફાઈટ આપવી હોય તો આ મિત્ર જ તારા કામમાં આવશે અને એમની સામે હારવું જ નક્કી કરીને બેઠો હોય તો આ દુશ્મન જ તારી પીઠ પંપાળશે.’
અને યતીન અવાચક થઈને ગાર્ગીને જોઈ રહ્યો.
‘તારી તરક્કી, તારી ઉન્નતિમાં ફકત અને ફકત એક જ વ્યક્તિ બાધારુપ બની શકે છે અને એ છે માત્ર અને માત્ર તું યતીન.બીજાઓમાં તારી નિષ્ફળતાઓનું કારણ શોધવા કરતાં તું તારી જાતને બદલવાનું ચાલુ કર. દુનિયા બદલાશે તો હું આગળ વધી શકીશ એવી રાહ જોઇને બેસી રહીશ તો પતી ગયું. તારી પ્રગતિ માટે તારા બોસે બદલાવાની જરુર નથી કે નથી દેશના કાયદા કાનૂને બદલાવાની જરુર. જ્યારે તું નક્કી કરી લઈશ કે બદલાવાની શરુઆત તું જ કરીશ ત્યારથી તું જોજે…તારી આજુબાજુની દુનિયા પણ ધીમે ધીમે બદલાવાની ચાલુ થઈ જશે, દેશ – કાનૂન – શહેર – બોસ કો જ તારું કશું નહીં બગાડી શકે. પણ એ માટે તારામાં ના ‘તું’ પર તારે પૂર્ણ વિશ્વાસ રાખીને એને મિત્ર બનાવવો જ પડશે, જો એ તારો દુશ્મન બની ગયો તો તું ક્યાંય પણ જા – આગળ નહીં જ આવી શકે.’
‘હા ગાર્ગી, તું સાચું કહે છે. મારી માન્યતાઓ, પૂર્વગ્રહો બધું ઓગાળવું જ પડશે અને એક નવેસરથી શરુઆત કરવી પડશે મારે. કુવામાંના પાણીમાં તરવરતા પોતાના પ્રતિબીંબ પર નજર નાંખીને એક આછા હાસ્ય સાથે યતીન બોલ્યો,
‘શું દોસ્ત, મારો સાથ આપીશ ને ?’
વાતાવરણમાં શીતળ પવનની લહેરખી ઉઠી અને કુવાનું સ્થિર પાણી હાલી ઉઠ્યું એ સાથે યતીનનું પ્રતિબીંબ પણ હાલ્યું. જાણે યતીનને વિશ્વાસ આપતું હોય,’હા મિત્ર હું કાયમ તારી સાથે જ છું. તું નિસ્ચીતપણે આગળ વધ.’

અનબીટેબલ ઃ મૂલ્યની કદર કરશો તો મૂલ્યવાન બનશો.

સ્નેહા પટેલ.

addal maraa jevi j chhe

અદ્દલ મારા જેવી જ છેઃ

નક્કી ત્યાં તો કૈંક પાછું ઝળહળે છે,
જાત નામે કોડિયું ધીમું બળે છે !
-ભરત પ્રજાપતિ ‘આકાશ’

આરોહી આજે ખૂબ ખુશખુશાલ હતી. એની દીકરી અન્વેષા આજે સ્કુલમાં વાર્ષિક ફંકશનમાં યોજાયેલ દોડની સ્પર્ધામાં ૮૬ સ્પર્ધકોની વચ્ચે પ્રથમ સ્થાન મેળવી શકેલી. એ બદલ એને સ્કુલ તરફથી સુવર્ણચંદ્રક પ્રાપ્ત થયો હતો. અન્વેષાના સફેદ ઝગ ફ્રોક ઉપર એના ગળામાં લાલ સાટીનની રીબીનમાં પીળો ચંદ્રક વીંટીમાં જડેલા હીરા જેવો ચમકી રહયો હતો. બે ગાલ પર હાથ મૂકીને આંખો અહોભાવમાં પહોળી કરીને આરોહી એકીટશે એની લાડકવાયીને જોઇ રહી હતી. આમ જ ભાવાવેશમાં એની આંખમાંથી ખુશીના આંસુ વહેવા લાગ્યા હતા એની પણ એને ખબર નહતી રહી.
અન્વેષા અચાનક હસી પડી અને એની મમ્મીના આંસુ પોતાની તર્જની પર લઈને રાજકુમારની જેમ ફિલ્મી અદામાં બોલી,
‘ આ બહુ જ મૂલ્યવાન મોતી છે માતા, એને જમીન પર ના પાડો.’
અને આરોહી ભફ્ફાક.. દેતાં’કને હસી પડી. પ્રેમથી અન્વેષાનો કાન ખેંચીને બોલી,
‘ચાલ હવે ચિબાવલી, ચૂપ થઈ જા તો. એ તો તું જ્યારે મા બનીશ અને તારું સંતાન આવી સિધ્ધી પ્રાપ્ત કરશે ત્યારે તને આ લાગણી સમજાશે.’
અને અન્વેષાનું કપાળ પ્રેમથી ચૂમતાં બોલી,
‘સાવ મારી પર જ ગઈ છે, હું પણ સ્કુલમાં કાયમ આમ જ પ્રથમ નંબર લાવતી હતી.’
અને વળતી પળે જ માતાના પ્રેમ ઝરણમાં નહાતી અન્વેષાના મોઢામાં કાંકરો આવી ગયો હોય એવી લાગણી ઉભરાઈ. જો કે એણે પોતાની લાગણી બહુ જ સફળતાથી છુપાવી લીધી એથી આરોહીને એના વિશે કશું જાણ ના થઈ.
થોડા સમય પછી,
અન્વેષા એના મિત્રો સાથે કાશ્મીર બાજુમ ટ્રેકીંગ પર નીકળી પડી હતી. નેટ પર જોઇ જોઇને બધી જ જગ્યાનું પૂરેપૂરું એનાલીસીસ કરીને જોઇતા પૈસા, સામાન અને બધી જ સાવધાનીનો પૂરેપૂરો અભ્યાસ કરી લીધો. માત્ર એક ખભા પર પાછળ લટકાવવાની બેગ લઈને એ સાહસયાત્રા પર નીકળી પડી. લગભગ આઠ દિવસનો પ્રોગ્રામ હતો અને એનું પૂરું સંચાલન અન્વેષાના હાથમાં. મુસાફરીમાં અનેક જગ્યાએ એની અનેક વખત કસોટી થઈ અને આપસૂઝથી અન્વેષા એમાંથી આસાનીથી બહાર પણ નીકળી ગઈ.
સાહસયાત્રા પરથી પાછી આવ્યા પછી થાક ઉતારીને બીજા દિવસે અન્વેષા પૂરાં ઉત્સાહથી પોતાની કહાની મમ્મી પપ્પાને સંભળાવી રહી હતી. કેવી કેવી મુશ્કેલીઓ આવી એનો એ લોકોએ કેવી રીતે સામનો કર્યો, ક્યાં ક્યાં કેવી અગવડ પડી – કેટલી ય જરુરિયાતની વસ્તુઓ વગર પણ ચલાવ્યું અને એ બધી જગ્યાને કેવી રીતે પોતાના એસ. એલ. આરમાં યાદગીરીરુપે કંડાર્યુ એ બધાની માહિતી આપતી હતી અને અચાનક એના પપ્પા અશ્વીન બોલી ઉઠ્યો,
‘આઈ એમ પ્રાઉડ ઓફ યુ માય ડોટર. અમે પણ આવી યાત્રાઓ બહુ જ કરતાં હતાં. અસ્સલ મારી પર જ ગઈ છે મારી ઢીંગલી.’
અને અન્વેષાના મોઢામાં ફરીથી ક્વીનાઈનની ટીક્ડી ઘોળાઈ ગઈ. આજે એની સહનશક્તિ એનો સાથ છોડતી જણાઈ અને એના મોઢામાંથી શબ્દો ફૂટી નીકળ્યાં,
‘મમ્મી – પપ્પા, નાનપણથી મારી દરેક સફળતા, હોંશિયારીમાં તમે લોકો તમારી જ સફળતા અને સ્માર્ટનેસ કેમ શોધો છો?’
‘મતલબ ?’ આરોહી અને અશ્વીન અચાનક જ આવા વિચિત્ર અને અણધાર્યા પ્રશ્નથી ચોંકી ગયા.
‘મતલબ એ જ કે મારી કોઇ પણ સિધ્ધી હોય ભલે દોડવાની હોય કે આવી રીતે ટ્રેકીંગની હોય કે પછી કપડાંની પસંદગી હોય કે મેથ્સમાં સૌથી વધુ માર્કસ મેળવવાની – દરેક વાતનો અંત તો ‘અસ્સલ મારી પર ગઈ છે’થી જ હોય છે. માન્યું કે સંતાનોમાં એમના માતા પિતાના અનેક ગુણ હોય જન્મજાત જ હોય પણ એની પાછળ તમે મારી હોંશિયારીની કોઇ કદર ના કરો કાં તો નજરઅંદાજ કરીને બધો જશ પોતાના માથે જ લઈ લો છો એ વાતની તમને ખબર જ નથી હોતી. મારે તમારા મોઢે સાંભળવું હોય છે કે,
‘અન્વેષા બેટા, તું બહુ જ સાહસી છો, હોંશિયાર છું, તાકાતવાન છું. તારી સાથે આટલા બધા મજબૂત હરીફો હોય છે એનાથી ગભરાયા વિના હિંમત રાખીને તું એમનાથી આગળ નીકળી જાય છે એ ખરેખર કાબિલે તારીફ કામ છે, આટલી નાની ઉંમરમાં તેં તારામાં આટલા બધા ગુણ વિક્સાવ્યા છે એ ખરેખર પ્રશંસનીય છે. એના બદલે કાયમ મને તમારા તરફથી ‘તું તો અસ્સલ મારા પર જ ગઈ છું’ જેવી એકની એક રેકોર્ડ જ સાંભળવા મળે છે.માન્યું કે તમારા જીન્સ મને મળ્યાં છે પણે બધાંને સમજીને મેં મારી રીતે મારામાં એ બધાને ડેવલોપ કરવામાં બહુ મહેનત કરી છે.તમારા જેવી ભલે ને વીસ વીસ ટકા માનો અને મને મારી પોતાની જેવી બાકીના સાઈઠ ટકા તો માનો. કાયમ સરખામણી કરવાનો આ સ્વભાવ ત્યજી દો પ્લીઝ.’
‘હા દીકરા , તારી વાત સાચી જ છે. નાનપણથી અમે અમારા સંતાનોમાં અમારા અંશ અને ગુણ જ શોધતા ફરીએ છીએ અને બીજાંઓ અમારી કમજોરી અમારા સંતાનોમાં શોધીને એક વિચિત્ર આનંદ મેળવે છે. પણ આજે તેં જે વાત કહી એ વાત તો અમારા હરખઘેલાં વાલીઓને ખ્યાલ જ માં નથી આવતી કે,’અમારું સંતાન ધીમે ધીમે મોટું થઈ રહ્યું છે, એના આજુબાજુના વાતાવરણમાંથી જાતે બધું શીખતું થયું છે, એની પોતાની પણ એક આઈન્ડેટીટી છે. અમને માફ કરજે દીકરાં. આજે તેં અમારી આંખો ખોલી દીધી.વી આર રીઅલી પ્રાઉડ ઓફ યુ. અમારું સંતાન આટલું વિચારશીલ છે એનો અમને ખૂબ જ આનંદ છે.’
અને અશ્વીને અન્વેષાના કપાળ પર ચુંબન અંકીત કરી દીધું.
અન્વેષાની આંખમાંથી એની જાણ બહાર આંસુ વહી રહ્યાં હતાં.
-સ્નેહા પટેલ

maro sakha maro antratmaa

મારો સખા મારો અંતરાત્માઃ

ઊંચે અનંત આભ, હવા પણ અસલ હતી
ફસકી ધજાની જાત, ફરકવાનું રહી ગયું!
સુરેન્દ્ર કડિયા.

સવારના સાત વાગ્યાંનો સમય હતો.એક દિવસની પીકનીક ચાર મિત્રો ગાડીમાં નીકળ્યાં હતાં.મનસ્વીએ ચાલુ ગાડીમાંથી બહાર ડોકું કાઢીને ઠંડી હવાની લહેરખીને પોતાના મનોપ્રદેશ પર ઝીલવાનો પ્રયાસ કર્યો , આંખો અનાયાસે બંધ થઈ ગઈ. બંધ આંખે અનુભૂતિ વધારે તેજ બની જાય છે. મન્સ્વીને પણ એવો જ અનુભવ થયો. ખુલ્લાં રુખા કેશ હવામાં ફરફરતાં હતાં. આંખની લાંબી કાળી પાંપણ સુધ્ધાં હવાની ઠંડી ઠંડી લહેરખીમાં ફરફર કરતી હતી. એના કોમળ ગોરા કપોળ આછી રતાશ પકડી રહ્યાં હતાં. એની બાજુમાં કારની ડ્રાઈવિંગ સીટ પર બેઠેલો વૈભવ, એનો પતિ એને ડ્રાઈવિંગના સમયમાંથી થોડી પળૉ ચોરીને એને ચૂપચાપ નિહાળી લેતો હતો. વૈભવ – બોલે કશું નહીં પણ મનસ્વીના આવા શાંત સૌમ્ય રુપનો એ દિવાનો હતો. મનસ્વીનો સાથ કાયમ એને એક અદભુત પોઝિટીવ ઊર્જાથી ભર્યો ભર્યો કરી દેતો. ગાડીમાં પાછળની સીટ પર બેઠેલ મિત્ર – કપલ કૃપા અને ધૈર્ય એમની આ મસ્તી ચૂપચાપ જોતું હતું અને હરખાતું હતું. કૃપાની નજર પણ અચાનક ધૈર્ય તરફ જતાં એ પણ એને નિહાળી રહેલો જણાયું અને એ અચાનક હસી પડી. શાંત વાતાવરણમાં કાંકરીચાળો થઈ ગયો અને બધો નજરનો ખેલ ખલાસ થઈ ગયો.
‘મિત્રો, ત્યાં એક મંદિર છે. બહુ જૂનું છે અને એનું સત બહુ છે. વધારે ડીટેઇલ્સ નથી ખબર પણ મંદિરનું રમ્ય વાતાવરણ મૂડ ફ્રેશ કરશે. શું કહો છો બધાં ?’
શાંત રમ્ય વાતાવરણ, ચોતરફ હરિયાળી અને મંદ મંદ વહેતો પવન- એમાં નજીકમાં કોઇ ઝરણું વહેતું હશે એનો ધીમો ધીમો ખળખળ અવાજ. મંદિર ના હોત તો પણ અહીં બે પળ રોકાઈ જવાને મન લલચાઈ જાય એમ હતું. જોકે મનસ્વી થોડી અચકચાઈ અને એનું ડોકું નકારમાં એક વાર ધૂણી ગયું પણ ઉત્સાહથી છલકાતી જુવાનીમાં એ ધીમો નકાર કોઇના કાન – આંખ લગી પહોંચ્યો જ નહીં. બધા ગાડીમાંથી ઉતરી જ ગયા. છેવટે મનસ્વીને પણ ઉતરવું જ પડ્યું.
આરસના પથ્થરોથી બનેલ પગથિયાં, એની આજુ બાજુમાં હાથી અને સિંહની લાલ પથ્થરમાંથી કંડારેલી મૂર્તિઓ, મંદિરના શિખર પર ફરફરતી પદ્યધજા, કળશ અને મંદિરમાંથી પડઘાતો ઘંટારવ ! અદ્બભુત અને અલૌલિક વાતાવરણ હતું. હાથ મોઢું ધોઇ ફ્રેશ થઈ, વાળ – કપડાં સરખા કરીને બધાએ બોટલમાંથી પાણી પીધું અને મંદિરમાં જવા પગ ઉપાડ્યો. મનસ્વી થોડી અચકાઈ. ‘હું નથી આવતી, તમે લોકો જઈ આવો.’ કહીને ગાડીમાં જઈને પાછી બેસી ગઈ. બધા બે મિનીટ તો એના આ વર્તન થી ડઘાઈ ગયાં.
જોકે વૈભવને આછો પાતળો અંદાજ આવી ગયેલો એટલે એ ચૂપ રહ્યો પણ કૃપાથી ના રહેવાયું અને ગાડીમાં બેઠેલી મનસ્વી પાસે જઈને બોલી,
‘મનુ, આ શું ? આટલું સરસ વાતાવરણ અને તું ગાડીમાં જ ગોંધાઈને બેસી રહીશ ? આવું ના ચાલે, કંઈ આમ બેસી રહેવા થોડા નીકળ્યા છીએ. ચાલ.’ અને એને હાથ ખેંચ્યો.
‘ના કૃપા, હું મંદિરમાં નહીં આવી શકું. તમતમારે જઈ આવો.’
‘અરે પણ પ્રોબ્લેમ શું છે ડીઅર ?’
‘કંઈ ખાસ નહીં – પીરીઅડસ.’
‘ઓહોહો..તું પણ છે ને સાવ મણીબેન છે. આજના જમાનામાં આવા બધા તાયફા…છોડ હવે આ બધું જૂનવાણીપણું ને ચાલ. મારે પણ આજે ત્રીજો દિવસ ચાલે છે પણ મને એની કોઇ ફિકર નથી. હું તો મસ્તીથી જઈશ. આવા આભડછેટવેડાં શીદને ?’
‘પણ તું તારે જા ને. મને તારા જવા સામે કોઇ વિરોધ નથી. હું તો મારે શું કરવું ને ના કરવું એની વાત કરું છું. આજકાલ બધા મોર્ડન – મોર્ડનના નામે જે ‘માસિકમાં હોવ તો પણ મંદિરે જાવ’ જેવી વાતો કરે છે અને એની સામે એક ચોક્કસ પ્રકારનો વર્ગ છે જે એનો તીવ્ર વિરોધ કરે છે. હું એ બધામાં આવતી જ નથી. મારા માટે દર્શન કરવા એ શારિરીક કરતાં માનસિક સ્થિતી વધારે છે. મારે એના માટે આવા ચોક્કસ પ્રકારના મંદિરોની પણ જરુર નથી પડતી. મનોમન હું આંખ બંધ કરીને પણ ભગવાનને મળી શકું છું. વળી હું એવા પ્રકારના વાતાવરણમાં ઉછરી છું કે જ્યાં આવા બધા બંધનો હતાં જ નહીં. અમને કદી કોઇ રોક ટોક કે ખૂણૉ પાળવાનું જેવી વાતો શીખવાડાઈ જ નથી. પણ હું આ મંદિરની મનોમન એક આમન્યા રાખું છું. મને મનથી જ આવી અવસ્થામાં મંદિરમાં જવાની ઇચ્છા નથી થતી. વળી જે અંદર બિરાજમાન છે એ તો મારા હ્રદયસિંહાસનમાં ય હાજરાહજૂર છે જ. હું કોઇ ચોક્કસ પ્રકારના ટોળાઓમાં જોડાઈને મારા મનની વાતને વણસાંભળી કરવા નથી ઇચ્છતી. આપણે કોઇને કહીએ નહીં તો લોકોને શારિરીક સ્થિતીની કોઇને સમજ પણ નથી પડવાની. હા , હલ્કી વરણના સમાજમાં જે આભડછેટના નામે અતિરેક થાય છે એની હું તદ્દન વિરોધી છું. બાકી તું જ કહે કે આપણા જેવાંને આ દિવસોથી શું ફર્ક પડે છે ? આપણે આપણી મરજીના માલિક! આજકાલ ઠેર ઠેર લોકો આ વાતને વિવાદ બનાવીને હો-હા કરતા ફરતાં હોય છે એવા ટોળાઓમાં હું ક્યારેય નથી જોડાતી. મારી પોતાની બુધ્ધિ અને પરિસ્થિતી જોઇને મારું જીવન હું મારી રીતે જ જીવું છું. મારો સખા મારો અંતરાત્મા. એને જે કામ કરતાં મજા આવતી હોય એ કામ હું આરામથી કરી નાંખુ છું પણ આ મૂર્તિદર્શનમાં મારું મન કચવાય છે. સમાજ ગયો તેલ પીવા પણ મારું મન એ મારો ભગવાન. લોકોને બતાવી દેવા હું કોઇ કામ ક્યારેય નથી કરતી. કોઇનાથી આકર્ષાઈ જવું કે કોઇને આપણાંથી આંજી કાઢવા જેવી અર્થહીન પ્રવ્રુતિઓથી હું કાયમ દૂર રહું છું. આ મેં તને મારા મનની વાત કહી.બાકી હું મારા વિચારો ક્યારેય કોઇ પર થોપતી નથી. લોકોએ શું કરવું ને શું નહીં એ તદ્દન એમની પોતાની સ્થિતી અને સમજને અનુસાર જ હોય ને હોવું જ જોઇએ. બાકી ‘લાંબા સાથે ટૂંકો જાય’ જેવી હાલત થઈ જાય.’
‘હમ્મ…હું તને બરાબર ઓળખું છું મનસ્વી અને તારી એકે એક વાત હું સમજી પણ શકું છું. તારી ઇચ્છાને હું આદર પણ કરું છું ડીઅર. કાયમ આવીને આવી સરળ અને સુકોમળ જ રહેજે.તારા સાથ સુધ્ધાંથી અમને લોકોને એક આધ્યાત્મિક વાતાવરણ જેવી ફીલીંગ આવે છે. ચાલ હું દર્શન કરી આવું- કારણ મેં તો કદી આ વિષય પર તારી રીતે વિચાર્યુ જ નથી. સમાજનો આ સ્ત્રી વિરુધ્ધનો નિયમ છે અને મારે એનો વિરોધ કરવાનો છે એ જ વિચારથી આ પગલું ભરતી આવી છું તો એક વાર ઓર સહી.’
અને મનસ્વીને ટાઈટ હગ અને ગાલ પર કીસ કરીને ધ્રુવીએ મંદિર તરફ ડગ માંડ્યાં.
અનબીટેબલઃ માણસ મુખ્યત્વે મનથી આધ્યાત્મિક જોઇએ, તન તો માધ્યમ માત્ર.
-સ્નેહા પટેલ

sapnan ni duniya

સપનાંની દુનિયાઃ

રહ્સ્યો જીં્દગીના આટલાં છે,
કથા એની નથી લખવી હવે !
-રમેશ ભટ્ટ ‘રશ્મિ’.

દર્શના આજે બહુ જ ઉત્સાહમાં હતી. આજે એ વેબડિઝાઈનરને મળવા જવાની હતી. વર્ષોથી એણે એક સપનું જોયેલું હતું – પોતાના ‘બુટીક’ની વેબસાઈટ ખોલવાનું અને એના થકી ઓર્ડર મેળવવાનું.
છેલ્લાં દસ વર્ષથી અમદાવાદમાં અંકુર ચાર રસ્તા પાસે એની પોતાની એક શોપ હતી. એમાં એ જાતે ડિઝાઈન કરી કરીને લેડીઝ ડ્રેસીસ, બ્લાઉઝ વેચતી હતી અને એક્સ્પોર્ટ પણ કરતી હતી. થોડા ઘણા સમયથી એ પોતાના હરીફોને ઓનલાઈન બિઝનેસ કરતાં જોઇ રહી હતી અને એના અમુક ક્સ્ટમર પણ એને વેબસાઈટ્ર દ્વારા બિઝનેસ એક્સપાન્ડ કરવાની સલાહ આપતા હતાં. પોતે જેને લાયક છે એટલું મેળવી નથી શકતી એવો ભાવ લઈને જીવતી દર્શનાના મગજમાં વેબસાઈટનું સપનું ક્યારે પનપવા માંડ્યુ હતું એને ખબર જ નહતી. રોજે રોજ એની દુકાનમાં આવતા ફરફરીયામાં વેબસાઈટની એડવર્ટાઈઝ જોતી, આજુબાજુની દુકાનો પર પણ હવે ડબલ્યુ ડબલ્યુ.કોમ લાગવા માંડયા હતાં. અંદરની આગ ઓર ઘેરી થતી જતી હતી. એક દિવસ મનોમન વિચારીને એણે અમુક વેબડિઝાનર્સના કોન્ટેક્ટ્સ કર્યા અને એમાંથી એક સારો ને રીઝનેબલ લાગતા એને મળવાનો સમય નક્કી કરી લીધો.
આજે એનું સપનું એની દિશામાં એક કદમ ભરી રહ્યું હતું.
વેબડિઝાઈનરને મળીને એણે પોતાની રીકવાયરમેન્ટ્સ કહી અને ડિઝાઈનરે એને પોતાની બનાવેલી અમુક વેબસાઈટની ડિઝાઇન બતાવી. એમાંથી દર્શનાને એક ડિઝાઈન બહુ જ ગમી જતાં એણે પોતાની વેબસાઈટ એવા જ રંગરુપમાં બનાવવાની ઇચ્છા વ્યકત કરી. ડિઝાઇનરે કાગળ ઉપર દર્શનાની જરુરિયતના લિસ્ટ પર નજર નાંખી અને થોડી ગણત્રી કરીને પોતાની મહેનતના રુપિયા ૨૦,૦૦૦ કહ્યાં. આંકડો ધારણા કરતાં થોડો મોટો હતો, દર્શના કચવાઈ પણ નજર સામે તરત જ પોતાનું ડ્રીમ પૂરું થતું દ્ર્શ્યમાન થયું અને સાથે સાથે ડ્રીમ વિશે વાંચેલા – સાંભળેલા અનેકો ક્વોટ્સ ધમાચકડી મચાવવા લાગ્યાં. સાહસ વિના કોઇ સપનું પૂરું નથી થતું….સપના જુઓ છો તો એને પૂરાં કરવાની તાકાત પણ રાખો..સપના વિનાનું જીવન નક્કામું…વગેરે વગેરે..અને દર્શનાની આંખો પળભર બંધ થઈ ગઈ. મગજની નસોમાં સપનાનો નશો તરવરવા લાગ્યો, લોહી ધમધમવા લાગ્યુ અને એણે દિલ મક્કમ કરીને ‘હા’ પાડી દીધી.
લગભગ પંદરે’ક દિવસમાં તો ડિઝાઈનરે સાઈટ રેડી કરીને દર્શનાને ફોન કર્યો.
‘મેમ, સાઈટ તો રેડી છે બસ તમે હવે ડોમેઇન રજીસ્ટર કરાવી લો અને સ્પેસ લઈ લો એટલે તમારી જગ્યામાં એ ટ્રાંસફર કરી ્દઉં.’
‘હે..એ…એ…એ વળી કઈ બલા..?’
‘અરે મેમ, તમને કંઇ ખબર જ નથી. ડોમેઇન નેમ તો મસ્ટ છે. વળી તમારી પોતાની સ્પેસ ના હોય તો સાઈટ ચલાવશો ક્યાં ? વળી તમારો ઉદ્દેશ ધંધાનો છે એટલે ઓનલાઈન મની ટ્રાંસેક્શન માટે તમારે પેમેન્ટ ગેટવે પણ જોઇશે જ ને. ‘
‘એ બધું મને ના સમજાય ભઈલા…તું તારે એ બધાના ખર્ચાનો આંક્ડો કહે ને.’
‘લગભગ વર્ષના આઠ નવ હજાર તો થાય જ.’
‘અરે…એ પણ દર વર્ષના હોય ? એટલે કે મારે દર વર્ષે રીન્યુ કરાવવું પડે ?’
‘હાસ્તો મેમ..તમને ના ખ્યાલ હોય તો હું મારા કોંન્ટેક્ર્ટસમાં છે એમની પાસેથી સરવર , ડોમેઇન લઈ લઉં છું.’
પોતાને આ લાઈનમાં સાંધાની ય સમજ નહતી પડતી એટલે કચવાતે મને દર્શનાએ વેબડેવલોપર પર વિશ્વાસ મૂક્યે જ છૂટકો હતો.
વાજ્તે ગાજતે બધું ૩૦,૦૦૦ સુધીમાં પત્યું.
દર્શના માટે આ રકમ બહુ મોટી હતી પણ કંઇ નહીં પોતાનું સપનું પૂરું થઈ રહ્યું હતું. ઉત્સાહથી એનું રોમેરોમ નર્તન કરતું હતું, બમણાં જોશથી એણે પોતાના ડ્રેસીસના ફોટા, ડિટેઇલ્સ બધું વેબસાઈટ પર અપલોડ કરવા માંડ્યું. ડેવલોપરે પણ ખાસી એવી હેલ્પ કરી. બધું સમૂસુતરું પાર પડતું હતું. એક દિવસ ઓસ્ટેલિયાથી એક ગ્રાહકનો ઓર્ડર આવ્યો અને દર્શનાના દ્સે કોઠે દીવા થઈ ગયાં.
‘અહા..આ.. આ જ દિવસની તો એ રાહ જોઇ રહી હતી. પોતાની ડિઝાઈનને ઇંટરનેશનલ માર્કેટ મળી રહ્યું હતું.’
આંખમાંથી સંતોષનું એક આંસુ સરી પડયું. એ પછી એ ઓર્ડરને પહોંચી વળવાની કસરત ચાલુ થઈ અને છેલ્લે પંદર દિવસ પછી એને ડિસ્પેચ કરીને દર્શના સોફ્ટ ડ્રીંકની બોટલ લઈને પીતા પીતા બધાનો હિસાબ કરતી હતી તો એની આંખો પહોળી થઈ ગઈ. કમાણી કરતાં ખર્ચો ડબલ થઈ ગયો હતો. વળી વેબસાઈટનો ખર્ચો તો ચાલુ થઈ જ ગયો હતો. દર વર્ષે એ જફા તો ઉભી ને ઉભી જ. વળી ધાર્યા પ્રમાણે ઓર્ડર પણ નહતાં મળતા એટલે એણે અનેક સ્કીમો કાઢવી પડતી જેમાં નફો સહેજ પણ નહતો થતો. એમ છતાં પણ વેચાણ પછી પણ અનેક ગ્રાહકો કમ્પ્લેઈન કરતાં રીવ્યૂઝ લખતાં, માલ પાછો મોકલતાં.. એક શુભચિંતકે એને ડીઝીટલ માક્રેટીંગનો રસ્તોબતાવતા એણે એમાં પણ થોડું ગણું રોકાં કર્યુ પણ પરિણામ માઈનસ..માઈનસ ..માઈનસ.
વળી આ બધી ભાંજ્ગડમાં એ પોતાની દુકાન પણ વ્યવસ્થિત્ નહોતી સંભાળી શકતી. એના વર્ષો જૂના અમુક કસ્ટમર પણ ખોવા પડ્યાં હતાં. વર્ષના અંતે જ્યારે સ્પેસ, નેમ બધું રીન્યુ કરાવવાનું થયું ત્યારે દર્શનાએ કચકચાવીને મન મજબૂત કરી દીધું અને વેબસાઈટ્ર બંધ કરવાનો નિર્ણય લઈ લીધો.
મનોમન આખી ઘટનામાંથી પસાર થતા એને પોતાની અનેકો ભૂલો ખ્યાલ આવી હતી. સપનું પૂરું કરવું…પૂરું કરવું ની ધૂનમાં એ સપનાને પહોંચી વળવાની પોતાની તાકાત, એ માર્કેટ – ફિલ્ડનું ઘ્યાન સહેજ પણ નહ્તું એ તો ખ્યાલ જ ના રહ્યો. લોકોએ સલાહ આપી અને પોતે મૂર્ખાની જેમ માનીને હાલી નીકળી. આજે પોતે ઢ્ગલો સ્ટ્રેસ સાથે જ્યારે સાઈઠ થી સિત્તેર હજારના આંકડાને રડી રહી હતી ત્યારે એ વખતે એ સપના બતાવનારું કોઇ જ એના ખભે હાથ મૂકીને સાંત્વના આપવા હાજર નહતું.
હાર નહતી માની પણ હવે પછી બરાબર હોમવર્ક કરીને જ કોઇ કામ હાથમાં લેવું, સપના તો હજારો આવે પણ પ્રેકટીકલી એ કેટલાં શક્ય છે એ પૂરેપૂરી તપાસ કરીને જ આગળ વધવું અને મહેનત કરવી – એવો નિર્ણય કરીને ્દર્શનાએ પોતાની ઇઝીચેર પર પોતાનું માથું ટેકવીને આંખો બંધ કરી દીધી.

-સ્નેહા પટેલ.

Rashtraprem

રાષ્ટ્રપ્રેમઃ

 

ઘણી ઘટ્ટ ભીની હઠીલી એ સોડમ અને કૈંક સાકાર સાકાર થાતું,

નવી ચાક્ડે કોઈ માટી ચડે કે, તરત એક કાગળ તને હું લખું છું !

-સુરેન્દ્ર કડિયા.

 

સુલભા અને અવંતિકા ટ્રેનમાં રોજ સાથે મુસાફરી કરતાં હતાં. કલાકની આ સફરમાં બંને વચ્ચે ગાઢ સખીપણા થઈ ગયાં હતાં. સવારે છાપામાંથી કોઇ ટોપિક મગજમાં ચઢી ગયો હોય તો એ અને સાંજે બંને ઓફિસમાં કોઇ ઘટના બની હોય તો એની ચર્ચા કરતાં. બંનેનું ‘ઇંટેલીજન્ટ લેવલ’ સરખું હતું અને બે ય માનુનિઓ ખુલ્લા દિલની હતી એથી એકબીજાની વાતો સમજતી અને અપનાવતી પણ ખરી. આજે સુલભાના મગજમાં ‘રાષ્ટ્રીય ગાન’ વિશે કોર્ટે આપેલ ચુકાદાના સમાચાર રમતા હતાં ને એ ઉકળાટ સમય મળતાં જ અવંતિકા સામે નીકળી ગયો.

‘આ બાવન સેકંડનું રાષ્ટ્રગીત ગાવામાં, થિયેટરમાં ઉભા થવામાં પણ લોકોને શું જોર પડી જતું હશે? એમાં વળી સુપ્રીમ કોર્ટનો ફેંસલો..લોકો પોપકોર્ન, કોકમાંથી ક્યારેય ઉંચા જ નથી આવવાના.’

‘અરે કૂલ મેડમ, કૂલ. પોણી મિનીટના રાષ્ટ્ર્ગીતમાં ઉભા થવાથી આપણી દેશભક્તિ સાબિત નથી થઈ જતી.  સૌ ઘેટાંની માફક વર્ષોથી આંખો બંધ કરીને આ ગીત વખતે ઉભા થઈ જઇએ છીએ. મુખ્ય તકલીફ શું છે ખ્યાલ છે તને?’

‘શું?’

‘આજના જુવાનિયાઓને હકીકતે ખબર જ નથી કે રાષ્ટ્રભક્તિ એટલે શું ? રસ્તે કોઇ આંધળો માણસ ચાલતો જતો હોય તો એને ચાર રસ્તા ક્રોસ કરાવી આપવા તો બાજુમાં રહ્યા પણ ઝીબ્રા કોસિંગ પર એવા લોકોને ટકકર મારીને ભાગી જાય છે ને પાછુ વળીને પણ નથી જોતાં. જ્યાં ત્યાં પાનની પીચકારીઓ મારે છે, થૂંકે છે, પેશાબ કરે છે, ટ્રાફિકના નિયમોનું છડેચોક ઉલ્લંઘન કરે છે, દાણચોરી શબ્દ તો હવેના ગોટાળાઓ આગળ વામણો લાગે એવો થઈ ગયો છે.આ પ્રજા સાચી દેશભક્તિ એટલે શું એ જાણતી જ નથી. જો કે અમુક ટકા અપવાદ હોય છે એની ના નહી પણ અપવાદોની તાકાત અપવાદ જેટલી જ રહે છે. સ્વતંત્રતા આપણને જન્મથી જ મફતમાં મળી ગઈ છે એટલે આપણે એનો સાચો અર્થ કે મહત્વ જાણતાં જ નથી.’

‘તું કહે છે એ સાચું હોય તો વાત થોડી ગંભીર છે અવિ.’

‘હા ચોકકસ. શરમ ખાતર થિયેટરમાં પોણી મિનીટ ઉભા થઈ જનારા લોકો દેશભકત નથી બની જતા અને ના ઉભા થનારા પોતાની સ્વછંદતા બતાવે છે.  અજ્ઞાન તો  બે ય જણ ચોકક્સ છે જ, રાષ્ટ્રગીતના શબ્દોનો અર્થ જાણવાની તસ્દી જ કોઇ નથી લેતું. વળી દેશ માટે ખરી રીતે પ્રેમ કેવી રીતે બતાવી શકાય એની પણ લોકોને જાણ નથી. બધા એક કાળાધબ અંધારામાં જ જીવે છે. મોટાભાગના તો દેશે મને શું આપ્યું તો હું દેશ માટે મારો કિંમતી સમય કાઢું જેવી ટણીમાં જ જીવે છે. પેલી કહેવત છે ને કે, “બધાનું કામ એ કોઇનું નહીં”. કોઇ જ પોતાની જવાબદારી સમજવા કે ઉપાડવા તૈયાર નથી. જો કે ખરો વાંક જ સિસ્ટમનો છે. નાનપણથી જ એમણે અંગ્રેજી કે ગુજરાતી જે પણ માધ્યમ હોય એમાં રાષ્ટ્રભક્તિનો વિષય ફરજીયાતપણે  શીખવાડવો જોઇએ અને એમાં પસંદ કરાતા વિષયોને રાજકારણથી દૂર રાખીને ફકત દેશદાઝને ધ્યાનમાં રાખીને જ કામ થવું જોઇએ. એમાં આ બધી વાતો, નૈતિક ફરજો પર સમજાવવું જોઇએ. પણ આપણે ત્યાં તો શિક્ષણપ્રથા પણ ખાડે ગઈ છે. બધા ખીસા ભરવામાં પડ્યાં છે. અમુક અપવાદો છે એમના પર આશા છે. કોઇ તિખારો ચમકી જાય અને ક્યાંક આગ લાગી જાય, રોશની થઈ જાય ને એ આગ દાવાનળ બની જાય ત્યાં સુધીની રાહ જોવી રહી. આપણે આપણાંથી બનતા પ્રયત્નો કરવાના, માચીસની દિવાસળી હાથમાં લઈને ફરવાનું.’

‘આજે મને કશું સમજ નથી પડતી અવિ કે તને શું જવાબ આપું. હું પણ આંખો મીંચીને રાષ્ટ્રગાન વખતે ઉભા થઈ જવું એને મહાન દેશભકતિ માનતી હતી. બાકીના સમયમાં એ ભાવના સાવ મૃતપાય જ પડી રહેતી હતી, એટ્લે મને પણ કોઇ જ શબ્દ બોલવાનો હક નથી. પહેલાં મારે મારી સમજના દ્વાર ખોલીને બદલાવું પડશે પછી જ હું કોઇને કંઈક કહી, સમજાવી શકું એ લેવલે જઈ શકું.’

અને બે ય બહેનપણીઓ પોતપોતાના વિચારોની દુનિયામાં ખોવાઈ ગઈ.

અનબીટેબલઃ રાષ્ટ્રભક્તિ ગાવાની નહીં, જીવી બતાવવાની ભાવના છે.

સ્નેહા પટેલ.

Masikdharma

Fulchhab newspaper > 25th Oct, 2017 > Navrash ni pal column.

 

આજના જમાનમાં આધુનિકા, શહેરી સ્ત્રીઓ બાપડી , બિચારી નથી જ. સમય પસાર કરવા કે નામ બનાવી દેવાના ચક્કરોમાં આ મુદ્દા ને વિવાદાસ્પદ બનાવવા કરતા જ્યાં જરૂર છે એવી ગામડાની સ્ત્રીઓના ઉદ્ધાર માટે કોઈ નક્કર પગલાં લઈને પરિણામ લાવવું વધુ આવકાર્ય.

 

માસિકધર્મઃ

 

પગ પસારું છું હંમેશા હું મારી ચાદર મુજબ,

બોજ કંઈ મારી હયાતીનો આ દુનિયા પર નથી.

 

-ખલીલ ધનતેજવી.

 

‘હા યાર, એ દિવસોની તો વાત જ ના કર.’ અને વિવિધાનું સુંદર – નમણું મોઢું જમાના આખાના દુઃખથી ભરાઇ ગયું.

‘આપણને સ્ત્રીઓને જ આવી તકલીફો કેમ પણ ? મને તો ભગવાનનો આ ન્યાય જ નથી સમજાતો. દુનિયા આખીની તાકાત પુરુષોને આપી અને સહન કરવાનું બધું આપણા પક્ષે ! આ કેવું ગણિત ? ઇશ્વર પુરુષ જ ને આખરે ?’

‘ઇશ્વર પુરુષ કે સ્ત્રી એ તો મને નથી ખબર રુપા, પણ આ અન્યાય અને તાકાતવાળી તારી વાત સાથે હું સો ટકા સહેમત. માસિક – ફાસિકના આ ચકરડાંમાં આપણે સ્ત્રીઓ મહિનાના પાંચ દિવસ કેવી હેરાન પરેશાન થઈ જઇએ છીએ. એક તો શરીરમાંથી આટલું લોહી વહી જાય, શારીરિક માનસિક તકલીફો થાય અને માંદા તો ના જ કહેવાઇએ એટલે રોજિંદા કામમાંથી છુટ્ટી પણ ના મળે. એ પાંચ દિવસ તો એવું મન થાય છે ને કે હું ખાટલામાં પડી રહું અને કોઇ મારા બેડમાં જ મને ચા નાસ્તો ને જમવાનું આપી જાય.’

‘તે વિવિધા, તું બહુ હેરાન થાય છે માસિક વખતે ?’

‘ના આમ તો ખાસ નહીં. થોડા પગ ને પેડું ખેંચાય ને દુઃખે.  વળી બે દિવસમાં તો મોટાભાગે બંધ જ થઈ જાય. તો ય આ તો પાંચ દહાડા બોલવાની ટેવ પડી ગઈ છે તે જતી નથી.’ અને ફોનની આ બાજુ વિવિધા અને પેલી બાજુ રુપા બે ય ખડખડાટ હસી પડયાં.

‘જો કે મારે પણ એવું જ છે. એક નિયમિત પ્રક્રિયાથી વધુ ખાસ કંઇ નથી મારા માટે આ. વળી આજકાલ તો આપણને સપોર્ટ કરનારા લોકો પણ વધી ગયા છે. જમાનો આપણી તકલીફો સાંભળતો, વાંચતો અને સમજતો થયો છે એટલે થોડી હમદર્દીનો ડોઝ પણ મળી રહે છે એ નફામાં. બાર તેર વર્ષથી લઈને આજે મને જો ને સાડત્રીસ વર્ષ થવા આવ્યાં. એટલે આટલા વર્ષોની પ્રેકટીસ થઈ ગઈ છે. હવે કંઇ ટેન્શનવાળું ના લાગે. ભગવાનની ક્રુપા બીજું શું?’

‘મારા સાસુને તો શાંતિ થવા આવી છે. લગભગ સાઈઠીએ પહોંચ્યા છે, હમણાં હમણાંનું એમને છ છ મહિને એક વાર માસિક આવે છે. ઇર્ષ્યા થાય એમની મને’ અને વિવિધાના મોઢા પર એ ઝેરીલી ઇર્ષ્યાના ભાવ તરવા લાગ્યાં.

‘ઓહો..એમને હજી માસિક આવે છે ? નવાઈ કહેવાય. બાકી તો આજના જમાનામાં ચાલીસ પચાસે તો બહુ થઈ ગયા.’

‘અરે હા, આપણાં પેલા મહિલામંડળના સદગુણાબેન છે એમને પણ હજી માસિક આવે છે.એમને પણ લગભગ સતાવન અઠ્ઠાવન થવા આવ્યાં છે. જોકે આ માસિક ચાલુ છે એટલે એમના રુપરંગ આ ઉંમરે પણ જળવાઈ રહ્યાં છે યાર. આ માસિક ના હોત તો આપણી સ્ત્રીઓના રુપરંગ  કેવા ઝંખવાઈ જાય નહીં. શરીર અદોદળું થઈ જાય. હે રામ, હું તો ભગવાનને પ્રાર્થના કરીશ કે મારે પણ સાઇઠ પાંસઠ સુધી નિયમિત માસિક આવે.  પેલી કન્યાશાળામાં મારે આવતા અઠવાડીએ આ વિષય પર સ્પીચ આપવાની છે તો આમાંથી સારો એવો મસાલો ભેગો થઈ ગયો.’

અને  બે ય બાજુ ફરીથી હાસ્ય રેલાઇ ગયું.

આમ ને આમ માસિક્ચક્ર પર વાત કરતાં કરતાં વિવિધાએ ચા પણ પી લીધી હતી. લગભગ કલાક થવા આવ્યો, આઠ વાગવા આવ્યાં. હમણાં એનો પતિ સમીર ઓફિસેથી ઘરે આવી ચડશે, પણ એને કોઇ વાતની ફિકર નહતી. એ તો એમની વાતોના વડામાં મસ્ત હતી. વળી આજકાલ એને માસિકના દિવસો હતાં એટલે એને કોઇ પણ કામ બાબતે કોઇ કંઈ જ કહી શકે એમ નહતું. માસિકચક્ર એને દરેક બાબતમાં ‘ફેવર’ કરતું હતું. એને પણ સમય ખ્યાલ જ હતો પણ એ મનમાં જાણતી હતી કે એ હજી સુધી ઉભી નથી થઈ એટલે એના સાસુ ઉભા થશે જ અને કંઇક ને કંઇક રાંધી જ કાઢશે. એ બહાને ડોશીમા કંઇક તો હાથ પગ હલાવશે.

વિવિધાના સાસુ કલાકથી બે ય બહેનપણીઓનો બધો વાર્તાલાપ સાંભળી રહ્યાં હતાં. વળી વિવિધાનો તો આ દર મહિનાનો કાર્યક્રમ હતો. માસિકમાં હોય એટલે પલંગ પર લાંબા થઈને ટીવી જોયા કરવું અને બહેનપણીઓ સાથે ગપ્પાં મારવા. નારીશક્તિ કેમ વધારી શકાય એ વિશે ગહન ચર્ચાઓ કરવાની

એમને પણ લગભગ ચાર મહિના પછી આજે માસિક દેખાયું હતું. આ વખતે તો ખૂબ જ બ્લીડીંગ થતું હતું. ગાયનેક્ને બતાવતાં એમણે કહેલું કે જો આમ જ ચાલુ રહ્યું તો ગર્ભાશય કાઢી નાંખવું પડશે. એમના માટે માસિક એટલે ચર્ચા કરવાનો વિષય નહતો, એને એક પ્રાકૃતિક ઘટના સમજીને એની સાથે ચાલતા રહેવાનો અને પોતાની જવાબદારીઓ પૂર્ણ કરવાનો વિષય હતો. એમના વરને પણ એમણે ત્રણ ત્રણ તાવમાં કુટુંબના ભરણપોષણ માટે નોકરીએ જતાં જોયા હતાં અને એ પણ કોઇ જાતની લાચારી કે અહમ વિના. જવાબદારી હતી એ એમની. ઊભા થતાં પણ ચક્કર આવતા હતાં પણ ઉભા તો થવું જ પડશે. એ ઉભા નહીં થાય તો એમના દીકરાને આજે ફરીથી બહારથી ખાવાનું મંગાવીને ખાવું પડશે. આમ પણ એને ટ્રાવેલિંગ રહેતું હોવાથી ઘરનૂં ખાવાનું ખૂબ જ ઓછું નસીબ થતું. એમાં ય આવા ખાડા પાડવા એના કરતાં ધીમે ધીમે ભાખરી ને શાક તો બનાવી જ લેશે.  વાસ્તવિકતા અને ચર્ચાની જમીનનો ભેદ તેઓ બરાબર જાણતાં હતાં. જોકે વહુને આ ભેદ સમજાવવાનો કોઇ મતલબ નહતો. એ નારીવાદી, નારીશક્તિના નામે કાલે ઉઠીને એની સામે મોરચો કાઢે એમાંની હતી.  આ ઉંમરે એક તો શરીરમાં વિટામીન્સ, લોહીની કમી હતી. વળી હોર્મોંસ ‘ઇમબેલેંસ’ થવાના કારણે માનસિક રીતે પણ તેઓ બહુ જ હેરાન થતાં હતં પણ એ બધું બોલવાનો કોઇ મતલબ નહતો સરવાનો. આખરે હિંમત ભેગી કરીને ઉભા થઈને તેઓ રસોડામાં ગયા અને ભાખરીનો લોટ બાંધવા લાગ્યાં.

ફ્લેટની ગેલેરીમાં એક મહિનાનું છોકરું ઘરે રડતું મૂકીને આવેલી રાધા વાસણ ઘસી રહી હતી. એને માસિક વિશે ચર્ચા – બળવો કરવાનો , વિચારવાનો સહેજ પણ સમય નહતો. જીવવા માટે એને અને એના પતિને કામ કરવું અનિવાર્ય હતું. છોકરું રડે કે શરીર બગડે..યેન કેન પ્રકારેણ મહિનાના પંદર હજાર તો એમણે ભેગા કરવા  જ પડે નહીં તો ખોલીવાળો, અનાજ્વાળો, દૂધવાળો બધા વિફરી ઉઠે. માસિક ચાલુ હોય તો પણ મંદિરે જવું, આભડછેટથી દૂર રાખવી, પોતાની એક્સ્ટ્રા કાળજી લેવાવી જેવી વાતો સાથે એનો કોઇ લેવાદેવા નહતી ને એ સમજવા સમય વેડફવો પોસાય એમ પણ નહતો. એ બધામાં એના ઘરના ભૂખે મરી જાય, રસ્તા પર આવી જાય.

 

વિવિધાનો ફોન પતી ગયેલો પણ એણે એના સાસુને રસોડામાં જતા જોયા એને પોતાની જીત સમજીને ટીવીની ચેનલો ફેરવીને ઉત્સવ મનાવી રહી હતી.

 

અનબીટેબલઃ આ વખતે વાંચકો એમના વિચાર મને લખીને મોકલે આ વિષય પર. એ જ મારું આ વખતનું અનબીટેબલ!

ઇમેઇલ આઈડી તો છે જ, તો રાહ કોની જુઓ છો મિત્રો ? ખોલો લેપટોપ ને મોબાઈલ ને કરો ઇમેઇલ.

5 by 5 ni duniya

Dadh no dukhavo

Phoolchhab newspaper > Navrash ni pal column >11oct,2017.

દાઢનો દુઃખાવોઃ

 

શબ્દોમાં ક્યાં સમાય છે તારી ને મારી વાત ?

અર્થોમાં ક્યાં ચણાય છે તારી ને મારી વાત.

-રમેશ પારેખ.

 

કૃપા ટીવીની સામે બેઠી બેઠી ચેનલ બદલ બદલ કરી રહી હતી. મન ક્યાંય એક જગ્યાએ ચોંટતું નહતું. અંદરખાને એને થોડી નવાઈ પણ લાગતી હતી કે,’આજે એને શું થઈ ગયું હતું ? આ બધી જ ચેનલો પર અમુક તો એના ખૂબ જ ગમતા પ્રોગ્રામ આવી રહ્યાં હતાં જે ઘણી વખત એ એકલી એકલી જોઇને પણ ખૂબ જોર જોરથી હસતી હતી અને પોતાની જાતની કંપની જ એંજોય કરતી હતી, એ કાર્યક્રમ આજે એના દિલને કેમ અડકતાં પણ નહતાં ?’ મગજમાં ક્યાંક કોઇ મોટું બખડજંતર ચાલી રહેલું, કોઇ પ્રક્રિયા ખોટી થઈ રહી હતી. બાકી એ તો ખૂબ જ ખુશખુશાલ, મિલનસાર  વ્યક્તિ હતી. ‘કંટાળો’ એટલે શું વળી? આ શબ્દની એને લગભગ એલર્જી હતી. પણ આજે એ કંટાળાના અજગરે એને પોતાના ભરડામાં લીધી હતી અને એ એ નાગચૂડમાંથી છૂટવા ફાંફાં મારતી હતી.

આખરે ટીવી બંધ કરીને એ પદ્યાસન વાળીને આંખો બંધ કરી, બે હથેળી ગોઠણ પર મૂકી મુદ્રામાં આંગળી વાળીને શાંતિથી બેસી ગઈ. આ એનો છેલ્લો ઉપાય હતો આ ફેલ જાય તો..તો..  ને કૃપાએ નકારાત્મક વિચારોને ઝાટકો મારીને ખંખેરી લીધા.

કૃપા એક આધુનિક, સ્વતંત્ર – પોતાનો નાનો એવો બિઝનેસ કરનારી નારી.

શાંતિથી બેઠા બેઠા એ પોતાની સાચી સમસ્યા સમજ્વા પ્રયાસ કરતી હતી અને અચાનક જ એના મગજમાં ટ્યુબલાઈટ થઈ.

‘ઓહ..તો આ વાત છે.’

વાત જાણે એમ હતી કે કૃપાને છેલ્લાં છ મહિનાથી ડહાપણની દાઢ બહુ જ હેરાન કરતી હતી. એ દાંતના ડોકટર પાસે ્ગઈ તો એમણે એ દાઢને ઓપરેટ્ કરીને કાઢી નાંખવી પડશે એમ કહ્યું હતું અને આ ‘ઓપરેટ’ શબ્દથી કૃપાના મોતિયા મરી ગયા હતાં. એણે ઘરે આવીને પોતાના પતિ વરુણને આ વાત કહી અને સાથે એમ પણ કહ્યું કે,’આવતા મહિનામાં એકાદ દિવસ સેટ કરીને તું મારી સાથે દવાખાને આવજે, કારણકે એકલાં જવાની મારી હિંમત નથી.’

અને વરુણ આ વાત સાંભળીને હસી પડ્યો.

‘અરે મારી વ્હાલુડી, તું આટલી હિંમતવાળી છું ને આજે આવી વાતો કેમ કરે છે?’

‘ઇન શોર્ટ તું મારી સાથે નહીં આવે એમ જ ને?’

‘અરે, એવું ક્યાં કહ્યું છે ?’

ને વાત ત્યાંથી આડા પાટે ફંટાઈ ગઈ. દંપતિ સમજુ હતું એટલે  વાત ‘સેચ્યુરેશન પોઈંટ’ પર પહોંચે એ પહેલાં જ સચેત થઈને ચૂપ થઈ ગયાં.

એ પછી કૃપાને અનેક નાની નાની શારીરિક તકલીફ થતી તો પણ વરુણની યાદ આવતી અને વિચારતી કે,’એ કેમ મારી સાથે ના આવે? એ મને પ્રેમ જ નથી કરતો કે? એને મારી કોઇ દરકાર જ નથી ?’ અને એ પછી એની જાણ બહાર જ એના મનમાં એક પછી એક ગાંઠ બંધાતી ચાલી અને એ પોતાની દરેક શારીરિક તકલીફને અવગણવા લાગી હતી. વરુણ સાથે સમસ્યા વિશે વાત કરે અને વરુણ એના કામના ટેન્શનમાં એટલું બધું ધ્યાન ના આપે. હા એ હા કરી લે. આ વાતથી કૃપા વધુ અકળાતી.

‘જ્યાં સુધી વરૂણ મને ડોકટર પાસે લઈ જશે નહીં ત્યાં સુધી હું હવે ડોકટર પાસે જઈશ જ નહીં. જે થવું હોય એ થાય. જોઉં તો ખરી એ ક્યાં સુધી મારી તબિયત સામે આંખ આડા કાન કરે છે ?’

શારીરિક તકલીફો નાની નાની હોય ને ધ્યાન ન અપાતા વધતી ચાલી હતી અને વળી કૃપા’આ જે થાય છે એ બધાનું કારણ વરુણ જ છે’ વિચારી વિચારીને મનોમન વરુણ પર અકળાતી રહેતી. વાત  રહી વરુણની તો એને તો આ આખી રામાયણની કશી જ ખબર નહતી. આમ પણ કૃપા અત્યાર સુધી પોતાના દરેક કામ પોતાની રીતે સફળતાથી પૂરા કરી લેતી હતી એટલે એના મગજમાં આવી વાત ‘કલીક’ જ નહતી થતી.

આજકાલ કૃપાને દાઢ વધુ પડ્તી દુખતી હતી, વાંકી ઉગવાના કારણે એને ખોરાક ચાવતાં ચાવતાં એ દાંત જડબાની ચામડી સાથે ઘસાતો અને છોલાઈને ત્યાં ચાંદી પડી ગયેલી હતી. બોલવામાં પણ ઘણી વખત તકલીફ પડતી હતી. બીજી બાજુ થોડું ઘણું ચાવી ચાવીને કામ ચલાવતી કૃપાને દુકાળમાં અધિક માસની જેમ એ બીજી બાજુનો છેલ્લો દાંત ખોરાકમાં કાંકરો આવવાના કારણે અડધો તૂટી ગયો. ત્યાં પાણી પણ અડતું તો લબકારા મારતાં. ખરી તકલીફ થઈ ગઈ હતી – હવે?

ખાવાનું ખાવું કેવી રીતે ?

ટણી બહુ હતી, વરૂણને કશું કહેવું જ નથી, ભલે બધું સહન કરવું પડે. વરૂણને મોઢેથી બોલીને કહી શકાય એમ નહતું એથી હવે કૃપા છેલ્લાં અઠવાડિયાથી લીકવીડ ખોરાક પર વધુ મારો રાખતી. એને એમ કે એના ડાયેટના આ ફેરફારથી વરુણ ચમકશે અને કારણ પૂછશે. પણ ના…એવું કશું જ ના થયું. બફારામાં ઓર ઉકળાટ ભળ્યો !

બોલાતું નહતું અન સહેવાતું પણ નહતું.

અચાનક ડોરબેલ વાગ્યો અને કૃપાની વિચારધારા અટકી ગઈ. વરુણ જ હતો.

‘હાય ડાર્લિંગ, આજે ઘરે કંઇ ના રાંધીશ, ‘બાબલાં’નું નોનવેજ ખાવા જઈએ.’ સોફામાં લંબાવતા વરુણ બોલ્યો.

‘નોનવેજ !’

અને ક્રુપાના અવાજમાં ના ઇચ્છવા છતાં વ્યંગનો રંગ ભળી ગયો.

‘હા નોનવેજ. કેમ શું થયું? તને તો નોનવેજ બહુ ભાવે છે ને.’

‘હા પણ એ નોનવેજ ચાવ ચાવ કરવાનું હોય ને ?’

‘હા..હા..શું તું પણ. કેવી બાલિશ વાત કરે છે ? ચાવવાનું તો હોય જ ને.’

‘ને મારી બે ય બાજુની દાઢ મને ખૂબ જ હેરાન કરે છે. છેલ્લાં અઠવાડિયાથી હું લગભગ લીકવીડ ડાયેટ પર છું, એ વાતનો સાહેબને ખ્યાલ સુધ્ધાં છે ?’

‘ઓહ..એ તો મને એમ કે આજકાલ ગરમી વધુ છે તો એના કારણે તું લીકવીડ વધારે લે છે. આ દાઢનો દુઃખાવો છે એ વાત તો ખ્યાલ જ નથી. ડોકટર પાસે કેમ નથી ગઈ ?’

અને કૃપાની કમાન છટકી.

‘મેં તને પહેલાં પણ કહેલું કે તું નહીં આવે ત્યાં સુધી હું ડોકટર પાસે નહીં જ જઉં,મારે જાણવું છે કે તું મારી તબિયતની કેટલી ચિંતા કરે છે. તને સમય મળે તો ઠીક નહીં તો હું આમ ને આમ બોખી થઈ જઈશ. એની જાતે એક પછી એક દાંત પડશે એ તો.’

‘કૃપા, આ તું બોલે છે ? મારી મોર્ડન વાઈફ ?’

‘હા. મોર્ડન છું તો શું થયું ? મને મારો વર મારી ચિંતા કરે, ધ્યાન રાખે એ બહુ જ પસંદ છે.’

‘એવું ના કર. તું આટલી મજબૂત થઈને આવું કેમ વિચારે છે ? મારા ધ્યાનમાં જ આ વાત ના આવી કારણ કે તું તારા દરેક કામ તારી રીતે પૂરી સફળતાથી પતાવી જ લે છે. હું મારા મિત્રોને તારું ઉદાહરણ આપું છું કે મારે તારા રહેતાં ઘર, સમાજ કે છોકરાંઓ પ્રત્યે પણ ખાસ ધ્યાન આપવાનું ના રહેતું હોવાથી ધંધામાં પૂરતો સમય આપી શકું છું અને મારી એ મજબૂત પત્ની આવું વિચારે ? આજકાલ સ્ત્રી સશક્તિકરણનો વાયરો ફૂંકાય છે ત્યાં અનેક આધુનિક નારીઓ અનેક લેકચર આપે છે પણ પોતાની જાત પર દરેક પાસાથી નિર્ભર કેવી રીતે રહેવું એ વાત કહેવાય છે પણ ત્યાં પણ આ તેં કહી એ તકલીફવાળી વાત નથી કહેવાઇ. તારામાં આત્મ્વિશ્વાસ, સમજની કોઇ કમી નથી તો પછી આવી નાની શી સમસ્યા માટે તું માર પર નિર્ભર કેમ છે ડીઅર ? કાલે ઉઠીને હું નહીં હોઉં ર્તો તું શું કરીશ ?’

‘આવું ના બોલ વરુણ.’ અને ક્રુપાએ પોતાની ગુલાબી હથેળી વરુણના હોઠ પર મૂકી દીધી ને એક પળમાં તો એની આંખ છલકાઈ પણ ગઈ.

‘હું કાલે જ દાંતના ડોકટરની અપોઈન્ટમેંટ લઈ લઉં છું પગલી ને કાલે સવારે જ આપણે એમને મળી આવીએ. ઓકે.’ એની ભીની પાંપણ પર મ્રુદુતાથી હથેળી ફેરવતાં વરુણ બોલ્યો.

‘ના વરુણ, ચાલશે. યુ નો, મને છેલ્લાં બે વર્ષથી તારા મોઢેથી આ એક જ વાક્ય મકકમ નિર્ણય સાથે સાંભળવું હતું.બાકી ડોકટર પાસે કે દુનિયાના બીજા છેડે પહોંચવા પણ તારી આ બૈરીને કોઇની જરુર નથી એ વાત તું બખૂબી જાણે જ છે.’

‘દુનિયાના બીજા છેડે તું એકલી જજે પણ ડોકટર પાસે તો હું જ લઈ જઈશ’ બાકીનું વાકય,

‘તમને સ્ત્રીઓને ઓળખવામાં ભલભલા થાપ ખાઇ જાય તો મારું શું ગજુ ?’ મનોમન બોલીને જ વરુણ હસી પડ્યો.

 

‘ઓકે, એવું રાખીએ’ ને બાકીનું વાક્ય,

‘ તમને પુરુષોને પૈસા કમાવામાંથી ફુરસદ જ નથી મળતી એટલે અમારે સ્ત્રીઓને નાછૂટકે આવા નખરાં કરવાં જ પડે છે.’ મનોમન બોલીને પોતાની જીત પર મનોમન ક્રુપા પોરસાઈ.

ઘી ના ઠામમાં ઘી પડી રહ્યું.

અનબીટેબલઃ જીવન નામની વાનગીમાં દરેક ઘટનાના સ્વાદનું પોતાનું એક આગવું મહત્વ જ હોય છે.

સ્નેહા પટેલ