taro ishwar tari andar


તારો ઇશ્વર તારી અંદરઃ

ज्यों तिल माहीं तेल है ज्यों चकमक में आगि,
तेरा सांई तुझमें जागि सकै तो जागि।

— संत कबीर.

આરોહી આજે એની બાર વર્ષની દીકરી વંશિકા ઉપર  બહુ જ ગુસ્સે હતી અને એનો કાન આમળીને એને બરાડા પાડી પાડીને કંઇક સમજાવી

રહી હતી. એની આંખોની કિનારી ગુસ્સામાં લાલ થઈ રહી હતી, નાકના નથુણાં બહુ જ ઝડપથી ફૂલી અને પીચકી રહ્યાં હતાં. ગુસ્સો હતો કે બૂમો પાડીને પણ શમતો નહતો તો છેવટે આંખના ખૂણેથી આંસુ બનીને વહેવા લાગ્યો હતો પણ આરોહીને એ વાતની જાણ સુધ્ધાં નહતી. આજે એ બહુ ‘હર્ટ’ થઈ હતી અને એનું કારણ એની વહાલસોઇ, આજ્ઞાકારી દીકરી વંશિકા આજે એની પાડોશમાં રહેતી બહેનપણી જોન્સી સાથે એમના ચર્ચમાં જવાની જીદે ચડેલી હતી. આરોહીને વંશિકાની અને જોન્સીની દોસ્તી પર કોઇ જ આપત્તિ નહતી. જો કે એ લોકોના ઘરમાં વારેઘડીએ ‘નોનવેજ’ ખાવાનું બનતું, મહિનામાં એક વખત શહેરમાં વસતા ઘણાં ખરાં ખ્રિસ્તીઓ એમના ઘરે પ્રાર્થના કરવા ભેગાં થતાં, અવાજ અવાજ.. આ બધું એને પસંદ નહતું પડતું પણ એમાં એ કશું બોલી ના શકે. એમનું  ઘર અને એમનો ધર્મ, એમનું ખાવા પીવાનું બધું એમની મરજી. કોઇના ધર્મ વિશે આપણાંથી કોઇ ટીકા ટીપ્પણી ના કરી શકાય, એટલે એ મન મસોસીને  પણ ચૂપ રહેતી હતી. વળી જોન્સીનો સ્વભાવ પણ ખૂબ જ સૌમ્ય. એ કાયમ આરોહી- આલોકને ખૂબ  જ માન આપતી અને વંશિકાને કોઇ પણ તક્લીફ હોય તો એને મદદ કરવા કાયમ તત્પર રહેતી હતી. એની અને વંશિકાની સ્કૂલ અલગ અલગ હતી પણ સ્કુલથી છૂટવાનો અને ઘરે પહોંચવાનો સમય લગભગ સરખો. જોન્સી દસ મિનીટ વહેલી આવી જતી પણ એ આવીને વંશિકા માટે રાહ જોતી અને એ આવતાં જ બે બહેનપણીઓ સાથે જ જમવા બેસતી.બહાર ક્યાંક જવાનું હોય તો પણ બે ય જણ મોટાભાગે સાથે ને સાથે જ હોય. જોન્સીનો પરિવાર દર

રવિવારે સવારે વહેલાં ઉઠીને ચર્ચમાં પ્રાર્થના કરવા જતો અને પછી એ બધાં ત્યાં જ જમીને

પાછા આવતાં. આ એમનો નિત્યક્રમ હતો. એમાં આ રવિવારે વંશિકાને પણ ભૂત ભરાઈ ગયું કે,

‘હું પણ ચર્ચ જઈશ.’

કોઇ પણ રીતે એ એકની બે થવા તૈયાર જ નહતી. બાળહઠ અને સ્ત્રીહઠ બે ય સામસામે ટકરાતાં હતાં. ક્યારેય વંશિકાને મોટા અવાજે ના બોલનારી આરોહી આજે વંશિકા પર હાથ ઉગામી રહી

હતી. આ બધી ધમાલથી રવિવારની રજાની મીઠી નીંદર માણી રહેલ આલોક – વંશિકાના પપ્પાની આંખ ખૂલી ગઈ. બેડરુમની બહાર આવીને આરોહીને પૂછ્યું અને બધી

હકીકત સમજાઈ ગઈ. સ્થિતી જરાક વિચિત્ર હતી. આલોક પોતે પણ બે પળ માટે વિચારમાં પડી ગયો પછી થોડું વિચારીને એણે આરોહીને કહ્યું,

‘આરુ, વંશિકાને જવા દે. એની બહેનપણી સાથે એનું ધર્મસ્થાન જોવું છે તો ભલે ને જોવે.

નોનવેજ જમવાનું હશે તો નહીં જમે. બાકી એના ચર્ચમાં જઈને કોઇ મોટો ધાર્મિક ગુનો નથી કરી દેવાની.’

‘આલોક, આ તમે શું બોલો છો ભાન બાન છે કંઈ?’

‘હા,પૂરેપૂરું ધ્યાન છે. આપણી દીકરીને આમ બંધનમુકત કરીને નથી જીવાડવી. આજે એ નાની છે, આપણી વાત માને છે, થોડી ડરાવી ધમકાવીને એને કાબૂમાં રાખી લઈશું પણ આમ કરતાં આપણે એના મનોપદેશ પર આપણાં વિચારો, માન્યતાઓ થોપી રહ્યાં છીએ એ વાત નથી

દેખાતી? આજેથોડી ધાકધમકીથી આ વાત પણ માની લેશે પણ એના આજાગ્ર્ત મગજમાં આપોઆપ આપણાં મંદિર પ્રત્યે નારાજગી ઉતપ્ન્ન થશે અને ભવિષ્યમાં એ મોટી – સશકત થતાં કદાચ આપણો વિરોધ કરવાના ઉદ્દેશ સાથે જ આપણાં મંદિરમાં જવાથી પણ દૂર ભાગશે ત્યારે તું શું કરીશ? અત્યારે તું ચર્ચમાં જવાની ના પાડે છે એ વાત એના મગજમાં ઘર કરી ગઈ તો આપણને બતાવી દેવા માટે પણ ભવિષ્યમાં એ રોજ ચર્ચના દર્શને જતી થઈ જશે તો શું કરીશ? કોઇ વાતમાં અતિરેક નહીં જ સારો. વળી આ જનરેશન તો ધર્મમાં આપણાં જેટલું માનશે કે કેમ એ જ પ્રશ્રાર્થ છે, કારણ આ પ્રજા બહુ જ બુધ્ધિશાળી છે, જાણકારીવાળી છે. એ તમે કહો એ વાતમાં કોઇ જ દલીલ,પુરાવા કે

તથ્ય વિના સ્વીકારી લે એ શક્ય જ નથી. વળી આંખો બંધ કરીને જે વસ્તુ દેખાતી હોય એનો

વિરોધ કરવા જેટલી મૂર્ખી પણ નથી. એ લોકો એમના નિર્ણય એમની સમજ પ્રમાણે જ લેશે,

એટલે તું અત્યારથી જ એમના નિર્ણયોને માન આપતાં, સ્વીકારતાં શીખી લઈશ તો તને ભવિષ્યમાં ઓછી તકલીફ પડ્શે. આપણે તો આપણાં વડિલો

દ્વારા બાંધેલ ધર્મ નામના નાનકડાં વાડા – સંપ્રદાયોમાં બંધાઇને આપણાં સીમાડાંઓ બહુ જ નાના કરી નાંખ્યા છે , કમ સે કમ આપણી પ્રજાને તો એમાંથી મુક્તિ આપીએ.’

‘આલોક તું સાચું કહે છે,ચર્ચ જોવા જેવી નાની શી વાતમાં આજે મેં કેટલા ઉધામા કરી નાંખ્યા

કેમ? સારું થયું સમય રહેતાં તેં મને ચેતવી દીધી નહીંતર નાહકની જ આજે હું આપણી

માસૂમના મગજમાં મારી માન્યતાઓ થોપી થોપીને એને વિચારવા -વિકસવાની જગ્યા જ છીનવી લેત. આપણાં સંસ્કારો એનામાં રોપાય અને એ એક સારી માણસ બને એટલું જ મારા માટે ઘણું છે, ધર્મ એને જે પાળવો હોય – કે ના પાળવો એની મરજી! બસ, એક માણસ તરીકે એ સારી અને સાચી સિધ્ધ થાય એટ્લે

ભયો ભયો. દરેકનો ઇશ્વર આખરે તો એની અંદર જ છુપાયેલો હોય છે અને એ જ સાચો ઇશ્વર !’

વંશિકાનું કરમાયેલું મોઢું ખીલી ઉઠ્યું.

અનબીટેબલઃ સંતાન પૂર્ણ આજ્ઞાંકિત બને એ કરતાં પોતાની જાતે ‘સાચું શું ને ખોટું શું’ સમજીને જાતે નિર્ણય લેતાં શીખવાને સક્ષમ બને એ વધુ મહત્વનું છે

-sneha patel

Dilno avaj


Phoolchhab > navthai ni pal> 17-7-2017.

દિલનો અવાજ:

જીવન આખ્ખું ચમકી ઉઠશે,
આંગણ સાથે ‘મન’ પણ લીંપો !

– ડૉ.મનોજ જોશી ‘મન’

વિરાટ થાકેલો પાકેલો ઓફિસેથી ઘરે આવ્યો અને સોફાપર બેસીને  ટાઈની ગાંઠ ઢીલી કરીને સામેની કાચની ટિપોઇ પર પગ લાંબા કરીને સહેજ આરામથી બેઠો.

લાંબી આળસ ખેંચીને બે હાથ એકબીજામાં બાંધીને માથા પર જ ગોઠવી દીધા.

‘અરે, આજે બહુ થાકી ગયા લાગો છો ને કંઇ? મોઢું સાવ ફીક્કું ફસ્સ થઈ ગયું છે.’ રોહિણી – વિરાટની પત્નીએ પાણીનો ગ્લાસ લઈને કિચનમાંથી આવતા પૂછ્યું.

‘હા, આજે ઓફિસમાં બહુ મગજમારીનું કામ હતું. મીટીંગ પર મીટીંગ અને ધાર્યો ટારગેટ પૂરો ના થયો હોવાથી બોસની કચકચનો વરસાદ. શારીરિક કામ પહોંચી વળાય છે પણ આ માથે ઉભો રહીને જે રાસડાં લે છે ને એ નથી સહન થતું.’ પાણી પી ને ગ્લાસ ટ્રેમાં પાછો મૂકતાં  બોલ્યો,

‘એક કામ કર, તું ને છોકરાંઓ તૈયાર થઈ જાઓ, આજે આપણે બહાર ક્યાંક થાઈ – મેક્સીકન ખાવા જઈએ.’

‘પણ મેં તો રસોઇ…’પછી પતિનો મૂડ પારખીને રોહિણીએ વાક્ય અડધું જ છોડીને તૈયાર થવા ઉપડી ગઈ.

શહેરથી૧૭ કિલોમીટર દૂર હાઈવે પર આવેલી એક ૩ સ્ટાર હોટલમાં જઈને એ લોકો બેઠાં. વરસાદની સિઝન હતી ને વાતાવરણ ખુશનુમા હતું એથી એ લોકોએ રેસ્ટોરાંની બહારની

બાજુએ ગોઠવેલ ટેબલ પર બેસવાનું જ નક્કી કર્યું. સામે સ્ટેજ પર એક જુવાનિયો પાપોન – અરીજીતના સુંદર ગીતો ગાઈ રહ્યો હતો એની સાથે એક છોકરી પણ હતી જેના લહેંકામાં

સુનિધી ચૌહાણની છાંટ વર્તાતી હતી. એક જુવાનિયો ગિટાર પર એ લોકોને સાથ આપી રહ્યો હતો.વિરાટે પણ એના મનપસંદ ગીતોની ફરમાઈશ કરી અને થાઈ પ્લેટરનો

ઓર્ડર આપ્યો. છોકરાંઓએ મેક્સીકન ફૂડનું સ્ટાર્ટર મંગાવ્યું. મંદ મંદ શીતળ પવન લહેરાઈ રહ્યો હતો. ટેબલથી થોડે દૂર આવેલાં વિધ વિધ પામના  પાંદડાં હળ્વેથી પવન સંગાથે ઝૂલા ઝૂલી રહ્યાં હતાં. હોટેલવાળાઓએ કદાચ કોઇ એર ફ્રેશનર છાંટ્યુ હશે કે ખબર નહીં શું પણ એક ધીમી ધીમી માદક ખુશ્બુ આખા વાતવરણમાં વહી રહી હતી અને એમાં ટેબલ પર ગોઠવાયેલ વિધ વિધ શેઈપ – કલર – ડિઝાઈનની કેન્ડલસનું આછું અજવાળું અદભુત વાતાવરણ ઉભું કરી રહ્યું હતું. હોટેલ થોડી મોંઘી હતી પણ આ બધા કારણોથી જ વિરાટને આ જગ્યા ખૂબ પસંદ હતી. મગજનો બધો સ્ટ્રેસ નીકળી ગયો અને પોતાની જાતને એકદમ હળવો ફૂલ અનુભવી રહ્યો. એને ફેશ જોઈને રોહિણી પણ ખુશ થઈ ગઈ અને આખું ફેમિલી જમવાની મજા માણવા લાગ્યું. જમીને વિરાટે વેઈટરને એની સુંદર સર્વિસ બદલ વીસ – ત્રીસ રુપિયાના બદલે પૂરા પચાસની નોટની ટીપ આપી. વેઈટર પણ ખુશ થઈ ગયો અને બહાર નીકળતી વખતે પેલા ત્રણ ગાયક – મ્યુઝિશીયન જુવાનિયાઓને મળીને એમને અભિનંદન પણ પાઠવ્યાં.

ગાડી સ્ટાર્ટ કરતાં વિરાટના હોઠ આપોઆપ ગોળ થઈને વ્હીસલ મારવા લાગ્યાં ને એમાંથી એના મનપસંદ ગીત ‘યે રાત યે ચાંદની ફિર કહાં?’ ગીતની ધૂન વાગવા લાગી. થોડે આગળ વધ્યાં જ હતાં ને ધીમા ધીમા છાંટાં પડવા લાગ્યાં. વાતાવરણ ઓર મદહોશ થઈ ગયું. ત્યાં જ અચાનક કોઇક વ્યક્તિ હાથ લાંબો કરીને વિરાટ પાસે લિફ્ટ માંગી રહેલી દેખાઈ.

‘વિરાટ, રવિ સાથે થયેલો બનાવ યાદ છે ને ? આવી જ રીતે હાઈ વે પર એની પાસે લિફ્ટ માંગીને કોઇ વ્યક્તિએ એને લૂંટી લીધેલો. એ પછી એણે સ્પષ્ટપણે આપણને સૂચના આપેલી કે આવી રીતે ક્યારેય કોઇ અજાણ્યાંને લિફ્ટ ના જ આપવી. આ રોડ પણ એવો જોખમી છે. માટે તું ગાડી ના ઉભી રાખીશ.’ રોહિણી ત્વરાથી બોલી ઉઠી.

વિરાટે જોયું તો લિફ્ટ માંગનાર વ્યક્તિના માથામાંથી લોહી નીકળી રહેલું હતું અને બાજુમાં એની બાઈક આડી પડેલી હતી.કદાચ એનો બીજો હાથ પણ તૂટી ગતો હશે,ખભાથી

નીચે લટકતો હતો. નજીક જતાં એની સાથે નાની એવી બાળકી પણ દેખાઈ જે રોડ પર લગભગ બેહોશ હાલતમાં જ પડેલી લાગતી હતી. એ લોકોના મૉઢા જોઇને વિરાટનું દિલ એમને આમ જ

મૂકીને જવા માટે નહોતું માનતું. વળી આવા સમયને પહોંચી વળવા એ પોતાના ડેશબોર્ડમાં લાઇસન્સવાળી પિસ્તોલ પણ રાખતો હતો. જે થશે એજોયું જશે વિચારીને એણે ગાડી ઉભી રાખી અને બે ય જણને ગાડીમાં લિફ્ટ આપી. આખા રસ્તે કંઈ જ ‘ના’ બનવાનું ‘ના બન્યું’. વિરાટે નજીકની હોસ્પિટલમાં બે યને એડમીટ કરાવીને ખપપૂરતાં પૈસા પણ ભરી દીધાં ને સારવાર ચાલુ કરવાનું કહયું.

પેલા પુરુષે આભાર માનીને વિરાટનું વિઝીટીંગ કાર્ડ માંગી લીધું. ત્યારબાદ વિરાટ ઘરે પહોંચ્યો.

લગભગ દસ દિવસ પછી વિરાટ ઓફિસથી સાંજે ઘરે પહોંચ્યો ત્યારે મસમોટી નવાઈ વચ્ચે એના ઘરમાં પેલો રોડ પર એક્સીડન્ટ થયેલો અને જેને લિફ્ટ આપેલી એ યુવાન એની દીકરી સાથે એના ઘરમાં હાજર હતો. સાથે એક મોટી ગિફ્ટ, બુકે અને એક કવર પણ હતું. એમને સાજા સમા જોઇને વિરાટને ખુબ જ ખુશી થઈ.

‘અરે આ બધાની શી જરુર હતી ભાઈ? તમે બે સાજા સમા છો એ જ બહુ સારી વાત છે. હવે

સાચવીને બાઈક ચલાવજે.’

‘તમે સમયસર ના પહોંચાડ્યા હોત તો કદાચ મારી આ ઢીંગલી…’અને બોલતાં બોલતાં એ યુવાને એના બે હાથમાં વિરાટના હાથ લઈને આંખે લગાડી દીધાં. વિરાટની  આંખો પણ ચૂઇ પડી. રસોડાનાં બારણાં સુધી પહોંચેલી રોહિણી વિચારતી હતી કે, ‘રવિ સાથેનો અણબનાવ યાદ કરીને વિરાટે આ લોકોને લિફ્ટ ના આપી હોત તો…તો..’ ને એ આગળ વિચારી જ ના શકી. એનું આખું બદન ધ્રૂજી ઉઠ્યું.

અનબીટેબલઃકોઇની સલાહસૂચન કરતાં તમારા દિલનો અવાજ વધુ સ્પષ્ટ ને સાચો ઉત્તર આપી શકે છે.

Sneha patel.

God bless u


ગોડ બ્લેસ યુ !

માથું મૂકાય એવા ખભા તો ઘણા મળે,
આંસુ મૂકાય એવા ખભા એક બે જ હોય.

– પાર્થ તારપરા

 

ચોમાસાની ભીની ભીની એક સાંજ હતી અને અનોખી એની મનપસંદ જગ્યા- બગીચાની એની

મનપસંદ બેન્ચ પર બેઠી હતી. સાંજનો પાંચથી છ વચ્ચેનો આ સમય એ પોતાના માટે ચોરી લેતી અને બગીચામાં અડધો કલાક ચાલીને આ બેન્ચ પર બેસીને આજુબાજુની હસતી – ખિલખિલાતી બાળપણ – જુવાન – વૃદ્ધ બધી જ જિંદગીઓને અકારણ જ નિહાળતી રહેતી. હા, અમુક ઘટનાઓ, સંવાદો એના માનસપટલ  પર જાતે જ અંકાઈ જતા એ વાત અલગ હતી. આજે બપોરે  સારો એવો વરસાદ પડી ગયો હતો અને બગીચાના બધા છોડ – વૃક્ષ ધોવાઈને લીલાછમ થઈ ગયા હતાં. અમુક પાંદડા પર હજુ વરસાદની બૂંદો સચવાયેલી હતી તો અમુક બૂંદ પર્ણ પરથી ધીરે ધીરે લસરતી જતી હતી. માટીની ભીની ભીની સુગંધ, સુંવાળી – મુલાયમ હવા..અ..હા..હા..અનોખીના મગજમાં એક નશો છવાતો જતો હતો. એને યાદ આવ્યું કે, ‘નાની હતી ત્યારે એ વરસાદની કેવી ચાતક રાહ જોતી હતી ! કારણ તો એક જ..કે  વરસાદના એકઠાં થતા પાણીના પ્રવાહમાં એને કાગળની હોડી બનાવીને તરતી મૂક્વાની બહુ જ મજા આવતી હતી. આ વિચારતી હતી ત્યાં જ અચાનક એની નજર બાંકડાંની નીચે હોવાથી કોરા રહી ગયેલ એક કાગળ પર પડી. હોડી બનાવવાની તીવ્ર ઝંખના સાથે અનોખીએ એ કાગળ હાથમાં લીધું. ત્યાં જ એની સામેની બેન્ચ પર વૃધ્ધ પુરુષ આવીને બેઠો. બે ઘડી અનોખી  પોતાની ‘હોડી બનાવવાની’ બચકાની હરકત પર થોડી ક્ષોભમાં મૂકાઈ ગઈ. આ કાકા રોજ એને આ જ બેન્ચ પર જોવા મળતાં. વળી એમના મોઢા પર કાયમ કંટાળા – ગુસ્સાના વિચિત્ર ભાવ અંકિત રહેતા હોવાથી અનોખી જેવી ખુશમિજાજ સ્ત્રીને એ સહેજ પણ પસંદ નહતા. એણે ધરાર એમની તીખી લાગતી નજરને અવગણીને કાગળને ત્રિકોણ આકારમાં વાળવા જ જતી હતી અને એની નજર કાગળમાં અંકાયેલા મરોડદાર અક્ષર ઉપર પડી અને અનોખીના મનમાં એને વાંચવાનો મોહ પ્રગટી ગયો. એણે સહેજ ભેજવાળા કાગળને સીધો કરીને કરચલીઓ સરખી કરી, ભેજ્વાળો કાગળ હોવાથી શ્યાહીન થોડી થોડી પ્ર્સરી ગયેલી, વાંચવામાં તકલીફ પણ પડતી હતી પણ અનોખીએ જેમ તેમ કરીને એ લખાણ વાંચ્યું,

‘હું મારા જીવનસાથીના મૃત્યુ પછી વેઠવી પડતી એકલતાથી ખુબ જ હતાશ છું. કોઇને મારી પડી નથી, મારી દરકાર નથી કરતું – શું તમે મને કોઇ મદદ કરી શકો?’

અને અનોખી અવાચક થઈ ગઈ. આ શું ? એણે આજુબાજુ નજર નાંખી પણ કોઇ જ નોંધનીય વ્યક્તિ ના લાગી કે જેના પર આ કાગળની માલિકી હોવાનો અંદેશો જાગે!  બધા પોતપોતાની જીંદગીમાં, મસ્તીમાં મસ્ત હતાં. ત્યાં એના કાને કોઇના મોટેથી બોલવાનો અવાજ પડ્યો અને એનું ધ્યાન એ અવાજ તરફ ખેંચાયુ, આ તો પેલા કચકચીયા કાકા..રોજ રોજ એને કોઇ ને કોઇ સાથે બબાલ થતી જ હતી. આજે શિંગવાળા સાથે શિંગ ઓછી કેમ આપી? ની બાબતે મગજ ખરાબ થઈ ગયેલું. એક ધૃણાભરી નજર એમના તરફ્ નાંખીને અનોખીએ એ કાગળની નીચે ખાલી પડેલી જગ્યામાં બાજુમાં બેઠેલાં એક કોલેજીયન પાસેથી પેન લઈને એણે એની પર લખ્યું, ‘જીવન અને મૃત્યુ તો બધો ઉપરવાળાનો ખેલ છે, તમારા જીવનસાથીએ એમના કરવાના કર્મો કરી લીધા અને હવે એ જ્યાં પણ હોય ત્યાંથી તમને નિહાળતા હશે.એમની ખુશી માટે પણ તમારે ખુશ રહેતાં શીખવું જોઇએ. એકલતા એ અભિશાપ જેવી હોય છે પણ જેમ ઝેરનું મારણ ઝેર એમ એકલતાનું મારણ તમારા જેવા કોઇ એકલતાથી પીડાતા વ્યક્તિઓને મદદ કરવામાં સમય ફાળવી જુઓ, કોઇના માટે મનમાં નિસ્વાર્થ લાગણીઓના છોડ ઉછેરી જુઓ તો મારા માનવા પ્રમાણે તમારા પ્રોબ્લેમનું સોલ્યુશન આવી જ જશે.’ લિ. આપની નવી મિત્ર.’

કાગળને ગડી કરી અને એના ઉપર એક લાલ માટીનો ઇંટાળો મૂકીને એ જ જગ્યાએ બાંકડાની નીચે મૂકી દીધો અને ઘરે ચાલી ગઈ.

એ પછી રોજ બગીચામાં આવીને એની નજર સૌપ્રથમ બેન્ચની નીચે કાગળ શોધતી પણ એ નિરાશ થતી. મનમાં વિચારતી કે એ પણ શું નું શું વિચાર્યા કરે છે? કોઇએ ક્યારેક અકળાઈને આવું લખી કાઢ્યું હોય અને કાગળ ઉડતો ઉડતો અહીં આવી ચડ્યો હોય એમ પણ બને…કાં તો શક્ય છે કે આજના જમાનામાં કોઇ આવા ‘પ્રેન્ક’ પણ કરે અને અચાનક એને પોતાની ઉપર શરમ ઉપજી આવી.

બરાબર દસ દિવસ પછી બગીચામાં પ્રવેશતાં વેંત જ અનોખીની નજરે પેલા વૃધ્ધ કાકા પર પડી. આજે નવાઈ વચ્ચે એ કોઇ સાથે ઝગડી નહતાં રહ્યાં પણ એમની બાજુવાળા સાથે હસી હસીને વાતો કરી રહ્યાં હતાં. ‘આજે સૂરજ કદાચ પસ્ચિમમાંથી ઉગ્યો હશે’ વિચારતી હતી ત્યાં જ એની નજર બાંકડાંની નીચે પડેલ ઈંટાળાની નીચેના કાગળ પર પડી અને એણે રીતસરની દોટ જ મૂકી. કાગળ ખોલીને વાંચવા લાગી , કેમ જાણે એને પાક્કો વિશ્વાસ હતો કે આ કાગળ ચોકકસપણે પેલા એકલતાથી પીડાતા  માનવીનો જવાબ જ છે. આજે વાતાવરણ કોરું હોવાથી કાગળ – એની શાહી સહેજ પણ પલળ્યાં નહતાં.

‘પ્રિય મિત્ર, તમારી વાત સાવ જ સાચી છે. મેં મારા ઘરની બાજુમાં આવેલ અપંગ માનવ મંડળમાં જવાનું ચાલુ કર્યું છે. બહેરાં, મૂંગા, આંધળા એ લોકોની સાથે મારો સારો એવો સમય પસાર કરું છું અને બદલામાં એ લોકો મને ખૂબ જ માન આપે છે. મારા જવાની આતુરતાથી રાહ જોયા કરતાં હોય છે. એ લોકોને પૈસાની કોઇ જ પડી નથી, એના માટે ઢગલો ડોનેશન મળી રહે છે ,એમને જરુર છે તો ફકત મારા જેવા લોકોના સાથની, પ્રેમની, , હૂંફની. બદલામાં એ લોકો ધરાઈને પ્રેમ કરે છે, મારા જીવનમાં ચોતરફ પ્રેમ જ પ્રેમ છે. હું ખૂબ જ ખુશ છું.

થેંક્સ.’

અને અનોખી ખુશ ખુશ થઈ ગઈ. કાગળમાં જવાબ લખ્યો,

‘મને ખુબ જ ખુશી થઈ. આપની નવી મિત્ર આપને મળવા માંગે છે, મળશો?’ પેપર ઇંટ નીચે ભરાવીને એ વોક લેવા ગઈ. અડધો કલાકની વોક પછી એની નજર એ કાગળ પર પડી અને મનમાં ચળ ઉપડી,’કદાચ કાગળમાં જવાબ આવી ગયો હોય તો?’ એક પળ તો પોતાની બેચેની પર એને હસવું પણ આવી ગયું એમ છતાં કાગળ લેવાનો મોહ જતો ના જ કરી શકી. નવાઈ વચ્ચે એમાં પ્રત્યુત્તર હતો,

‘આપણે આમ જ પત્રદેહે મળતાં રહીશું ને..!’

અને અનોખીનું મોઢું એક પળ માટે પડી ગયું. હળવે પગલે એ ગાર્ડનની બહાર નીકળી ગઈ.

એના બહાર નીકળી ગયા પછી પેલા કચકચીયા વ્રુધ્ધ કાકાએ બાંકડાંની નીચે પડેલો કાગળ ઉઠાવીને ચૂમીને ખીસામાં મૂક્યો અને મનોમન બોલ્યાં,’ગોડ બ્લેસ યુ માય ચાઈલ્ડ.’

અનબીટેબલઃ જીવનમાં પ્રેમ મેળવવા કોઇને નિઃસ્વાર્થ પ્રેમ આપી જુઓ.

-sneha patel

 

 

 

ગોડ બ્લેસ યુ !

માથું મૂકાય એવા ખભા તો ઘણા મળે,
આંસુ મૂકાય એવા ખભા એક બે જ હોય.

– પાર્થ તારપરા

 

ચોમાસાની ભીની ભીની એક સાંજ હતી અને અનોખી એની મનપસંદ જગ્યા- બગીચાની એની

મનપસંદ બેન્ચ પર બેઠી હતી. સાંજનો પાંચથી છ વચ્ચેનો આ સમય એ પોતાના માટે ચોરી લેતી અને બગીચામાં અડધો કલાક ચાલીને આ બેન્ચ પર બેસીને આજુબાજુની હસતી – ખિલખિલાતી બાળપણ – જુવાન – વૃદ્ધ બધી જ જિંદગીઓને અકારણ જ નિહાળતી રહેતી. હા, અમુક ઘટનાઓ, સંવાદો એના માનસપટલ  પર જાતે જ અંકાઈ જતા એ વાત અલગ હતી. આજે બપોરે  સારો એવો વરસાદ પડી ગયો હતો અને બગીચાના બધા છોડ – વૃક્ષ ધોવાઈને લીલાછમ થઈ ગયા હતાં. અમુક પાંદડા પર હજુ વરસાદની બૂંદો સચવાયેલી હતી તો અમુક બૂંદ પર્ણ પરથી ધીરે ધીરે લસરતી જતી હતી. માટીની ભીની ભીની સુગંધ, સુંવાળી – મુલાયમ હવા..અ..હા..હા..અનોખીના મગજમાં એક નશો છવાતો જતો હતો. એને યાદ આવ્યું કે, ‘નાની હતી ત્યારે એ વરસાદની કેવી ચાતક રાહ જોતી હતી ! કારણ તો એક જ..કે  વરસાદના એકઠાં થતા પાણીના પ્રવાહમાં એને કાગળની હોડી બનાવીને તરતી મૂક્વાની બહુ જ મજા આવતી હતી. આ વિચારતી હતી ત્યાં જ અચાનક એની નજર બાંકડાંની નીચે હોવાથી કોરા રહી ગયેલ એક કાગળ પર પડી. હોડી બનાવવાની તીવ્ર ઝંખના સાથે અનોખીએ એ કાગળ હાથમાં લીધું. ત્યાં જ એની સામેની બેન્ચ પર વૃધ્ધ પુરુષ આવીને બેઠો. બે ઘડી અનોખી  પોતાની ‘હોડી બનાવવાની’ બચકાની હરકત પર થોડી ક્ષોભમાં મૂકાઈ ગઈ. આ કાકા રોજ એને આ જ બેન્ચ પર જોવા મળતાં. વળી એમના મોઢા પર કાયમ કંટાળા – ગુસ્સાના વિચિત્ર ભાવ અંકિત રહેતા હોવાથી અનોખી જેવી ખુશમિજાજ સ્ત્રીને એ સહેજ પણ પસંદ નહતા. એણે ધરાર એમની તીખી લાગતી નજરને અવગણીને કાગળને ત્રિકોણ આકારમાં વાળવા જ જતી હતી અને એની નજર કાગળમાં અંકાયેલા મરોડદાર અક્ષર ઉપર પડી અને અનોખીના મનમાં એને વાંચવાનો મોહ પ્રગટી ગયો. એણે સહેજ ભેજવાળા કાગળને સીધો કરીને કરચલીઓ સરખી કરી, ભેજ્વાળો કાગળ હોવાથી શ્યાહીન થોડી થોડી પ્ર્સરી ગયેલી, વાંચવામાં તકલીફ પણ પડતી હતી પણ અનોખીએ જેમ તેમ કરીને એ લખાણ વાંચ્યું,

‘હું મારા જીવનસાથીના મૃત્યુ પછી વેઠવી પડતી એકલતાથી ખુબ જ હતાશ છું. કોઇને મારી પડી નથી, મારી દરકાર નથી કરતું – શું તમે મને કોઇ મદદ કરી શકો?’

અને અનોખી અવાચક થઈ ગઈ. આ શું ? એણે આજુબાજુ નજર નાંખી પણ કોઇ જ નોંધનીય વ્યક્તિ ના લાગી કે જેના પર આ કાગળની માલિકી હોવાનો અંદેશો જાગે!  બધા પોતપોતાની જીંદગીમાં, મસ્તીમાં મસ્ત હતાં. ત્યાં એના કાને કોઇના મોટેથી બોલવાનો અવાજ પડ્યો અને એનું ધ્યાન એ અવાજ તરફ ખેંચાયુ, આ તો પેલા કચકચીયા કાકા..રોજ રોજ એને કોઇ ને કોઇ સાથે બબાલ થતી જ હતી. આજે શિંગવાળા સાથે શિંગ ઓછી કેમ આપી? ની બાબતે મગજ ખરાબ થઈ ગયેલું. એક ધૃણાભરી નજર એમના તરફ્ નાંખીને અનોખીએ એ કાગળની નીચે ખાલી પડેલી જગ્યામાં બાજુમાં બેઠેલાં એક કોલેજીયન પાસેથી પેન લઈને એણે એની પર લખ્યું, ‘જીવન અને મૃત્યુ તો બધો ઉપરવાળાનો ખેલ છે, તમારા જીવનસાથીએ એમના કરવાના કર્મો કરી લીધા અને હવે એ જ્યાં પણ હોય ત્યાંથી તમને નિહાળતા હશે.એમની ખુશી માટે પણ તમારે ખુશ રહેતાં શીખવું જોઇએ. એકલતા એ અભિશાપ જેવી હોય છે પણ જેમ ઝેરનું મારણ ઝેર એમ એકલતાનું મારણ તમારા જેવા કોઇ એકલતાથી પીડાતા વ્યક્તિઓને મદદ કરવામાં સમય ફાળવી જુઓ, કોઇના માટે મનમાં નિસ્વાર્થ લાગણીઓના છોડ ઉછેરી જુઓ તો મારા માનવા પ્રમાણે તમારા પ્રોબ્લેમનું સોલ્યુશન આવી જ જશે.’ લિ. આપની નવી મિત્ર.’

કાગળને ગડી કરી અને એના ઉપર એક લાલ માટીનો ઇંટાળો મૂકીને એ જ જગ્યાએ બાંકડાની નીચે મૂકી દીધો અને ઘરે ચાલી ગઈ.

એ પછી રોજ બગીચામાં આવીને એની નજર સૌપ્રથમ બેન્ચની નીચે કાગળ શોધતી પણ એ નિરાશ થતી. મનમાં વિચારતી કે એ પણ શું નું શું વિચાર્યા કરે છે? કોઇએ ક્યારેક અકળાઈને આવું લખી કાઢ્યું હોય અને કાગળ ઉડતો ઉડતો અહીં આવી ચડ્યો હોય એમ પણ બને…કાં તો શક્ય છે કે આજના જમાનામાં કોઇ આવા ‘પ્રેન્ક’ પણ કરે અને અચાનક એને પોતાની ઉપર શરમ ઉપજી આવી.

બરાબર દસ દિવસ પછી બગીચામાં પ્રવેશતાં વેંત જ અનોખીની નજરે પેલા વૃધ્ધ કાકા પર પડી. આજે નવાઈ વચ્ચે એ કોઇ સાથે ઝગડી નહતાં રહ્યાં પણ એમની બાજુવાળા સાથે હસી હસીને વાતો કરી રહ્યાં હતાં. ‘આજે સૂરજ કદાચ પસ્ચિમમાંથી ઉગ્યો હશે’ વિચારતી હતી ત્યાં જ એની નજર બાંકડાંની નીચે પડેલ ઈંટાળાની નીચેના કાગળ પર પડી અને એણે રીતસરની દોટ જ મૂકી. કાગળ ખોલીને વાંચવા લાગી , કેમ જાણે એને પાક્કો વિશ્વાસ હતો કે આ કાગળ ચોકકસપણે પેલા એકલતાથી પીડાતા  માનવીનો જવાબ જ છે. આજે વાતાવરણ કોરું હોવાથી કાગળ – એની શાહી સહેજ પણ પલળ્યાં નહતાં.

‘પ્રિય મિત્ર, તમારી વાત સાવ જ સાચી છે. મેં મારા ઘરની બાજુમાં આવેલ અપંગ માનવ મંડળમાં જવાનું ચાલુ કર્યું છે. બહેરાં, મૂંગા, આંધળા એ લોકોની સાથે મારો સારો એવો સમય પસાર કરું છું અને બદલામાં એ લોકો મને ખૂબ જ માન આપે છે. મારા જવાની આતુરતાથી રાહ જોયા કરતાં હોય છે. એ લોકોને પૈસાની કોઇ જ પડી નથી, એના માટે ઢગલો ડોનેશન મળી રહે છે ,એમને જરુર છે તો ફકત મારા જેવા લોકોના સાથની, પ્રેમની, , હૂંફની. બદલામાં એ લોકો ધરાઈને પ્રેમ કરે છે, મારા જીવનમાં ચોતરફ પ્રેમ જ પ્રેમ છે. હું ખૂબ જ ખુશ છું.

થેંક્સ.’

અને અનોખી ખુશ ખુશ થઈ ગઈ. કાગળમાં જવાબ લખ્યો,

‘મને ખુબ જ ખુશી થઈ. આપની નવી મિત્ર આપને મળવા માંગે છે, મળશો?’ પેપર ઇંટ નીચે ભરાવીને એ વોક લેવા ગઈ. અડધો કલાકની વોક પછી એની નજર એ કાગળ પર પડી અને મનમાં ચળ ઉપડી,’કદાચ કાગળમાં જવાબ આવી ગયો હોય તો?’ એક પળ તો પોતાની બેચેની પર એને હસવું પણ આવી ગયું એમ છતાં કાગળ લેવાનો મોહ જતો ના જ કરી શકી. નવાઈ વચ્ચે એમાં પ્રત્યુત્તર હતો,

‘આપણે આમ જ પત્રદેહે મળતાં રહીશું ને..!’

અને અનોખીનું મોઢું એક પળ માટે પડી ગયું. હળવે પગલે એ ગાર્ડનની બહાર નીકળી ગઈ.

એના બહાર નીકળી ગયા પછી પેલા કચકચીયા વ્રુધ્ધ કાકાએ બાંકડાંની નીચે પડેલો કાગળ ઉઠાવીને ચૂમીને ખીસામાં મૂક્યો અને મનોમન બોલ્યાં,’ગોડ બ્લેસ યુ માય ચાઈલ્ડ.’

અનબીટેબલઃ જીવનમાં પ્રેમ મેળવવા કોઇને નિઃસ્વાર્થ પ્રેમ આપી જુઓ.

-sneha patel

Jara’k thobho ane vicharo


 

આજના લેખમાં મેં ફક્ત ઘટનાઓ જ લખી છે..એમાંથી શું તારણ કાઢવું એ સંપૂર્ણપણે વાંચકો પર 🙂

જરા’ક થોભો ને વિચારોઃ

આ હાથ કંકુ ને ચોખા,

વધુ શું જોઇએ, આવો !

-સ્નેહા પટેલ ‘અક્ષિતારક’ સંગ્રહમાંથી.

સોહાની આઠ આંગળી અને બે અંગૂઠા ફટાફટ મોબાઈલના સ્ક્રીન પર મેસેજ ફોરવર્ડ કરવામાં, રોજિંદા હાય હલો, ગુડમોર્નિંગના રીપ્લાયમાં ચાલતા હતા, સાથે સાથે લેપટોપમાં એક વીન્ડોમાં એનું એક સોફ્ટવેર ડાઉનલોડ થતું હતું, બીજામાં ટ્વીટર પર દલીલો, ત્રીજી વીન્ડોમાં ઇમેઇલ ચેકીંગ…એક સાથે કેટલાંય કામ થતાં હતાં જેમાંથી અમુક કામના હતાં અને અમુક સાવ જ નિરર્થક. મગજને થોડો થાક લાગ્યો હતો એટલે એણે બૂમ પાડીને મમ્મીને કોફી બનાવી આપવા રીકવેસ્ટ કરી. મોબાઇલ લેપટોપમાંથી નજર ઉંચી થતાં જ સામેની વોલકલોક પર નજર ગઈ અને એનું દિલ એક ધડકન ચૂકી ગયું. ઘડિયાળમાં સાડાદસનો સમય બતાવતું હતું અને એણે દસ વાગે તો સમયને મળવા કોફીશોપ પર જવાનું હતું. સમયને બધું ચાલે પણ સમયની લાપરવાહી ના ચાલે. ફટાફટ એ ઉભી થઈ અને તૈયાર થવા લાગી. મમ્મીએ આપેલી કોફી ફટાફટ પીવા જતા જીભ પણ દાઝી ગઈ અને દસમી મીનીટે એ ઘરની બહાર. કોફીશોપ પર ધારણા મુજબ જ સમય આકળવિકળ થઈને બેઠેલો મળ્યો. માંડ ચોરીને મળેલા દોઢ કલાકમાંથી પોણો કલાક તો રીસાવા મનાવામાં જ ગયો. ટેકનોલોજીનો અત્યંત વપરાશ એ મીઠડાં સંબંધને કાયમ ગ્રહણ લગાડતી હતી.

__                               x                              ____                                  x

 

સુમિરા એના પપ્પાને કહી કહીને થાકી ગઈ કે,’ પપ્પા, તમે જ્યાં જાઓ ત્યાં તમારો મોબાઈલ સાથે રાખો. તમારી ઉંમર અને આ અલ્ઝાઇમરની બિમારી – તમે ઘરની બહાર નીકળો છો ત્યારે ત્યારે અમને ચિંતા થયા કરે છે.’

‘એવું બધું સાચવી સાચવીને ફરવાનું ના ફાવે મને. વળી એમાં આખો દિવસ બેટરી ખતમ થઈ જાય એટલે ચાર્જ કરવાના લફડાં રહ્યાં કરે. છેલ્લે કોઇ ખોટું બટન દબાઈ ગયું તો ખબર નહીં શું થયું કે ફોનનું બધું બેલેન્સ ખાલી. મને હવે આ તમારો સ્ક્રીન ટચ ને ફચ બધું ના ફાવે..વળી જ્યાં જઈએ ત્યાં ફોનનું ધ્યાન રાખવાનું – રખે ને ક્યાંક વાત કરી હોય ને ત્યાં જ ભૂલી જઈએ તો…ના બાબા ના..આવા નખરાં મને પંચોતેરની આ ઉંમરે ના ફાવે. અમારા જમાનામાં વળી ક્યાં મોબાઈલ ફોબાઈલ હતાં છતાંય બધા જીવ્યાં જ છીએ ને આરામથી. આ ટેકનોલોજીએ તો નખ્ખોદ વાળ્યું છે,જેને જોઇએ એનું માથું મોબાઇલમાંથી ઉંચું હોતું જ નથી, ને તું મને એનું વળગણ ક્યાં લગાડે છે…?

સુમિરા મનમાં ને મનમાં વિચારે ચડી ગઈ કે,’એનો સાત વર્ષનો દીકરો પણ એનો જૂનો ટચસ્ક્રીનવાળો ફોન લઈને ફરે છે ને આસાનીથી હેન્ડલ કરી લે છે. મોબાઇલમાં આવતા નવા નવા પરિવર્તન પણ એ સ્વીકારીને અપડેટ થતો રહે છે. તો પપ્પાને શું તકલીફ પડે ? માન્યું કે એનો અતિવપરાશ ખોટો છે પણ એના ફાયદા પણ છે જ ને..અત્યારે પપ્પા ફોન વાપરતાં શીખી લે તો એના કેટલા બધા કામ આસાન થઈ જાય. મેસેજીસથી વાત થઈ શકે, વીડીઓ કોલિંગ થઈ શકે, એ બહાર નીકળે ત્યારે એક સીક્યોરીટી જેવું રહે, મનને થોડી ધરપત રહે પણ ના એટલે ના. પપ્પા કોઇ પણ વાતે ટસ થી મસ થતાં જ નહતાં ને સુમિરા અને એના વરને વારંવાર એમના પપ્પાને શોધવા નીકળવાની જફા ઉભી થઈને રહેતી હતી.

__                               x                              ____                                  x

 

સોનેરી ખૂબ જ પ્રેમાળ અને લાગણીશીલ યુવતી હતી. એ દરેક વાતમાં દિલથી વિચારતી અને ફટ દઈને લોકો પર વિશ્વાસ મૂકી દેતી હતી. કોઇ પણ સંબંધ બાંધતા પહેલાં એ કંઈ ખાસ વિચારતી નહી. બધા સાથે તરત જ હળીમળીને રહેતી. એના આ સ્વભાવને કારણે એ કાયમ મોટા મિત્રવર્તુળમાં ઘેરાયેલી રહેતી હતી. લોકોનો અઢળક પ્રેમ પ્રાપ્ત કરીને સોનેરી પણ ખૂબ ખુશ ખુશ જીવન જીવતી હતી. એને એક તકલીફ કાયમ રહેતી કે એના સંંબંધોમાં એના પ્રેમાળ સ્વભાવને કારણે એનો ‘મિસયૂઝ’ વધારે થતો અને એના એ અતિપ્રેમાળ – દિલની નજીકના સંબંધો બહુ લાંબા ચાલતા નહીં. કાયમ એ સંબંધોની ભાંગફોડ વચ્ચે જ જીવતી રહેતી અને અતિ લાગણીશીલ સ્વભાવ – ફટ દઈને સામેવાળામાં વિશ્વાસ મૂકી દેવાના કારણે એ કાયમ દુઃખનો સામનો કરતી હતી. એની દુનિયામાં ફકત ને ફકત દિલ..દિલ ને દિલને જ સ્થાન હતું. વિચારીને સંબંધ બાંધવા એ તો જાણે એના માટે દેશદ્રોહ હતો.

__                               x                              ____                                  x

પાંત્રીસે’ક વર્ષની સપના ખૂબ જ બુધ્ધિશાળી અને સકસેસ બિઝનેસવુમન હતી. કેરીયર ઓરીએન્ટેડ હોવાથી હજુ સુધી એણે લગ્ન નહતાં કર્યા.  પોતાના જીવનની બાગડોર બીજાના હાથમાં સોંપવાનું એને સહેજ પણ મંજૂર નહતું. ઇન્ડીપેન્ડટ અને આત્મવિશ્વાસથી છ્લોછલ સપનાના જીવનનો એક ખૂણો કાયમ ખાલી રહેતો હતો જેની સપના સિવાય બીજા કોઇને ખબર પણ નહતી પડતી. એ સ્માર્ટ યુવતી બધું પોતાની બુધ્ધિના આવરણ હેઠળ છુપાવી દેતી હતી. હકીકતે ફકત દિમાગ અને દિમાગની વાત સાંભળવા ટેવાયેલી સપના જીવનમાં હવે એ તબક્કે હતી કે એની પાસે અઢળક પૈસો હતો, સફળતા હતી પણ એ બધાની ખુશી વહેંચવા માટે કોઇ જ અંગત મિત્ર કે જીવનસાથી નહતું. સફળતાની સીડીઓ ચઢવામાં અનેક રાજકારણ રમવા પડેલાં જેના કારણે હવે એ કોઇ પણ વ્યક્તિ પર વિશ્વાસ નહતી મૂકી શકતી, પોતાના સુખ દુખ શેર નહતી કરી શકતી. ફકત દિમાગ અને દિમાગની વાત સાંભળીને અનેક તબક્કે સફળ એવી આ આધુનિકા જીવનના લાગણીના પાના પર કોઇ હૂંફાળા સથવારાનો અક્ષર નહતી માંડી શકતી. એની અતિબુધ્ધિથી એને અમુક સમય ડીપ્રેશન પણ આવી જતું હતું.

__                               x                              ____                                  x

 

અનબીટેબલઃ દરેક સ્થિતીમાં સમય રહેતાં ચેતી જઈને ‘સમતુલા’ રાખતાં શીખી લો તો જીવન બહુ સરળ ને ખુશહાલ બની રહે છે.

-સ્નેહા પટેલ

 

 

IMG_20170705_111638