Moj sokh ni bhukh


​મોજશોખની ભૂખ:

નેટ, સોશિયલ સાઈટ્સ, એપ્લીકેશન્સ

વાહ…

દુનિયા આખી ય એક જ છત નીચે,

કેટલી નાની !

છતની નીચે

દરેક સભ્ય પોતાના

અલાયદા ડિવાઇસીસ સાથે બીઝી

કોઇ અલગ જ દુનિયામાં..

ઓહ,

એક છત નીચેની દુનિયા કેટલી વિશાળ !

-સ્નેહા પટેલ.

સરવાણી જોગીંગ કરીને આવી અને થોડી વાર બેસીને પાછી પોતાના રુમમાં ભરાઈ ગઈ. રેખાબેન રોનેજની આદત પ્રમાણે લીંબુના શરબતનો ગ્લાસ લઈને સરવાણીના રુમમાં ગયા.

‘સરુ બેટા, ચાલ આ જ્યુસ પી લે.’

‘ઓફ્ફોહ મમ્મી, આટલા ‘ક્રન્ચીસ’ મારી લેવા દે ને પછી જ્યુસ લઉં છું.’

‘અરે છોકરી તું પાગલ થઈ ગઈ છું કે ? હમણાં જ જોગીંગ પરથી આવી અને તરત જ આ ‘ક્રન્ચીસ’! બે કસરત વચ્ચે થોડો સમયગાળો તો રાખ દીકરા.’

‘મમ્મી…’ હજુ તો સરવાણી આગળ કંઈ બોલે ત્યાં તો એના ફોનમાં  મેસેજ નોટીફીકેશન આવ્યું અને એણે મોબાઈલ હાથમાં લઈને જોયું તો એના બોસે એને ઓફિસ આવતાં પહેલાં એક જરુરી પ્રેઝનટૅશન બનાવવાનો મેસેજ આપેલો. સરુ ઉભી થઈને લેપટોપનું સ્ટાર્ટનું બટન દબાવીને આવી અને પાછી પાંચ ક્રન્ચીસ લગાવીને શરબતનો ગ્લાસ હાથમાં લીધો. ત્યાં તો એની એક ફ્રેંડનો ફોન આવી ગયો અને એ ફોન પર વાત કરતા કરતાં શરબતના ઘૂંટડા ભરવા લાગી. 

‘પહેલાં શાંતિથી લીંબુ શરબત પી લે, થોડો નાસ્તો કર પછી આ  મોબાઈલ ને લેપટોપ ને બધું હાથમાં લે સરુ.’રેખાબેન એની દીકરીની વણથંભી ગતિવિધીઓથી કંટાળી ગયા. એમને બે મીનીટ એક છોકરાં સાથે એના લગ્ન માટે વાત કરવી હતી પણ એમની દીકરી હાથમાં જ નહતી આવતી.

‘મમ્મી, એક પછી એક કામ કરવા બેસું તો પતી ગયું, હું આખો દિવસ ઘરમાં જ બેસી રહું.એક કામ કરો ને ,જરા બાથરુમમાં ગીઝર ચાલુ કરી દો ને મારું પાણી નીકળતું થાય’ અને તરત જ કાનમાં મોબાઈલના ઇયરપ્લગ ભરાવીને એ પોતાના કપડાં ઇસ્ત્રી કરવા લાગી. ઇસ્ત્રી કરીને એ પાછી થોડાં ક્રનચીસ મારવા બેઠી, એ જોઇને રેખાબેન અકળાઈ જ ગયાં.

‘અલી પાગલ છોકરી, આ કેટલી વખત એકની એક એકસરસાઈઝ કરે છે?’

‘મમ્મી, એમાં એવું છે ને કે મારું થોડું થોડું ‘ટમી’ દેખાય છે. ક્રનચીસથી એ ઓછું થશે. મારા આ ટમીના કારણે મને ફીટીંગવાળા કપડાં પહેરવામાં શરમ આવે છે.’

‘બેટા, તારું ટમી નીકળવાના કારણ તારી અસ્ત વયસ્ત જીવનશૈલી છે. અત્યારે આટલી કસરત કરે છે અને પછી આખો દિવસ પીત્ઝા, બરગર,ચીપ્સ, રોજ રોજ બહારના નાસ્તા,મોબાઈલ,  લેપટોપ..પછી શું થાય? વળી આ રીતે ઓંનલાઈન વીડીઓસ જોઇ જોઇને જાતે જાતે એકધારી કોઇ પણ કસરત કરીશ તો એ તને મદદરુપ થવાને બદલે તને હાનિકારક નીવડશે બેટાં. તારે પહેલાં કોઇ જાણકાર પાસે થોડું ગાઈડન્સ લેવું જોઇએ પણ તમને આજની પેઢીને દરેક વાતમાં ઉતાવળની ટેવ પડી ગઈ છે. એમાં વળી આજની  સુપરસ્માર્ટ ટેકનોલોજી તમને ભરપૂર મદદ કરે છે. દરેક જણ આ ટેકનોલોજીનો સહારો લઈને બીજા બધાથી સ્માર્ટ બની બનીને સૌથી આગળ વધી જવાની નિરર્થક દોડમાં વ્યસત છે. આ આંગળીના ટેરવે ફરી જતી ટેકનોલોજી-ડિવાઇસીસની દુનિયા અજગરની જેમ આપણા ગળે ક્યારે ભરડો લઈ લે છે એની ખબર તો આપણે ડીપ્રેશન અને સ્ટ્રેસના ચકકરોમાં ગળાડૂબ ફસાઈ જઈએ ત્યારે જ ભાન પડે છે. બધાને બધું જ જલ્દી જલ્દી મેળવી લેવું છે. સાઈકલ છે તો બાઈક જોઇએ છે,બાઈક મળી ગઈ તો કાર જોઇએ, એ મળી ગઈ તો હવે મોટી કાર જોઇએ..એ પતે એટલે એલઈડી ટીવી પછી સ્માર્ટ ટીવી.પછી સ્માર્ટ વોચ..મોબાઈલ્…ઉફ્ફ..માણસ ડીવાઈસીસનો ગુલામ બની ગયો છે જાણે ! વધુ..એનાથી વધુ..વધુ થી ય વધુ…બધી લકઝરી આંગળીના વેઢે દસ ગણીએ ત્યાં સુધીમાં તો મળી જ જવીજોઇએ ને માણસ એના માટે ગાંડાની જેમ મજૂરી કે પછી કોઇ પણ ઉપાયો અપનાવે છે, પોતાની માનસિક, શારિરીક તબિયતની કોઇ  જ ચિંતા નથી. આજે ને અબઘડી જ જીવી લેવું છે. કેરીઅરની લાલચમાં તમે લોકો લગ્ન સુધ્ધાં પાછળ ને પાછળ ઠેલે રાખો છો. એક દિવસ એવો આવશે કે કોઇ લગ્ન જ નહીં કરે, એની બધી જ ઇમોશનલ, ફીઝીકલ જરુરિયાતો પૂરી કરવા માટે એવા રોબોટની શોધ થઈ જશે અને માનવી એની આખી જીંદગી એ મશીન સાથે જ વીતાવીને ખુશ થવાનો પ્રયત્ન કરશે. જરુર પડશે તો એ રોબોટ થકી બચ્ચાંઓ પેદા કરવાની ટેકનોલોજી ય શોધાશે. આ બધી માયાજાળનો અંત ક્યાં અને કેમનો આવશે શી ખબર? પણ એક વાત છે,બધું મળશે તો ય માનવીને કંઈક ખૂટે છે ..ખૂટે છે નો અહેસાસ સતત સતાવતો રહેશે, કારણ એ એનો સંતોષ જ ગુમાવી બેઠો છે. એને કોઇ પણ ઉપલબ્ધિ પૂર્ણ નહીં લાગે અને એ કાયમ દોડ્યાં જ કરશે..દોડ્યાં જ કરશે. બેટા, સમય છે ને ચેતી જાઓ…સંતોષની મહામૂડી આમ વેડફાઈ જશે તો આગળ જતાં બહુ પસ્તાશો. કોઇ જ વસ્તુ તમને સાચી ખુશી નહીં આપી શકે.’

‘હા મમ્મી, મને પણ ઘણી વખત એમ જ લાગે છે કે હું આખો દિવસ બસ આમ થી તેમ ને તેમથી આમ ઝૂલ્યાં જ કરું છું, દોડયાં જ કરું છું અને તો ય પરિણામ પારાવાર હતાશા, એની પાછળ આવા બધા કારણો કારણભૂત છે એની ખબર નહતી પડતી. થેંક્સ માય સ્વીટ મમ્મી.મને મારી ખુશીનો સાચો રસ્તો મળી ગયો. તમે વચ્ચે કોઇ છોકરાં માટે વાત કરતાં હતાં ને..શું હતી એ વાત?’

અને રેખાબેનના ચહેરા પર સંતોષની રેખા અંકાઈ ગઈ.

આનબીટેબલઃ મોજશોખની અનંત ભૂખમાં સતત બદલાતી રહેતી ટેકનોલોજીના ચકકરોમાં ફસાઈને  માનવી પોતાની આઝાદી ગુમાવી બેસે છે.

સ્નેહા પટેલ.

Kalmukhi


Phoolchhab – 15th Feb,2017.

​કાળમુખીઃ

સમજથી પર થઈ અપનાવ નહીંતર તો કશા-માંથી,

બધું કરવા છતાં જોજે, મઝા પણ નહીં મળે ત્યાંથી!

-અંકિત ત્રિવેદી

સફેદ અને આગળથી થોડી આછી કેસરી જેવા રંગની લગભગ છ એક ઇંચની પાતળી ગોળ પોલી કાગળની દંડી જેને લોકો સિગારેટ કહે છે, જેને નફરત કરતાં હોવા છતાં એના વગર રહી ના શકે એવો તીવ્ર પ્રેમ કરે છે, એક વાર પ્રિયતમાને છોડી શકાય પણ આની લત લાગે તો એને છોડવી મુશ્કેલ જ નહીં નામુમકિન જ છે એવું વિચારનારાનો આ જગમાં તોટો નથી, રંગ ભેદ જાતિ ધર્મ કશું જ એને નડતું નથી એવી સિગારેટ અત્યારે માનુનીના બે ગુલાબી અધર વચ્ચે સળગી રહી હતી. માનુની એટલે જીવનસભર સુંદર મજાની ત્રીસ બત્રીસ વર્ષની ઉંમર ધરાવતી યુવતી!

ચોમાસાની ઋતુ હતી અને વાતાવરણમાં થોડી ભેજવાળી ઠંડક પ્રસરેલી હતી. રોડની સાઈડમાં એક દાળવડાની લારી લાગેલી હતી જ્યાં અત્યારે જબરી ભીડ હતી. માનુનીપણ દાળવડાં બંધાવવા આવેલી. એણે પોતાનો સાડી સાતસો દાળવડાં બાંધવાનો ઓર્ડર આપીને દુકાનવાળાને રોડને અડીને પાર્ક કરેલી પોતાની ગાડીમાં આપી જવાનું કહ્યું અને પોતે ગાડીમાં બેસીને લાઈટ રોમાન્ટીક મ્યુઝિક ચાલુ કરીને ડેશબોર્ડમાંથી સિગારેટ કાઢીને વિદેશી-ગિફ્ટમાં મળેલ લાઈટરથી એ સળગાવી.પાતળી પાતળી અને ફ્લોરોસેંટ ડીપ બ્લ્યુ રંગની નેઈલપોલિશ લગાવેલી આંગળીઓ સાથે આ સફેદ-કેસરી રંગનું કોંમ્બીનેશન જમાનાની આંખોને રુચિકર તો ના જ લાગે પણ ધીમે ધીમે આવા કોમ્બીનેશનની સંખ્યા વધતી જતી હતી એટલે એમાં સાવ અજુગતુ ય નહતું  લાગતું. માનુનીએ એક લાંબો કશ લઈને હોઠને સાંકડા કરીને દૂર સુધી એનો ધુમાડો ફેંક્યો – એ ધુમાડામાં  પોતે મગજનો શરીરનો બધો થાકોડો ફૂંકી મારતી હોય એવી લાગણી અનુભવતી હતી. આંખો બંધ કરીને એ કશ પર કશ લગાવવા લાગી. લગભગ ચાર મિનીટ અને સાડત્રીસ સેકન્ડમાં તો એણે આખી સિગારેટ ફૂંકી મારી પણ હજુ મનને જોઇએ એવી રાહત નહતી મળતી. પેકેટમાંથી બીજી સિગારેટ કાઢીને એને સળગાવવા જ જતી હતી ત્યાં નજર સામે સત્તર અઢાર વર્ષનો દૂબળો પાતળો, ફાટેલાં તૂટેલાં મેલાંઘેલા કપડાં પહેરેલો છોકરો હાથમાં દાળવડાંનું પેકેટ લઈને આવતો નજરે પડ્યો અને એણે ગાડીનો કાચ આખો ખોલી કાઢ્યો. છોકરાંએ કાચમાંથી દાળવડાંનુ પેકેટ માનુનીના હાથમાં પકડાવ્યું.

‘કેટલાં પૈસા?’

‘ખોટું ના લગાડતાં બેન પણ એક પ્રશ્ન પૂછું ? તમે આ સિગારેટ કેમ પીવો છો?’

સાવ જ અણધાર્યો પ્રતિપ્રશ્ન સાંભળીને માનુનીને પોતાના કાન પર એક સેકંડ વિશ્વાસ જ ના થયો. એણે ધ્યાનથી છોકરાંને નિહાળ્યો. થોડી ભૂરી ભૂરી મૂંછો અને દાઢી એના માસૂમ ચહેરાં પર બહુ જ સુંદર લાગતી હતી. એને સરખો નવડાવી ધોવડાવીને તૈયાર કરાય તો એક હેન્ડસમ છોકરો જરુર નજરે ચડે એમ હતું. ઊભરો આવી રહેલ ગુસ્સાને કંટ્રોલમાં રાખીને એણે છોકરાંને કહ્યું,

‘મજા માટે,બીજું શું? તું નથી પીતો?’

‘ના અને આ કાળમુખીને ક્યારેય હાથ પણ નહીં લગાડું. મારા બાપાને આ ભરજુવાનીમાં ભરખી ગઈ અને અમારા કુટુંબની હાલત ખરાબ થઈ ગઈ. હું સિગારેટને બહુ જ ધિકકારું છું બેન. બે પળની રાહત આપનારી આ આ કાળમુખી સાવ લોભામણી – છેતરામણી છે,  છેવટે તમારો અને તમારા નજીકનાઓનો વિનાશ જ નોંતરે છે. ‘

‘ઓહ, એમ વાત છે. પણ હું સિગારેટ બીજા કારણથી પીવું છું. મને સિગારેટ પીવાથી આજના જમાનામાં પુરુષોના કદમથી કદમ મિલાવીને ચાલી રહી છું, હું એકદમ સ્વતંત્ર છું – સેલ્ફ ડિપેન્ડન્ટ’ એવું લાગે છે. પ્રુરુષો દરેક ક્ષેત્રમાં પોતાનું મહ્ત્વ સ્થાપીને પોતાને મહાન સમજે છે પણ આજકાલ દરેક ક્ષેત્રમાં અમે સ્ત્રીઓ એમને હરાવી રહી છીએ ફકત આ દારુ અને સિગારેટના ક્ષેત્રને છોડીને. બધી બાબતમાં આગળ વધી રહેલી સ્ત્રીઓએ આ ક્ષેત્રમાં પણ પુરુષોને ધોબીપછાડ આપવી જ રહી. થોડીક હિંમત કરવાની જ જરુર છે બસ પછી પુરુષોને ય અમારા ‘વુમન પાવર’ને સમજી લેશે, માની લેશે.’ અને માનુનીની આંખોમાં ગુસ્સાની હલ્કી સી રતાશ ફૂટી નીકળી.

‘બેન, સ્ત્રી-પુરુષની તમારી વાતોમાં હું કંઇ ના સમજુ. મને તો એટલી ખબર કે આ સફેદ કાગળમાં છુપાયેલી કાળમુખી અંતે તો તમારો જીવ લઈ જ લે છે. અચ્છા, મને એક વાતનો જવાબ આપો તો- તમે આ સિગારેટનું વ્યસન ઇચ્છો તો છોડી શકો?’

‘શું પાગલ જેવી વાત કરે છે ?હું દિવસમાં લગભગ આઠથી દસ સિગારેટ આરામથી પીવું છું. એને છોડવું મારા માટે ખૂબ જ અઘરું કદાચ નામુમકિન જ છે.’

‘તો બેન તમે પુરુષોના ક્દમ સાથે કદમ કેવી રીતે મિલાવી શકશો?’

‘મતલબ?’

‘અરે બેન, પુરુષોની દેખાદેખીમાં તમે આ સિગારેટને શોખ ને મજા માટે ચાલુ તો કરી દીધી પણ આજે એ તમારી જરુરિયાત અને તમારી કમજોરી બની ગઈ છે. તમે આ વ્યસનને છોડી શકવાને સક્ષમ જ નથી. આનો મતલબ તો એમ જ ને કે તમે દારુ સિગારેટ અપનાવીને કમજોર બની ગયા છો. એના વગર તમારું એક પણ કામ વ્યવસ્થિતપણે થઈ જ ના શકે.હવે કમજોર શરીર પુરુષોના કદમ સાથે કદમ મિલાવવા જાય તો કેટલાં પાછા પડે…પડે ને બેન?’

અને માનુની વિચારમાં પડી ગઈ. છોકરાંની વાત તો સાચી હતી. એણે ટણીમાં ને ટણીમાં બહેનપણીઓ સાથે મળીને દારુ સિગારેટ ચાલુ તો કરેલી પણ હવે એને એનુ વ્યસન થઈ ગયેલું હતું. દારુ ને સિગારેટની તલપ હોય ત્યારે એનું મગજ સૂન્ન  થઈ જતું હતું. એના વગર એ કોઇ જ વિચાર કરવા કે કામ કરવા પોતાની જાતને અપંગ સમજતી હતી. આના કરતાં તો એ જ્યારે દારુ સિગારેટ નહતી પીતી ત્યારે વધુ કાર્યક્ષમ અને સ્ફૂર્તિવાળી હતી. દેખાદેખીના ચક્કરમાં એ  આજે ક્યાંથી ક્યાં આવી ચડેલી!

અને એનું દિલ પારાવાર અફસોસથી ભરાઈ ગયું. ત્યાં એના કાન પર અવાજ અથડાયો,

‘બેન દાળવડાંના સિત્તેર રુપિયા થયાં છે, મને આપો એટલે હું મારા કામે ચાલ્યો.’

અને માનુનીએ પર્સમાંથી સો રુપિયાની નોટ કાઢીને વધારાના પૈસા એ છોકરાંને રાખી લેવા ઇશારાથી સમજાવ્યું અને એક ક્રુતજ્ઞ નજર એની તરફ ફેંકીને દાળવડાંનુ પેકેટ લઈને ગાડી ચાલુ કરી.રસ્તો કપાતો જતો હતો એમ એમ  એની કારકિર્દીની અમુક આસ્ચ્ર્યજનક હારની ‘ઝીગ શૉ’ જેવી ગૂંચવાડાભરેલ કારણોના પીસીસ એની જગ્યાએ બરાબર ગોઠવાતા જતા હતાં અને મગજમાંથી ગેરસમજના વાદળો  હટતાં જતાં હતાં.

અનબીટેબલઃ પોતાની ખામીઓથી આગળ જવામાં જે મજા છે એ કોઇની બરોબરીમાં ક્યારેય નથી.

-sneha patel

Ashavaad


Today’s article in phulchhab newspaper:

​આશાવાદઃ

પાંદડે પાંદડે રોજ હું ખીલતી,

વાયરા છે વસંતના બધાં મુજમાં.

-જીજ્ઞા મહેતા.

ઠંડી પૂરબહારમાં હતી પણ એક મધ્યમવર્ગી પરિવારના ડ્રોઈંગરુમમાં  ઘરના પાંચ સદસ્યો ના શ્વાસોછ્વાસ ની હરફરથી વાતાવરણ પ્રમાણમાં હુંફાળું હતું. હા, ઘરના બધા દરવાજા જે કાયમ ખુલ્લાં રહેવાની ટેવ ધરાવતા હતાં એ બધા સાવચેતીના પગલાંરુપે બંધ જરુર રખાયેલા અને એથી કાયમ ઘરમાં ફેલાઈને પડ્યા પાથર્યા રહેનારા  સૂરજદાદાનો તડકો  આ ઘરમાં પ્રવેશી નહતો શકતો. પણ ઘરના સદસ્ય પોતપોતાના કામમાં એટલા બીઝી હતાં કે આ તડકાંની ગેરહાજરીની જાણે કોઇ પરવા જ  નહતી.

એક ટીનેજર છોકરો પોતાના મિત્ર સાથે મોબાઇલ પર વાત કરી રહેલો, ‘ અરે યાર, શાહરુખને જોવા લોકોએ પડાપડી કરી અને એમાં કોઇનું મોત થયું તો એમાં શાહરુખને જવાબદાર કેવી રીતે ગણી શકાય? વળી હું તો પિકચર જોવા જવાનો જ. પિકચરમાં શાહરુખ ભલે ગુંડાના જીવનનું પાત્ર ભજવતો હોય ને એને હીરો બનાવી દેતો હોય મારે તો માત્ર ટાઇમપાસ તરીકે જ આ મૂવી જોવું છે. તને ખબર છે મેં તો ફૂલનદેવી પણ જોયેલી, એ લોકો કયા દૂધના ધોયેલા હતાં? એમને તો કોઇએ કશું ના કહ્યું, ઉલ્ટાનું એ મૂવીના તો ઢગલો વખાણ થયાં ને અનેકો અવોર્ડ પણ મળ્યાં. લોકો તો  ‘નોટબંધી’ વખતે બેંકની બહાર ભીડમાં થયેલ મ્રુત્યુ માટે પણ નરેન્દ્ર મોદીને જવાબદાર ઠેરવે છે! એમના માટે  આ બધી  ઘડીના ટાઈમપાસની વાતો છે, આપણે મૂવીમાંથી શું શીખવું ને શું વિચારવું એની બાગડોર તો આપણાં જ હાથમાં છે. ‘

સામે પક્ષેથી શું જવાબ આવ્યો એ તો ખબર નહીં પણ એ ટીનેજરના મુખ પર થોડા નિરાશા અને ગુસ્સાના ભાવ છવાઈ ગયા અને અવાજ થોડો મોટો થઈ ગયો,

‘તમારા જેવા મૂર્ખાઓથી જ આ દુનિયા ભરેલી છે. તારે ના આવવું હોય તો કંઇ નહીં હું એકલો જ જઈશ પણ આ મૂવી તો હું જોઇશ જ.બાય’ અને એણે ફોનમાં લાલ બટન પર આંગળી મૂકીને દબાવી અને ફોન કાપી નાંખ્યો.

ઘરના બીજા ખૂણામાં સોફા પર બેસીને એક પિસ્તાલીસ વર્ષનો પુરુષ, જે મોટાભાગે એ ટીનેજરના પપ્પાં જ હશે – તેઓ કડકડતી ઠંડીમાં પોતાના ‘હિમાલયના પ્રવાસો’ નોંધેલી ડાયરી વાંચી રહ્યાં હતાં. એમની બાજુમાં એમની પત્ની શાકની થાળી અને ચપ્પુ લઈને બેઠી હતી જે મનોમન સામે પડેલ ટીપોઇ પરની ચા ફટાફટ પતાવીને રસોડાના કામે વળગવાની અને સમયસર ઘરના સદસ્યોનું ટિફિન બનાવવાની અને હજુ પથારીમાં પડેલા ઘરડાં સાસુ – સસરાના નાસ્તાનો સમય સાચવી લેવાની પેરવીમાં પડેલી હતી. પણ સામે બેઠેલ પતિદેવ તો ડાયરી વાંચતા વાંચતા એમના ભવ્ય ભૂતકાળને માણવામાં પડેલાં.

‘કહું છું, આ સવાર સવારમાં શું આમ વાંચવાનું લઈને બેસી જાઓ છો ? ઓફિસે જવાનું મોડું થશે. વળી મારે રાતની ઉંઘ સરખી પૂરી નથી થઈ, તો વહેલાંસર પરવારીને થોડું સૂઇ જવું છે.ચાલો ને જલ્દી ચા નો કપ હાથમાં પક્ડોને..’

‘કેમ શું થયું ? રાતે ઉંઘ કેમ પૂરી નથી થઈ ?’

‘મૂઇ આ ઠંડી, અડધી રાતે રજાઈ ખસી ગયેલી તો બહુ ઠંડી લાગતી હતી અને એમાં ઉંઘ ઉડી ગઈ એ પછી ઉંઘ જ ના આવી. હવે પહેલાંની જેમ  ઠંડી સહન નથી થતી. આમાં વળી શરદી હેરાન કરે છે. બળી, પહેલાં જેવી માપસરની ઋતુઓ પણ ક્યાં રહી છે! વરસાદની સિઝનમાં ઢગલો વરસાદ પડશે, તો ગરમીમાં પારો પચાસ ડીગ્રીએ પહોંચી જશે..કંટાળ્યાં આ બધા ચક્કરોથી હવે. પહેલાં હું એમ કહેતી હતી કે , ‘હું લગભગ એંસી વર્ષ સુધી તો ચોકક્સ જીવીશ પણ હવેની સ્થિતી જોતાં મને લાગે છે કે આપણી ગાડી સાઈઠનું સ્ટેશન પાર કરે તો ય ભયો ભયો..’

‘અરે આ શું પાગલ જેવી વાતો કરે છે ? આમ સાઈઠ વર્ષમાં ટ્રેન છોડી દેવાની નિરાશાજનક વાતો થોડી કરાય? એના કરતાં એમ વિચારને કે પહેલાં ગરમીમાં આપણે શેકાઇ જતાં હતાં જ્યારે આજે આપણી પાસે દરેક રુમમાં એસી અને એ એસીનું બિલ ભરવા પૂરતાં પૈસા છે.  વરસાદમાં બચવા માટે ટેકરી પરનું ઘર કે જ્યાં કદી પાણી જ નથી ભરાતું એવું સલામત ઘર છે અને જરુર પડે જ તો એ વરસાદમાં ઘરની બહાર નીકળવા સ્કુટરના બદલે ગાડી છે . વળી તું હિટર કેમ ચાલુ નથી કરતી ? હિટરથી રુમ ખાસો એવો ‘વોર્મ’ રહે છે. લગભગ પાંચ વાગ્યા સુધીનો સમય તો નીકળી જ જશે.’

‘આ બધું તો ઘડી બે ઘડી જ ને, કુદરતી વાતાવરણ એ તો કુદરતી જ ને.’

‘હા, એ તો છે પણ જ્યારે આપણી પાસે કોઇ વાતનો ઇલાજ જ ના હોય તો આપણે એ પરિસ્થિતીમાં શક્ય એટલા આશાવાદી રહીએ તો એ સ્થિતી આરામથી અને ઝડપથી પસાર કરી શકીએ છીએ યો’હા, તમારી વાત તો સાચી છે. હકારાત્મક વિચારો જીવનમાં ઘણો મોટો ભાગ ભજવે છે. હું ચોકકસ એ રીતે જીવવાનો પ્રયત્ન કરીશ. ચાલો હવે હું રસોડા ભેગી થઉં નહીંતો તમારે રોટલા વિના દિવસ કાઢવો પડશે.’ અને મુક્ત હાસ્ય વેરતાં ઘરની ગ્રુહિણી રસોઇઘર તરફ વળી.

ગેલેરીના બંધ બારણાંની નીચેની તિરાડમાંથી સૂર્યદેવતા એમના કિરણો સમેત ઘરમાં પ્રવેશીને પોતાના વિજય પર હૂંફાળું મરકી રહેલાં.

અનબીટેબલઃ યોગ્ય આશાવાદ તંદુરસ્ત, સુખી જીવનની ચાવી છે.

સ્નેહા પટેલ.

Sapna


સપનાંઃ

‘कोई तो ढूंढ के मुझ को कहीं से ले आए,

कि खुद को देखा नहीं है बहुत जमानो से!’

-कुमार पाशी.
‘મને નિષ્ફળ માણસોથી સખત નફરત છે, અબઘડી જ તું મારી નજર સામેથી દૂર થઈ જા.’ અને સુમનભાઈએ એમના હાથમાં રહેલ ગોળ પેપરનું ફીંડલું એમના દીકરા સુકરાંત પર ફેંક્યું.

સુકરાંત બિચારો શિયાંવિયાં થઈ ગયો અને બેડરુમમાં જઈને રુમ અંદરથી બંધ કરીને પલંગ પર જઈને પડ્યો. આજે એક કંપનીમાં ઇનટરવ્યુ હતો અને એમાં સુકરાંતને નોકરી નહતી મળી…પતી ગયું. પછી ઉપર પ્રમાણેની ઘટના બની ગઈ હતી. જો કે પપ્પા સુમનભાઈની આવી ઘાંટાઘાંટની સુકરાંતને કોઇ નવાઈ નહતી, નાનપણથી એની સાથે આવી ઘટનાઓ બનતી આવતી હતી. પપ્પાની અપેક્ષાઓનું ધોરણ કાયમથી એની તાકાત કરતાં વધુ પડ્તું જ રહેતું. એમની આશાને પહોંચી વળવા એ જીવ લગાવીને મહેનત કરતો પણ પપ્પાની ધારણા પ્રમાણે કયારેય પરિણામ મેળવી શકતો નહતો. હવે એ થોડો કંટાળ્યો હતો પણ શું કરવું એની એને સમજ નહતી પડતી. એના પપ્પા એને સુપરચાઈલ્ડ સમજતાં હતાં, નાનપણથી એના કાનમાં, ‘બેટા; સપના તો મોટાં જ જોવાનાં અને એ સપના પૂરા કરવા રાતોની ઉંઘ પણ હરામ થઈ જાય તો કરી દેવાની.’ ને એ વખતે એ મનોમન વિચારતો કે,’ જો હું રાતે સૂઇ જ નહી શકુ તો અમને સપના કેવી રીતે આવશે?’ સુકરાંત એક સંતોષી જીવ હતો. જીવન પાસેથી, માતા પિતા – સમાજ – ભગવાન અને છેલ્લે પોતાની જાત પાસેથી પણ એની અપેક્ષાઓ લગભગ બહુ જ ઓછી રહેતી. એણે કદી પોતાના માતા પિતાની પાસે કોઇ જ વસ્તુની જીદ કે માંગણી નહતી કરી, જે સમયે જે મળ્યું એનાથી ચલાવી લીધું હતું અને એ ચલાવી લેવું એ એની મજબૂરી નહી પણ એનો સ્વભાવ હતો. પણ એનો મતલબ એવો નહીં કે એ કોઇ વસ્તુ પાછળ મહેનત નહતો કરતો. એ મહેનતુ પણ એટલો જ હતો પણ નસીબ સાથ નહતું આપતું, શું કરવું એની કશું જ સમજ નહતી પડતી અને સુકરાંતની પાંપણ પર બે મોતી ચમકી ઊઠ્યાં.

સામે પડેલ ટીપોઈ પર બાઈકની ચાવી અને વોલેટ  પડ્યાં હતા એ ઉપાડીને એ ઘરની બહાર નીક્ળી ગયો. મોબાઈલમાંથી પ્રિયાનો ફોન નંબર લગાવીને એને એસ.વી.રોડ પરના નવા બનેલ સી.સી.ડી કાફેમાં આવવા કહ્યું, સામેથી પણ,’ઓકે’ જવાબ મળતાં થોડી રાહતનો શ્વાસ લઈને બાઈક ચાલુ કરી.

સી.સી.ડીમાં પ્રિયા, સુકરાંતની સૌથી સારી મિત્ર પહેલેથી જ આવીને બેઠી હતી. એણે હસીને સુકરાંતનુ સ્વાગત કર્યું. સુકરાંત એની સામેની સીટમાં ગોઠવાયો અને થોડું રીલેક્ષ ફીલ કરવા લાગ્યો. બે કેપુચીનો અને એક બ્લેક ફોરેસ્ટ પેસ્ટ્રીના ઓર્ડર પછી પ્રિયા બોલી,

‘સુક, બોલ..કેમ આમ મળવા બોલાવી? કોઇ ખાસ વાત કે એમ જ ?’

‘ના યાર, આજે ફરીથી એક નોકરીમાં પસંદગી ના થઈ અને એ જ ફરીથી ઘરે પપ્પાની નારાજગીનો આલાપ..હવે કંટાળ્યો છું યાર,ક્યાં ગોથા ખાઉં છું સમજાતું જ નથી.’

અને પ્રિયા ખડખડાટ હસી પડી. સુકરાંત બાઘાની માફક એને જોઇ રહ્યો. એ પોતાના દુઃખની વાત કરી રહ્યો હતો અને આ પાગલ…

‘જો બકા, તારા પપ્પા તારી પાસે તારી તાકાત બહારની આશા રાખી રહ્યાં છે. યુ નો, દુનિયામાં ફકત ૧૨% લોકો મોટા મોટા , ગજા બહારના સપના જોઇને  સ્માર્ટ અને હાર્ડવર્ક દ્વારા એને પૂરા કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે.હું એમ નથી કહેતી કે માનવીએ મોટા મોટા સપના ના જોવા જોઇએ…સપના જુઓ પણ સાથે પોતાની કાર્યક્ષમતા અને બુધ્ધિમત્તાને પણ ધ્યાનમાં રાખવી જોઇએ. આપણને નાનપણથી જ મોટા મોટા સપના જોઇને એને પૂરાં કરવા એની પાછળ લાગી જાઓ એમ શીખવવામાં આવે છે પણ એ પૂરાં કેવી રીતે કરવા એ વિશે કોઇ માર્ગદર્શન નથી અપાતું. દરેક માનવીની માનસિક અને શારિરીક તાકાત તેમજ આઇક્યુ અલગ અલગ હોય છે અને એથી જ દરેક માનવીની સિધ્ધી હાંસલ કરવાની પધ્ધતિ પણ અલગ જ હોવાની. એ વાત એ માનવીના મા બાપ કે એના શિક્ષક જ સમજીને સુધારી શકે પણ એ લોકો તો આપણી પર કહેવાતા જ્ઞાનનો ખજાનો ઠાલવવામાં જ વ્યસ્ત હોય છે. તારા કેસમાં પણ એવું જ છે. તારી તાકાત હાર્ડવર્ક માટે પુષ્કળ છે પણ તું સ્માર્ટ વર્ક નથી કરી શક્તો, મજૂરીયો જ છે સાવ અને હું તને પહેલેથી જ આ વાત કહેતી આવી છું. હવે તું સ્માર્ટવર્ક ના કરી શક્તો હોય તો તું મજૂરી કરીને ધીમે ધીમે આગળ વધનારા બાકીના ૮૮% લોકોમાં આવે છે. તારે જાતે આ વાત સમજી લેવી જોઇએ. બાકી દુનિયા તો શિખામણો આપવા તૈયાર જ ઉભી છે, આપણી વાસ્તવિકતા, તાકાત શું એ તો આપણે  જ જાણતાં હોઇએ. એવા લોકોનું એક કાનથી સાંભળી બીજા કાનથી કાઢી નાંખવાનું નહીંતો તું અત્યારે જે હાલતમાં છું એવી ડિપ્રેશનની હાલતના કગારે આવીને ઉભા રહી જવાય અને સાવ જ અટકી જવાય.’

‘પ્રિયા, હું સમજુ છું અને માનું પણ છું. વળી મને મારી જાત પ્રત્યે કોઇ જ જાતનો અપરાધભાવ નથી કારણ હું જે કરું છું મારી પૂરી તાકાત અને પ્રામાણિકતાથી કરું છું પણ મારી લીમીટ આ જ છે, શું કરું?’

‘ગુડ, તું જાણે છે -સ્વીકારે છે તો પછી દુનિયાની ચિંતા ના કર અને ધીમે ધીમે પ્રગતિના પથ પર આગળ વધવાનું ચાલુ કર. તું મહેનતુ, પ્રામાણિક અને શક્તિશાળી છે એટલું જ પૂરતું છે. તારા પપ્પાને શાંતિથી બેસીને તારી લિમીટેશન સમજાવ, એમને સીધા ના સમજાવી શકાતા હોય તો તારી મમ્મીને સમજાવ એ તારા ડેડીને એમની રીતે હેન્ડલ કરી લેશે. બાકી પપ્પાના બોલવા પર જઈને પોતાની જાતને નીચી સમજવાની ભૂલ ના કરીશ. દુનિયાના ૮૮% લોકો જેવા તારી જેવા જ છે એ યાદ રાખીને ‘યા હોમ કરીને કૂદી પડો, ફતેહ આગે છે.’

‘ઓહ પ્રિયુ, થેંક્યુ સો મચ.’ અને સુકરાંત સાચે જ  પોતાની જાતને મોરપીચ્છ જેવી હળવીફૂલ અનુભવી રહ્યો.

અનબીટેબલઃ મોટાં મોટાં સપનાની છેતરામણી દુનિયા કરતાં વાસ્તવિકતાની નાની દુનિયા વધુ સારી !

-સ્નેહા પટેલ