પગલું

sneha patel

Phoolchhab newspaper > Navrash ni pal column > 15-10-2014

આ પાનખર તો ગેરસમજ ઋતુની હશે,

હું આંખમાં લઈને ફરું છું બહાર દોસ્ત.

– ‘ગની’ દહીંવાળા.

 

‘માસી, આ જુઓને મારી નીચેવાળા રીટાબેને એમની બારી -ગેલેરી અને બેડરુમ બધાયની પેરાપેટ ઉપર લાંબુલચ છાપરું કરાવી દીધું છે તે મને હવે નીચે કશું દેખાતું નથી. વળી મને લાગે છે કે એમણે એમની કાયદેસરની લીમીટ કરતાં થોડું વધારે જ ખેચી લીધું છે.’

‘લાવ, મને જોવા દે તો.’

અને સમજુબેન એમની સુંદર મજાની પાડોશી જિંદગીના બીજામાળ પર આવેલ ફ્લેટમાં પ્રવેશ્યા.ડ્રોઇંગરુમમાં આવેલ એલ્યુમિનિયમની ફ્રેમમાં પહોળાકાચની સુશોભિત વીન્ડોમાંથી નીચે જોતાં જ એમનું મન ખાટું થઈ ગયું.જિંદગીના ફ્લેટની નીચે બે પાડોશીએ ભેગા થઈને લગભગ ૩-૩ ફૂટનું ‘સી’ આકારનું છ્જુ બનાવી કાઢેલું જેના કારણે જિંદગીના ફ્લેટમાંથી નીચેનું પાર્કિંગ અને બહારની સાઈડ પડતો રોડ કશું જ દેખાતું નહતું. રોડ ઉપર ઉભી રહેતી શાકભાજી, પાણીપૂરી, ફ્રૂટની લારી અને બીજી અનેકો દુકાનો ખુલ્લી છે કે નહીં એ જોવા માટે આ જ બારી વપરાતી હતી પણ હવે તો એ સુંદર ‘વ્યૂ’ જ બંધ થઈ ગયેલો અને છજા ઉપર ત્રીજામાળવાળા પાડોશીએ નાંખેલ દૂધની થેલીઓ, જંકફૂડના પેકેટ્સ, કેળાની છાલ જેવો ઢગલો કચરો પથરાયેલો હતો. સરસ મજાના ડ્રોઇંગરુમની બારીમાંથી બહાર નજર નાંખતા જ આવું વરવું દ્રશ્ય ! વળી બેડરુમની બારીની બહાર તો આનાથી પણ વધુ ખરાબ હાલત હતી. એમના એરીઆમાં કબૂતરોની વસ્તી અધ..ધ…ધ…ધ. આખું છાપરું એની ગંદકીથી ભરપૂર અને વળી જિંદગીના જણાવ્યા મુજબ બે ફૂટ જેવું વધારાનું ખેંચાણ.

‘ઉફ્ફ, જિંદગી તારે તો જબરો ત્રાસ થઈ ગયો..ચારે તરફ છાપરા જ છાપરા..’

‘હા માસી, આ ગંદકીના લીધે ઘરમાં માખી ને મચ્છરનો ત્રાસ થઈ ગયો છે.આનો ઉપાય શું ? વળી આ છાપરા પર ચડીને કાલે ઉઠીને કોઇ ચોર મારા ઘરમાં ઘૂસી આવશે એની ચિંતા તો વધારાની…એની જવાબદારી કોની?’

‘જિંદગી, ફ્લેટસમાં આવી બધી તકલીફો રહે જ દીકરા. ઉપર નીચેવાળા પોતાની જવાબદારી જાતે સમજે તો જ કામ થાય નહીંતો ઝગડો થઈને ઉભો રહે. અમારી નીચે રહેતી રીંકુએ પણ છાપરું ખેંચેલું જ છે ને..પણ દર અઠવાડીએ એ જાતે પાણીની પાઈપ મૂકીને સાવરણો ફેરવીને સાફ કરી લે છે. વળી અમારી ઉપરવાળા પણ આવો બધો કચરો ના ફેંકે એના માટે એમની સાથે વાત પણ કરે છે. હવે એ આટલું સાચવી લે તો મારે એની સાથે ક્યાં કોઇ મગજમારી કરવાની રહે બોલ ?

‘હા માસી,વાત તો કરવી જ પડશે’ અને જિંદગીએ એની નીચે આવેલા પારુલબેનના ઘરનું બારણું ખખડાવ્યું.

‘પારુલબેન, આ છ્જુ કરાવ્યું તો હવે એને સાફ કરવાની કોઇ જોગવાઈ તો કરો.’

‘અલ્યા, મારે શું સાફસફાઈ કરવાની ? તમને તકલીફ પડતી હોય તો તમે જાતે એક પાઈપ મૂકીને ધોઈ કાઢજો ને..મને કંઈ પ્રોબ્લેમ નથી એમાં.’

‘પારુબેન, ્છાપરું તમે કરાવો, કચરો ઉપરવાળા નાંખે અને સાફસફાઈ મારે કરવાની એમ..? ઓકે..એક વાર તમે સાફ કરાવી લેજો એક વાર હું કરી લઈશ.’

‘ના, એવો ટાઈમ કોની પાસે હોય કંઈ..’

‘તો આપણે કચરોવાળવા આવતી મંજુને થોડા પૈસા આપી દઈશું એ કરી લેશે’

‘તમારે જે કરવું, કરાવવું હોય એ જાતે કરી લેજો.હું કંઇ નહીં કરું.’

‘ઓહ, આ સમજુબેનની નીચેવાળા રીંકુબેન તો સાફ કરે છે. તમને શું નખરા છે …તમારી ચોખ્ખાઈમાં અમારે ગંદવાડ સહન કરવાનો એમ…! અને જે વધારાનું બાંધકામ છે એનું શું ? હું બાંધકામ ખાતામાં અરજી આપી દઈશ.’

‘આપી દેજો, જે થાય એ કરી લેજો.રીંકુ ક્યાં સાફ કરે છે વળી..’

ત્યાં જિંદગીની સાથે આવેલ સમજુબેન બોલ્યાં,

‘ખોટી વાત ના કરો પારુબેન, રીંકુ રેગ્યુલર સાફ કરીને ચોખ્ખું રાખે છે. આ હું એની સાક્ષી…’

વાત વધી ગઈ ને પારુબેન ગાળાગાળી પર આવી ગયા. જિંદગી અને સમજુબેન એમની કક્ષાએ ના પહોંચી શક્યાં ને ઘરે પાછા વળ્યાં. દરેક ફલેટ્રવાસી જિંદગીની વાત સાથે સહમત હતો પણ પારુબેનના ઘરેથી આવતા રોજના વાટકાભરીને શાક ને બીજી વસ્તુઓની લાલચે એમનું મોઢું બંધ કરી દીધેલું.

જિંદગીએ મ્યુનિસીપાલટીમાં કમ્પલેઇન કરતાં એનો માણસ આવીને બાંધકામ માપી ગયો અને ત્રણ ફૂટનું વધારાનું કામ છે એ નોંધી ગયો. નોંધણી પછી પારુબેનના ઘરમાં અડધો કલાક ચા-નાસ્તો કરીને બહાર નીકળ્યો ત્યારે એના શર્ટની ડાબી બાજુનું ખિસ્સુ થોડું ફૂલેલું લાગતું હતું ને મોઢા પર હર્ષની વાદળીઓ દોડતી હતી.જિંદગી બધી વાત સમજી ગઈ. બાંધકામ ખાતામાં વાત કરી તો પણ એનું એ જ..લગભગ એક મહિનો કવાયત કરીને જિંદગી હવે થાકી અને બધી ય વાત પડતી મૂકીને પડ્યું પાનું નિભાવી લેવા જેવી વાત પર આવી ગઈ.

આ આખી ય ઘટનાક્રમની વચ્ચે સમજુબેનની નીચે રહેતી રીંકુને એની આજુબાજુવાળાએ સમજાવી – ખખડાવીને મજબૂર કરી દીધી અને હવે એણે પણ છાપરું સાફ કરવાનું છોડી દીધું હતું અને સમજુબેનના ઘરમાં જે ચોખ્ખાઈનો માહોલ રહેતો હતો એ પણ ગંદકીમાં પરિવર્તિત થઈ ગયો હતો.

ઘરની પાટ પર બેસીને સમજુબેન વિચારતા હતાં કે,

‘ જિંદગીને સાથ આપીને એમણે ભૂલ કરી કે શું ? એમણે જિંદગીની લડતમાં એને સાથ આપ્યો અને જિંદગીએ લડતમાંથી હથિયાર હેઠા મૂકી દીધાં. છેક સુધી લડવું જ નહતું તો જિંદગીએ વાત ચાલુ જ નહતી કરવી જોઇતી. આ તો ના એનું કામ પાર પડ્યું ને એમનું કામ પણ બગડીને રહી ગયું.ભવિષ્યમાં હવે જિંદગી માટે ક્યારેય સ્ટેન્ડ લેવાનું આવશે તો જિંદગી ભલે ગમે એટલીવ્હાલી હોય, એની વાતમાં સચ્ચાઈ હોય પણ એ પગલું લેવામાં એમને ચોક્કસ તકલીફ પડશે.’

અનબીટેબલ : આગળ વધીને પાછળ હટી જવાની નીતિ આપણા ખાતામાંથી શુભેચ્છકો અને મિત્રોની બાદબાકી જ કરે છે.

-sneha patel