જિંદગી – આઇ લવ યુ !


phoolchhab newspaper > navrash ni pal column > 25-06-2014

आदमी पानी का बुलबुला है ,

और पानीकी बहती सतह पर

तूटता भी है, डूबता भी है !

फिर उभरता है फिर से बहता है,

न समंदर निगल शका उसको,

न तवारीख इसे तोड पाई है,

वक्तकी मौज पर सदा बहता,

आदमी बुलबुला है पानी का !

-गुलझार.

 

સોડાની પ્લાસ્ટીકની બોટલની કેપ ખોલીને સુગંધાએ સોડાની બોટલ મોઢે માંડી અને અડધી બોટલ દારુડિયાની જેમ ગટગટાવી ગઈ. ઠંડી સોડા એક જ ઘૂંટડે આટલી પીવાઈ જતાં સુગંધાના ગળામાં એક ઠંડી અને પછીથી તીખી લહેર નખોરિયાં ખૂંપાવતી હોય એમ પસાર થઈ , એક ડચૂરો બાઝી ગયો, શ્વાસ રુંધાઈ ગયો, વળતી જ પળે એક મોટો ઓડકાર આવી ગયો. સુગંધાની આંખમાં પાણી આવી ગયા અને નાજુક નાક લાલચોળ થઈ ગયું. ઓડકારના રીએક્શન રુપે તરત જ એનો હાથ મોઢા તરફ વળ્યો અને હોઠ પર એ મૂકાઈ ગયો…પણ બે પળમાં તો સુગંધાનો હાથ થાકી ગયો હોય એમ મોઢા પરથી હટીને નીચે લબડી ગયો !

સુગંધાની માતા રુકમિણી એની દીકરીને ધ્યાનથી જોઇ રહ્યાં હતાં. એની દરેકે દરેક હરકત નિહાળી રહ્યાં હતાં.

‘સુગંધા બેટા, દિવસે દિવસે હવે મને એમ થાય છે કે તારી બિમારી તન કરતાં મનને વધુ ભરડામાં લેતી જાય છે.’

‘મમ્મી પ્લીઝ, ફરીથી ચાલુ ના કરશો એ રેકોર્ડ. એક તો આ મૂઓ તાવ છેલ્લાં છ મહિનાથી કેડો નથી મૂકતો અને તમે છો કે…’

અને સુગંધા પોક મૂકીને રડી પડી. રુકમિણીબેન પણ પોતાની વ્હાલસોઈની આ હાલત જોઇ નહતા શકતા, પણ એમના જેવી ગર્વિલી અને મજબૂત મનોબળ ધરાવનારી મા ની દીકરી આમ સાવ તૂટી જાય એ એમનાથી સહન પણ નહતું થતુ. એ સુગંધાની હાલત સમજતા હતાં. એની વાત ખોટી નહતી. છ મહિના પહેલાં સુગંધાને કમળાના રોગનું નિદાન થયેલું. એ પછી એની સારવાર ચાલતી ગઈ ચાલતી ગઈ એ હજુ સુધી અટકવાનું નામ જ નહતી લેતી. જાત જાતના ટેસ્ટ, એક્સ રે, સોનોગ્રાફી, અનેકો ડોકટરોની સલાહ પણ બધું ય પાણીમાં.કાળા માથાના માનવીના હાથમાં હોય એ બધા પ્રયત્નો એ લોકો કરતા હતા પણ પરિણામ શૂન્ય. એક વાતની રાહત હતી કે સુગંધાની હાલત હતી એનાથી વધારે ખરાબ નહતી થતી પણ અનેકો દવાઓ, ટ્રીટમેન્ટ પછી પૂરી રીતે સુધરતી પણ નહતી. સુગંધા અંદરથી તૂટતી જતી હતી, એની અંદર જીવવાની આશા દમ તોડતી જતી હતી.

‘મમ્મી…મમ્મી, હું જીવીશ તો ખરીને ? આમ ને આમ તો મને બીક લાગે છે કે હું પથારીમાંથી ક્યારેય ઉભી નહી થઉં, મરી જ…’

અને રુકમિણીબેને સુગંધાના મોઢા પર હાથ દાબી દીધો.

‘મારી પાગલ દીકરી આ શું વિચારે છે ? દરેક વ્યક્તિએ મરવાનું તો છે જ ને…એની આટલી બીક કેમ રાખવાની ? મોતથી ડરવાના બદલે જીવનને દિલ ખોલીને પ્રેમ કર.’

‘હા મૉમ, પણ….પણ…’

‘જીવનને ભરપૂર પ્રેમ કરવામાં ‘પણ ને બણ’ કશું વચ્ચે ના આવે. તું તારા જીવનને એટલો બધો પ્રેમ કર કે મોતના વિચાર માટે સમય જ ના રહે. જીવન એ પવનમાં થરથરતા દીવા જેવું નથી પણ આપણા હાથમાં પકડેલી મશાલ જેવું છે. મરતાં પહેલાં એ મશાલમાંથી બને એટલો પ્રકાશ આ જગતને આપવાનો હોય છે. મોતના વિચાર કર્યા વગર જિંદગીના વિચાર નજર સમક્ષ રાખ. એક એક ક્ષણની મજા માણ. તારી , મારી કે કોઇની ય પાસે કેટલી ક્ષણ, કલાક, દિવસ, વર્ષ છે એની કોઇને ખબર નથી.એટલે એક એક ક્ષણનો વિચાર જ કર ને એમાં જ જીવ. જિંદગી આવી નાજુક ને મજાની અનેક ક્ષણોથી બનેલી છે. મરવાનું તો સૌ કોઇને છે પણ માનવી કેવી રીતે મર્યો એના કરતા એ કેવી રીતે જીવી ગયો એની નોંધ જ હંમેશા વધુ લેવાય છે બેટા. તો બસ તું એક એક પળ જીવ. તું કહે તો આપણે ક્યાંક બહાર જઈએ. તેલ પીવા ગયો આ તાવ..ઐસી ને તૈસી આની તો..જીવવા માટે આપેલી જિંદગી માટે તું તારી એડી ચોટીના જોરથી આ બિમારી સામે લડી લે બેટા કારણ જે સૈનિક યુધ્ધના મોરચે લડતો નથી એ મરી જાય છે. એને મરવું નથી એટલે જ એ જીવવાની પ્રબળ જીજીવિષા સાથે યુધ્ધમાં ઝંપલાવે છે. એને મરવું નથી જીવવું છે, જીતવું છે.’

‘મમ્મી…આ શક્ય છે ?’

‘હાસ્તો બેટા, એક ના એક દિવસ તો આપણે ભગવાન પાસે પાછું જવાનું જ છે. પણ એ પહેલાં એણે આપણાં માટે જે સૃષ્ટિ નિર્માણ કરી છે એને ભરપૂર જીવી , માણી લેવાની છે. તને ખબર છે ને કે જે ડરી જાય એ પ્રેમ ના કરી શકે. તું જો મોતથી ડરી જઈશ તો તારા જીવનને પ્રેમ નહીં કરી શકે. તું તારા જીવનને આખૂટ, અનહદ પ્રેમ કર, દરેક પળ તારી શ્રેષ્ઠ રીતે જીવ બીજો કોઇ જ વિચાર ના કર. તારા જીવન પ્રત્યેનો પ્રેમ તારી માંદગીને, મોતના ડરને ચોક્કસ હરાવી દેશે માટે ડર નહી . બસ, ફકત પોતાના જીવનને પ્રેમ કર દીકરા’

અને મા – દીકરી એક બીજાને વળગીને રડી પડ્યાં.

આ વાતનો અંત શું આપવો ? મને આગળ કંઇ લખવાનું મન નથી થતું.કારણ…સુગંધા મરી ગઈ કે બિમારીમાંથી ઉભી થઈ ગઈ એના કરતાં પણ વધુ મહત્વનું મને એ લાગ્યું કે એ જેટલું જીવી એટલું જીવી ગઈ !

અનબીટેબલ : માનવી જ્યાં સુધી જીવંત હોય ત્યાં સુધી જ ખરું જીવ્યો કહેવાય.

ઉજળિયાત


 

Phoolchhab newspaper > 19-06-2014 > Navrash ni pal column evolution-of-change-management

હતો હું સૂતો પારણે પુત્ર નાનો,રડું છેક તો રાખતું કોણ છાનો ?
મને દુખી દેખી દુખી કોણ થાતું,મહા હેતવાળી દયાળી જ મા તું !

પડું કે ખડું તો ખમા આણી વાણી,પડે પાંપણે પ્રેમનાં પૂર પાણી .
પછી કોણ પોતાતણું દૂધ પાતું, મહા હેતવાળી દયાળી જ મા તું !

-દલપતરામ

 

શીયાનું અત્યાધુનિક ઘર અત્યારે ૪૬ ડીગ્રીની ગરમીમાં એસીની ઘરઘરાટીથી ગૂંજી રહ્યું હતું. શીયાને એના ઘરમાં સિમ્પલ પણ રીચ લૂક જોઇતો હતો. એણે એના ઘરમાં માર્બલ અને વુડની મદદથી આ એક્સ્ટ્રા ઓર્ડિનરી કોમ્બીનેશનથી પોતાની આ ઇચ્છા સંતોષજનક રીતે પૂર્ણ કરી હતી. એના ઈન્ટીરીઅર ડેકોરેટરે ઘરમાં માર્બલની સિમ્પલીસીટી સાથે વુડન પેનલિંગથી રીચ લૂક આપ્યો હતો. સાદગીની સફેદાઈ અને વુડનનો બ્રાઉન કલર આખા ઘરને એક અલગ જ ચાર્મ આપતું હતું. શીયાને વાંચનનો ખૂબ શોખ હતો. ચોરસ કે લંબ ચોરસ ફ્રેમના બદલે જગ્યા અનુસાર બુકસના પેઇન્ટીંગ કટીંગ કરીને લગાવેલાં. ઘર અદભુત રીતે સુંદર અને સૌમ્ય લાગતું હતું.

શીયા સ્વભાવે પણ એવી જ હતી. પહેરવેશ, બોલ ચાલમાં અત્યાધુનિક પણ ભારતીય સ્ત્રીની મર્યાદા, સંકોચશીલ સ્વભાવ, નાજુકાઈ એનામાં ભારોભાર ભરેલી હતી. ટીવીનું રીમોટ હાથમાં લઈને હજુ તો એ પોતાનો મનપસંદ પ્રોગ્રામ જોતી હતી અને એના ટીનેજરી દીકરા આશિષે આવીને ફ..ટ…ટા..ક દઈને ચેનલ બદલી કાઢી. નોર્મલી તો શીયા આશિષને બહુ ટોકતી નહીં. બને ત્યાં સુધી એ ધીરજ રાખી અને આશિષને સોફ્ટ રીતે પોતાની વાત સમજાવતી પણ આજે એ બહુ કંટાળેલી હતી અને એને માઈન્ડ ડાયવર્ટ કરવા થોડી વાર ટીવી જોવું હતું. ધારત તો એ પોતાના બેડરુમમાં પણ ટીવી જોઇ શકત, મોબાઈલમાં ગેમ પણ રમી શકત, લેપટોપમાં મનપસંદ સાઈટ્સ સર્ફ કરી શકત, વીડીઓસ જોઇ શકત….પણ ના, આશિષે જે વ્યવહાર કર્યો એ શીયાને થોડો ઇન્સલટીંગ લાગ્યો.

‘આશુ, આ શું ? આમ બ્લન્ટલી ચેનલ કેમ બદલી કાઢી ? મારે ડીસ્કવરીનો આ પ્રોગ્રામ જોવો છે. રીમોટ લાવ.’

‘હે ય..ચીલ મોમ. આ શું પ્રાણીઓ અને કુદરતની વાતો જોયા કરો છે ? મારી ડબ્લ્યુ ડબ્લ્યુ એફની મેચ આવે છે એ જોવા દો.’

‘આશુ, મમ્મી સાથે વાત કરવાની આ રીત છે ? અમે તમારી ઉંમરના હતા ત્યારે અમારા મમ્મી પપ્પા સામે એક અક્ષર પણ ઉંચા અવાજે નહતાં બોલી શકતાં. અમે તમને ફ્રીડમ -સ્પેસ આપીએ એનો મતલબ એમ નહીં કે તમારે મનમાની કરતાં શીખવાનું’

‘મોમ પ્લીઝ, તમારો જમાનો અલગ હતો અને આ અલગ છે. આવી જૂનવાણી વાતો થકી આપણી બે ય પેઢી વચ્ચેનું અંતર ઘટાડવાના બદલે તમે વધારો છો. અત્યારે તો મા બાપ પોતાના સંતાનોના મિત્ર બનીને રહે છે જ્યારે તમે આ નક્કામી વાતો…હુમ્મ્મ..’ આશિષે નારાજગીનો એક સૂર કાઢ્યો.

‘આશિષ, તું સૌપ્રથમ મારું સંતાન છે એ પછી મિત્ર…અમારા જમાનામાં તો…’

‘મોમ પ્લીઝ…અમારા જમાનામાં તો આમ ને તેમ ના કર્યા કરો. તમારો જમાનો આટલો એડવાન્સ નહતો તો અમારો પ્રોબ્લેમ નથી. આમ નાની નાની વાતોને મોટું સ્વરુપ ના આપો. જમાનાની સાથે બદલાતા શીખો.’

અને આઘાતની મારી શીયા બે પળ સૂન્ન થઈ ગઈ. દીકરાને મિત્ર માન્યો હતો પણ એથી દીકરો થોડો મટી જતો હતો. જ્યાં જરુર પડે ત્યાં સલાહ તો આપવી જ પડે અને આશિષે એ સલાહનું માન રાખતાં શીખવું જ જોઇએ. મા બાપ મિત્ર બને એટલે સંતાન એમને માન આપવાનું છોડી દે એ ક્યાંનો ન્યાય ? મા બાપ સંતાન સાથે મૈત્રી માટે એક કદમ આગળ વધે તો સંતાનોની ફરજ છે કે એમણે પણ મા બાપના કદમ સાથે કદમ મિલાવતી ચાલ રાખવી જોઇએ. આભમાં ઉડવાના સપના જોવામાં પોતાનું ઘર તોડી નાંખવાનુ ?

‘આશિષ, પરિવર્તન ઇચ્છનીય છે બેટા પણ દરેક પરિવર્તન સારા જ હોય એવું જરુરી નથી. પરિવર્તનના નામે આંધળૂકીયા ના કરાય. આપણી ભારતીય સંસ્કૃતિની કેટલીક સુંદર વાતો છે, રિવાજો છે જેનાથી આપણે ઉજળિયાત છીએ. પરિવર્તનના નામે એ બધા સામે આંખ આડા કાન કરીને મનસ્વી વર્તન કરવું એ સહેજ પણ હિતાવહ નથી. નવા અને જૂના જમાનામાંથી જે સારી વાતો હોય એટલી વીણી લેવાની અને બાકીની વાતો ઘઉંના કાંકરાની જેમ જીવનમાંથી ફેંકી દેવાની. ગમે એટલો તેજીલો ઘોડો હોય પણ એના મોઢામાં નકેલ જોવા મળશે જ. બે પેઢી વચ્ચેનાં અંતર ઓછા કરવાની ફરજ મા બાપની એકલાંની નથી. મા બાપનું મહત્વ સમજી તમારે પણ મા બાપની ઇ્ચ્છા, આશા, લાગણી સમજવાનું, એને માન આપવાનું અનિવાર્ય છે. તાળી બે હાથે વાગે એક હાથ તો હવામાં જ…’

અને શીયાની આંખમાં આંસુ ધસી આવ્યાં , આગળ કશું ના બોલી શકી.

મા ની આંખમાં આંસુ જોઇને આશિષ પીગળી ગયો આખરે એનામાં પણ ઉંડે ઉંડે શીયા જેવી મમતાળુ મા ના અંશ ધબકતા હતાં.’સોરી મમ્મા’ બોલીને આગળ વધીને એણે શીયાને પોતાની બાહુમાં સમાવી લીધી.

અનબીટેબલ : પરિવર્તન અપનાવવામાં સમજશક્તિ અને વિવેક જેવી વાતો ભળે તો સોનામાં સુગંધ ભળે.

unbetable


અનબીટેબલ – જીવનમાં બધું બોલી કાઢવાનું નથી હોતું.

-સ્નેહા પટેલ

કહેવતોની બદલાતી દુનિયા


phoolchhab newspaper > navrash ni pal column > 4-06-2014

 

रेत से बुत ना बना ए मेरे अच्छे फनकार,

एक लम्हे को ठहर मैं तुझे प्थ्थर ला दूं .

-अहेमद नदीम क़समी

 

શ્વેતા લેપટોપમાં માથું નાંખીને એનો લેખ લખતી હતી. આજે શનિવાર થઈ ગયો ઉફ્ફ..લેખ તો એણે ગુરુવાર સુધીમાં પહોંચાડી દેવાનો હતો પણ લગ્નની આ સિઝનમાં એના બધા શિડ્યુલ ડીસ્ટર્બ થઈ ગયા હતાં. કાયમ રેગ્યુલર લેખ આપતી હોવાથી એડીટરને પણ એની પર પૂરો ભરોસો હોય એ સ્વાભાવિક છે. એ નિયમિતતાની શરમે એ પણ લેખની માંગ નહતો કરતો. શ્વેતા જેવી કુશળ અને લોકપ્રિય લેખિકા ઉપર પૂરો વિશ્વાસ હતો. વિશ્વાસનો ભાર બહુ વજનદાર હોય છે. શ્વેતાએ નકામા વિચારોને બળપૂર્વક ધક્કો માર્યો અને પોતાના સબજેક્ટ પર ફોકસ કર્યું. મસ્ત મજાની સ્પીડ પકડાઈ અને એનો ફોન રણક્યો.

ઓહ, આજે ફોન સાઈલન્ટ કરવાનો જ ભૂલી ગઈ..વિચારતાં વિચારતાં શ્વેતાએ ફોનમાં નામ જોયું તો એની નવી નવી બનેલી નેટની બહેનપણી અને કવિતાઓ લખવાનો પ્રયત્ન કરતી રાધા દવેનો ફોન હતો. ઓહ, હવે લખવાની લિંક તૂટી જ છે તો ચાલ આની સાથે વાત કરી જ લેવા દે, લાગણીશીલ છોકરી છે આમે…

‘હલો…બોલો બોલો રાધાબેન. અમારું શું કામ પડ્યું ?’

‘શ્વેતાબેન, સાચે જ આજે તમારું કામ છે. ફેસબુક્માં એક છોકરી છે – કાજર. છે છોકરી પણ દેખાવ છોકરા જેવો જ છે. એ આપણાં મ્યુચ્યુઅલ ફેન્ડલિસ્ટમાં જ છે. તમે કદાચ ઓળખતા હો તો’

‘હા રાધા, હું એને પર્સનલી ઓળખું છું, ફેસબુક નહીં પણ છેક ઓરકુટના સમયથી. બોલો..શું જાણવું છે ?’

‘કંઈ ખાસ તો નહી પણ એનું મારી સાથેનું વર્તન કંઈક વિચિત્ર છે એટલે મને થયું તમને એના વિશે પૂછીને માહિતી મેળવું, હેલ્પ કરશો મને પ્લીઝ.’

અને તેજતર્રાર શ્વેતા આખીય ઘટનાનો તાગ પામી ગઈ.

‘જો રાધા – સીધી ને સટ વાત કહું તો કાજર પહેલેથી આવી જ છોકરી (!) છે. એને છોકરાંઓની જેમ રહેવાનો, વર્તવાનો, નેટ ઉપર સંવેદનશીલ કવિતાઓ લખતી કવિયત્રીઓ સાથે ઘરોબો કેળવવાનો તેમ જ અનેકો ગર્લફ્રેન્ડ રાખીને ફરવાનો, ફોટો પડાવવાનો શોખ છે. એ કાયમ મારા ઘરે આવવાના બહાના જ શોધતી રહેતી હતી. વળી જ્યારે હોય ત્યારે એને મારા પતિની ઇર્ષ્યા થાય છે અને એને મારાથી પ્રેમ થઈ ગયો છે જેવું અષ્ટમ પષ્ટમ બબડયાં કરતી. મને એની એવી વાતો સાંભળવાનો સહેજ પણ રસ ના હોવાથી એની એ માનસિકતા એને મુબારક કરીને બે હાથ જોડીને એને પ્રેમસહ મારા લિસ્ટમાંથી વિદાય આપેલી. હવે આટલામાં જ તું બધું સમજી જા. મેં તો હું જે જાણતી હતી એ તને બધું કહ્યું પછી તારી મરજી. જોકે આમ બીજો કોઇ ત્રાસ નથી એનો પણ મારી પાસે એવો ટાઇમપાસ માટેનો સમય નથી અને એવો ફાલતૂ વાતોનો રસ પણ નથી. બાકી આ તો નેટ છે, અહીં હજ્જ્જારોની સંખ્યામાં સાયકીકો ફરે રાખે છે, કેટલાં વિશે વિચારવા બેસવાનું ?’

‘ઓહ, મને એવું જ લાગતું હતું શ્વેતા..એ મારા અને આપણી બીજી મિત્ર રુપલ જે સારી કવિતાઓ લખે છે એના પણ ઘરે…એનીવેસ જવા દે એ બધું, સારું થયું તમે મને બધું જણાવ્યું. આપણે પરણેલાં – ઘરસંસારવાળા વ્યક્તિઓ, આવી જંજાળમાં કોણ ફસાય …આ તો કોક દિવસ આપણને બદનામ કરી મૂકે. આપણને આવી હલ્કી પબ્લીસીટી ના પોસાય..આભાર બેન.’

અને રાધાએ ફોન મૂક્યો. અડધો કલાક ચાલેલા ફોનથી શ્વેતાનું મગજ થોડું ડીસ્ટર્બ થઈ ગયેલું જેમ તેમ કરીને એ લેખ લખવા પાછી બેસી ગઈ.

થોડાં જ દિવસમાં ફેસબુક પર રાધા, રુપલ અને કાજરના વિવિધ સ્થળોની મુલાકાતના ફોટા અપલોડ થવા લાગ્યાં. ફોટાની નીચે ગાઢ સખીઓના પ્રેમાલાપો છ્લકાવા લાગ્યાં. કાજર એમની દરેકે દરેક પોસ્ટ નીચે લાઈક, કોમેન્ટસ કરતી, શેરીંગ કરતી..ઠેર ઠેર એમની વાહ વાહ કરતી ફરતી.સસ્તી પબ્લીસીટી અને ઝડપથી આગળ વધવાના આ રસ્તાઓ..ઉફ્ફ્ફ…શ્વેતા જેવી સ્ટ્રેઈટ ફોરવર્ડ અને સંવેદનશીલ લેખિકાને બે પળ માટે આઘાત લાગ્યો. કાજરની અનેકો ગર્લફ્રેન્ડ અને બોયફ્રેન્ડ સુધ્ધાંના દુઃખી ચહેરાઓ એની નજર સમક્ષ તરવરવા લાગ્યાં. ઓહ, તો આ બે બીજી બે માસૂમ સ્ત્રીઓ પણ….અને શ્વેતાથી આગળ કશું વિચારી જ ના શકાયું. રાધા અને રુપલ એમના ફિલ્ડમાં આગળ વધવા માટે નેતનો ,નેટના લોકો સાથે સંબંધ બનાવતા હતાં એ વાતની એને ખબર હતી અને એ કંઈ ખોટું પણ નહતું પણ એ માટે છે…ક આ કક્ષા સુધી..! એ સામેથી તો રાધાને સલાહ આપવા ગઈ નહતી. રાધાએ પૂછ્યું એટલે એણે સહ્રદયતાથી સખી માનીને એક સ્ત્રીને નેટના દૂષણોથી દૂર રાખવાનો એક પ્રયત્ન કરેલો હતો પણ આ તો…

‘કોઇ પૂછે તો જ આપણો મત આપવાનો’ એ જૂની કહેવત યાદ આવી ગઈ . વળી રાધા પણ એની નવી નવી જ સખી બનેલી ને..પોતે એના નેટપ્રવેશના ઇરાદાઓ ક્યાં જાણતી હતી ? બની શકે કે એ આ જ હેતુસર અહીં આવી હોય…ઝડપી પ્રસિધ્ધિ મેળવી લેવાની લ્હાયમાં વપરાતા આ નેટના જમાનામાં કોઇ કહેવતો સાચી નથી પડતી. દરેક માનવીએ એક નવી કહેવત જન્મ લે છે , નેટ વાપરવું હોય તો આવી બધી વિચિત્રતાઓથી ટેવાતાં શીખી જવાનું એ જ અંતિમ ઉપાય – ભગવાન સહુને સદબુધ્ધિ આપે ને નેટની ભ્રામિક લાગણીઓની દુનિયાથી બચાવે , સહુનું કલ્યાણ થાઓ..વિચારતા શ્વેતાએ લેપટોપ બંધ કર્યું.

 

અનબીટેબલ : ઘટનાજળને જે રીતે સ્પર્શાય એ રીતે જ એમાં વમળો ઉપસે છે

 

-સ્નેહા પટેલ