ગૃપ…


ગૃપ..ગૃપ..ગૃપ…ગૃપ હોય તો તમે અહીં બહુ જ આસાનીથી આગળ વધી શકો છો અને બેમત એમાં કંઈ જ ખોટું નથી.

પણ મિત્રો,

આ બાબતમાં મને માફ કરશો. હું ફેસબુક કે બહારની દુનિયામાં પણ કોઇ જ ગૃપમાં નથી અને એવો કોઇ જ ઇરાદો છે પણ નહીં. કોઇ એવો દાવો કરતાં હોય કે સ્નેહાબેન અમારા ગૃપમાં છે તો એ વાત તદ્દન ખોટી માનજો. હું અહીં મારી પોસ્ટસ લાઈક કરવા કોઇને વિનંતી નથી કરતી કે કોઇ સારી સુંદર શબ્દોવાળી, અનુભૂતિવાળી, રચનાત્મક, નિંદા કે અતિવખાણ વિનાની તટસ્થ પોસ્ટ જોવામાં આવી જાય તો કોઇના ઇન્વીટેશનની રાહ પણ નથી જોતી. અહીં ઘણા મિત્રોને મારી પોસ્ટ ગમે છે, ઘણા એની વિરોધમાં પણ હોય છે, કોઇને અતિરેક લાગે છે તો કોઇને નમ્રતા-સાદગી…તમે તમારી સમજ મુજબ મને જે પણ સમજી શકો બધું ય સર આંખો પર..મોસ્ટ વેલકમ ! જેવી આપની વિચારસરણી – સમજદારી.

આગળ વધવા માટે લોકોના સતત સંપર્કમાં રહો, એ તમારા વખાણ કરે તમે એમના- વળી છૂટા પડીને એકબીજાની નિંદા કરવી અને પોતે જ બોલેલા એકે એક શબ્દથી ફરી જવું..ઉફ્ફ… એ બધા પાછળ સમય ફાળવવાને બદલે હું મારા ઘરની સાફસફાઈ કરવું, દીકરાની સાથે થોડો સમય કાઢવો, ડ્રોઈંગ કરવું, મારા કુંડાના છોડની દેખભાળ કરવી, કંઈ સરસ ખાવાનું બનાવવું, મારા પેરેન્ટ્સ માટે થોડો વધુ સમય કાઢવો.. એ બધું વધુ મહત્વનું ગણું છું. મારો સંતોષ એનાથી સંતોષાય છે.

એનો મતલબ એવો સહેજ પણ નથી કે જે લોકો આ બધા માટે સમય કાઢી શકે છે એ બધા ખોટ્ટા. ના, સહેજ પણ નહીં. આ દુનિયામાં તમારે જે જોઇએ એની કિંમત ચૂકવવાની તૈયારી રાખવી પડે છે. એ તમારે નક્કી કરવાનું હોય કે તમારો સંતોષ શેમાં છે, તમારે શોધવાનું હોય. મારો સંતોષ મને બરાબર ખબર છે અને એટલે હું મારી જાતને બહુ જ ખુશનસીબ માનું છું.

હું અહીં કોઈની સામે મારો વિરોધ નથી નોંધાવતી એ વાત સો ટચના સોના જેવી. મને એવો કોઇ જ હક્ક નથી અને એવો સમય પણ નથી.
હા મારા અમુક સિલેક્ટેડ મિત્રો છે એમને અવારનવાર મળવાનું ચોક્કસ બહુ ગમે છે. એમને મળીને મજા મજા કરું છું.

 

હું અને મારા શબ્દો, મારી અનુભૂતિનું વિશ્વ…બસ !

– સ્નેહા પટેલ.

મૌનનો બદલો.


 

 

ઈશ્વરે ખુદ લખી છે વિગત ડાયરીમાં,
છળ કરે આચરણ સત્યનું માનવીમાં.

માનવી જાત છે જાનવરની કહીને,
માનવી માનવીથી ડરે ખાનગીમાં.

– કીર્તિકાંત પુરોહિત

 

 

‘નવીનભાઈ, તમારી દીકરી રીધ્ધીમા તો બહુ હોંશિયાર છે, ગણિત અને વિજ્ઞાનમાં બહુ જ સુંદર માર્કસ લાવી છે વાહ, અભિનંદન !’

‘જી, ધન્યવાદ’ નવીનભાઈએ મિત્ર સુહાસને ટૂંકો અને ટચ વિનમ્ર ઉત્તર આપ્યો.

‘હવે આગળ શું વિચાર છે, કઈ લાઈન લેવડાવશો? મારું માનો તો સાયન્સ જ લેવડાવો દીકરીની લાઈફ બની જશે.’

‘ના રીધ્ધીને લોકોની સાયકોલોજી સમજવામાં બહુ જ રસ છે, એને એના રસ મુજબ અમે આર્ટસની લાઈન જ લેવા દઈશું. એની જીંદગીનું ઘડતર એ જાતે કરશે આપણે તો ચંચૂપાતો વગર એના ચણતરમાં બને એટલો ફાળો આપવાનો બસ.’

‘હે..એ..એ..સાવ છેલ્લી કક્ષાની મૂર્ખામી તે કરાતી હશે ? આર્ટસમાં આગળ જઈને એને શું મળશે ? એ તો નાસમજ છે પણ તમે તો જીંદગી જોઇ છે ને. શું કામ આવી મેઘાવી દીકરીની લાઈફ બરબાદ કરવા પર તુલ્યા છો ?’

નવીનભાઈને આ વિષય પર ચર્ચા આગળ ચલાવવાની સહેજ પણ ઇચ્છા ના હોવાથી મૌન સેવ્યું અને વાત ઉપર ફરજીયાતપણે પૂર્ણવિરામ આવી ગયું. બીજા રુમમાં હાથના નખ ઉપર ફ્લોરોસેન્ટ આસમાની નેઈલપોલિશ કરી રહેલી રીધ્ધીમાના કાને આ આખો સંવાદ શબ્દશઃ ઝીલી લીધેલો અને પોતાના પિતા મક્કમતા જોઇ એમની ઉપર માન વધી ગયું.

મનગમતા વિષય સાથે રીધ્ધીમાએ એમ.એ પાસ કર્યું અને એની સામે એક નવો સવાલ લઈને ઉભું રહ્યું.

‘ભણતર પતી ગયું હવે લગ્ન ક્યારે કરશો ?’

વારંવાર આ સવાલ પેટાપ્રશ્નો – સલાહો લઈને એના માથે ઝીંકાવા લાગ્યાં.

‘બાવીસ ત્રેવીસ વર્ષની છોકરીને કેટલા વર્ષ કુંવારી બેસાડી રખાય ? દીકરીઓ તો પારકી થાપણ ગણાય, સારો છોકરો શોધીને પરણાવી દો હવે.’

આપી શકાય એટલા નમ્ર ઉત્તરો આપીને રીધ્ધીમાના માતા પિતા બંનેએ મકકમ મૌન સેવીને રીધ્ધીમાને એની મરજી મુજબ સારી નોકરી શોધીને એની કારકીર્દી ઘડવાની છુટ્ટી આપી.રીધ્ધીમાએ પણ મા બાપનો પોતાની ઉઅપરનો મક્ક્મ વિશ્વાસ જાળવી રાખીને સરસ મજાની નોકરી શોધી લીધી. નવા નવા પડકારો નવી નવી તકો અને રીધ્ધીમા ધીમે ધીમે પોતાની કેરીઅરમાં આગળ ને આગળ વધતી ગઈ. ઓસ્ટ્રેલીઆમાં વધુ સારી જોબ મળતાં એ ત્યાં ચાલી ગઈ અને સમાજે નવા પ્રશ્નો ઉભા કર્યાં.

‘આવી જુવાનજોધ છોકરીને સાવ આમ એકલી પરદેશ થોડી મોકલી દેવાય ? ક્યાંક કોઇ કુંડાળાંમાં પગ પડી જશે તો આખી જીંદગી રડવાનું થશે, સાવ મૂર્ખામી કરો છો નવીનભાઈ.’

નવીનભાઈ ફરીથી મૌન.

રીધ્ધીમાએ ભરપૂર પૈસા – નામ કમાઈ લીધું હવે એને લગ્ન કરવાની ઇચ્છા થઈ. પોતાની સ્વતંત્રતા, વિચારોને માન આપતો – પ્રેમાળ છોકરો મળતાં લગ્ન કરીને ઠરીઠામ થઈ ગઈ. મધુર લગ્નજીવનના સુખદ બે વર્ષ વીત્યાં ના વીત્યાં રીધ્ધીમાના માથે નવા પ્રશ્નો ઠોકાયા.

‘લગ્નના બે બે વર્ષ થયાં હજી ઘરમાં પારણું નથી બંધાયું ? આ નવી પેઢીના છોકરાંઓ કંઇ જ સમજતાં નથી અને આમ ને આમ છોકરીની ઉંમર વધી જશે અને પછી સંતાન પ્રાપ્તિમાં બહુ તકલીફો પડશે, કોણ સમજાવે આમને ?’

રીધ્ધીમાના પતિને સમાજના આવા સવાલોથી કોઇ ફર્ક નહતો પડતો એણે પણ નવીનભાઈની જેમ મૌન સેવ્યું પણ રીધ્ધીમાની ધીરજ હદ વટાવી ગઈ, અંદરખાને એક જાતનું ડીપ્રેશન ઘર કરતું ગયું. પોતાની મરજીથી જીવન જીવવામાં, મોડેથી પ્રણવાના નિર્ણયમાં ક્યાંક પોતે કાયમ માટે તો માતાના સુખથી વંચિત તો નહી રહી જાય ને ?

ત્યાં તો એ બધી ચિંતા પર સુખના કિરણો પાથરતો સૂરજ ઉગ્યો અને રીધ્ધીએ ગર્ભ ધારણ કર્યો અને થોડા સ્મયમાં એક સુંદર દીકરીની માતા બની ગઈ. રીધ્ધીમાના સુખની સીમા ના રહી.. ત્યાં તો એ સુખ ઉપર પ્રશ્નોની કાળી છાયા પાથરતો સમાજ સામે આવીને ઉભો રહ્યો,

‘પહેલાં ખોળે તો દીકરો જ અવતરવો જોઇએ. દીકરા વગર તો થોડી ચાલે, ઠીક છે બીજી વાર પ્રયત્ન કરવામાં બહુ સમય ના લગાવશો હવે તમારી બે ય ની ઉંમર પણ વધતી જાય છે. સમયસર નિર્ણય લઈ લેજો.’

આ વખતે રીધ્ધીમાથી ચૂપ ના રહેવાયું અને બધાને મકક્મતાથી જવાબ વાળ્યો કે,

‘આ અમારો સંસાર છે અને આ અમારું લાડકું સંતાન. જે દીકરો હોય કે દીકરી એનાથી અમનો કોઇ જ ફર્ક નથી પડતો. એણે અમને માતા પિતા બનવાનું ગૌરવ આપ્યું છે અમે એને આખી જીંદગી હૂંફ,સ્નેહની વર્ષામાં નવડાવીશું. અમારો અંગત મામલો છે.. પ્લીઝ તમારા ચંચૂપાતો બંધ કરો અને અમને શાંતિથી જીવવા દો.’

આ વખતે એના જવાબ પાછ્ળની મક્કમતા જોઇને એના પતિ અને નવીનભાઈ બે યના જીવને શાતા વળી. રીધ્ધીમાએ વર્ષોના એમના મૌનનો સજ્જડ બદલો વાળ્યો હતો.

અનબીટેબલ ઃ આપણું જીવન  આપણી સમજ, તાકાત અને જાત અનુભવો પર જીવવાનું હોય છે. સમાજની અક્ક્લ, અભિપ્રાયો કે સવાલોના જવાબ આપવામાં આપણી શક્તિ અને સમય ક્યારેય ના વેડફાય.

વંદન


આટલી વિશાળ દુનિયામાં રોજ સવારે ઉઠીને બારીની બહાર જોતાં અજાણ્યાં – નવા નવા ચહેરાંઓ નજરે અથડાય છે અને સવાર સવારમાં ઇશ્વરની હયાતીનો સાક્ષાત્કાર અનુભવાય છે ને મનોમન એને વંદન થઈ જાય છે.
-સ્નેહા પટેલ.

રુંવાડા


રુંવાડા ઉભા થઈ જવાની ચરમસીમાએ
હ્રદયમાંથી શબ્દો સરે છે
અને
ક..વિ..તા નામની પરીનો જન્મ થાય છે.

-સ્નેહા પટેલ.

સાસુ – માતા -–ઉદારતા


Smruti khoDaldhaam .

‘સાસુ’ આ શબ્દ પ્રત્યે આપણા સમાજમાં કાયમ ‘અણગમાથી નાકનું ટીચકું ચડી જવું’ જેવી ક્રિયાઓ જોડાયેલી છે. જે સ્ત્રી માતા હોય ત્યારે પ્રેમના શિખર ઉપર બિરાજમાન હોય છે, મમતાના ઝૂલે ઝૂલાવતી હોય છે એ સ્ત્રીને ‘સાસુ’ નામી સંબંધનુ છોગું લાગતા જ એ એકાએક તકરાર,કકળાટની તળેટીએ ધકેલાઈ જતી દેખાય છે.  સ્ત્રે એક સ્વરુપ અલગ. એક જ સ્ત્રીના બે સ્વરુપ વચ્ચે આટ્લુ અંતર કેમ ? દરેક સ્ત્રીના બે ફાંટા હોય છે. એક માતા અને બીજો સાસુ. બેયના ઉદગમસ્થાન એક તો પ્રવાસસ્થાન અને મંઝિલ અલગ અલગ કેમ ? કોઇક તો એવું સંગમસ્થાન હોવું જ ઘટે કે જ્યાં આ બે અસ્તિત્વ એક થાય !

 

દરેક માતામાં અમુક અંશે એક સાસુ છુપાયેલી હોય છે. એ પોતાના સંતાનને એના ઘડતર, સારા વિકાસ માટે કડવી જન્મઘુટ્ટીઓ સમ સંસ્કાર જન્મથી જ મક્ક્મતાથી પાતી હોય છે. માતા બાળક પર ગુસ્સો કરે તો પણ એની આંખોમાંથી આંસુ વહેતા હોય છે અદ્દ્લ શિયાળાના તડકાની જેમ. એનો શિયાળી ચહેરો પર્ણ પરના ઝાકળબિંદુથી ગૌરવવંતો – ગુણવંતો -રુપવંતો દીસે છે. શિયાળાની જેમ માતાનો પ્રેમ પણ એના સંતાનોને પ્રમાદની છૂટ નથી આપતો.એ બાળકાને સતત કાર્યશીલ, ગતિશીલ રાખવાના પ્રયાસોમાં રત હોય છે ગુસ્સાના પાલવ તળે હૂંફના ધબકારા સંભળાય છે. માતૃત્વનો આવો શિયાળુ તડકો પણ એક માણવા જેવી આહલાદક ઘટના હોય છે.  એ જ રીતે દરેક સાસુમાં એક માતા છુપાયેલી હોય છે. દરેક માની જેમ એ પોતાની વહુ  પાસેથી અમુક અપેક્ષાઓની પૂર્ણાહુતિની આશા રાખતી હોય છે.જેને પૂરી કરતી એ એની વહુનુ પરમ કર્તવ્ય છે એમ સમજે છે.ખરો પ્રશ્ન તો ત્યાં ઉદભવે છે કે એ જ સાસુને એક દીકરી હોય છે. એ દીકરી જ્યારે એક વહુ બને ત્યારે એ એની સાસુની અપેક્ષાઓમાથી પાર ઉતરે એવી તાલીમ આપવામાં એ સાસુ કમ માતાએ ધ્યાન રાખ્યું હોય છે ખરું ?

 

સાસુ અને માતાનુ સહઅસ્તિત્વ જ્યાં વિશાળતા હોય ત્યાં શ્વસે છે.સાસુના ‘સો કોલ્ડ’ ઇર્ષ્યા – કપટ – વેર ઝેર – તકરાર જેવા અવગુણોની સંકુચિતતા છોડીને માતાના ‘સો કોલ્ડ’ કરુણા -વાત્સલ્ય – મમતા જેવા ગુણની વિશાળતાને જે સ્ત્રી સ્પર્શે છે એ સાસુ માતા સમ બની શકે છે.વિશાળતાને લોકપ્રિયતા મેળવવામાં બાહ્ય સુંદરતાની જરુર નથી પડતી.કદરુપી સાસુઓ પણ માતા સમ વ્હાલુડી લાગી શકે છે. સામે પક્ષે મા પોતાના સંતાનો પ્રત્યે ગમે એટલું કડક વર્તન દાખવે તો પણ એ અણખામણી નથી લાગતી. ‘મા અને સાસુ’ આ બે શબ્દોની માયા અપરંપાર છે. તટસ્થતાથી – પ્રેકટીકલી વિચારીએ તો દરેક સ્ત્રીએ સંકુચિત – ઇર્ષ્યાખોર -ઝગડાળુ માનસ છોડીને વિશાળ – પારદર્શી -મમતાળુ વર્તન અપનાવીને કાયમ ‘માતા’ બની રહેવું જોઇએ. કારણ આ લેખની શરુઆતની લીટીમાં કહ્યા મુજબ ‘સાસુ’ નામનો શબ્દ આપણા સમાજમાં ઓરમાયાપણું જ પામે છે. એથી દરેક સાસુએ વિશાળ બનીને માતાના સ્તર સુધી વિસ્તરવું જ પડે એ સિવાય એ એની વહુ પાસેથી દીકરી સમ પ્રેમ ક્યારેય પ્રાપ્ત ના કરી શકે.

 

આ જ વાતને લિંગભેદની જાતિને ભૂલીને વિચારીએ તો વિશાળતા નામનું તત્વ એટલી જ ઉત્કટતાથી પુરુષોને પણ સ્પર્શે છે. વિશાળતાને જાતિભેદ ક્યારેય નથી નડતો. દરેક હેતાળ – સમજુ પુરુષ માતા સમ છે જ્યારે કર્કશ, તાનાશાહી અને આપખુદ વલણ ધરાવતો પુરુષ સાસુ !

ઘણા પુરુષો પોતાની પત્નીનું સ્વતંત્ર અસ્તિત્વ નથી સ્વીકારી શકતો. પત્નીને પોતીકા અરમાનો હોય છે એ વાત તરફ એ આંખ આડા કાન કરે છે. પત્નીને એ કાયમ પોતાની અપેક્ષાઓ પૂરી કરનારું મશીન જ સમજે છે.આવા મશીન પાસેથી એ રેમની અપેક્ષાઓ કેમની રાખી શકે. એને મળે છે તો ફકત બીક -ડર -ધ્રુણા ના ઓથા નીચે છેતરપીંડીયુક્ત નકલી પ્રેમ. તો અમુક સ્ત્રીઓ પોતાની શંકા – સંકુચિત સ્વભાવ દ્વારા પુરુષોને કનડતી જોવા મળે છે. આવી સ્ત્રીઓનો સ્માય કૂતરાની જેમ પોતાના પતિની ચોકીપહેરામાં જ વ્યતીત થાય છે. આ કવાયતમાં એ પતિનો પ્રેમ પામી નથી શકતી. મેળવે છે તો ફક્ત એક ત્રસ્ત, કાયમ એના ચોકીપહેરાને તોડીને નાસી જવા આતુર એક રીઢો ગુનેગાર. જે લગ્નજીવનમાં વિશાળતા ના હોય ત્યાં બે ગુનેગારો એક બીજા સાથે જાતજાતની રમતો રમવામા જ વ્યસ્ત રહે છે. એ રમતો જ રમી શકે એકબીજાને પ્રેમ ક્યારેય ના કરી શકે. પ્રેમ નામના તત્વનો ત્યાં છેદ ઉડી જાય છે.

 

અપેક્ષાઓની વાત આવે છે ત્યારે એને સકુચિતતાનો નાગ ડંખ મારીને ઝેર ના ચડાવે એ ધ્યાન રાખવું ઘટે. અપેક્ષાઓને ઉદારતાની હદ સુધી વિસ્તારવાથી એની તીવ્રતા પણ ઓછી થઈ જાય છે. આપણી ઓફિસમાં આપણા હાથ નીચે કામ કરતા કર્મચારીઓ પાસે આપણે કેટલી હદ સુધીની અપેક્ષા રાખીએ છીએ ? એમને ચૂકવવામાં આવતા એક એક પૈસાનું પૂરેપૂરું મૂલ્ય વસૂલવાની આપણી સંકુચિત મંશામાં આપણે એ કર્મચારીઓને કેટલી  હદ સુધી અન્યાય કરીએ છીએ એ વાત એકાંતમાં જાત સામે જાતને રાખીને વિચારતા ચોકકસ સાચો જવાબ મળશે. વળી એ જ અપેક્ષાની પૂર્તિની વાત આવે ત્યારે આપણે કાચા પડીએ છીએ. આપણે જેના હાથ નીચે કામ કરતાં હોઇએ, જેમના કર્મચારી હોઇએ એમની અપેક્ષાઓ સંતોષવામાં આપણે જાતજાતના ગલ્લાં તલ્લાં કરીએ છીએ, કાચા પડીએ છીએ. આપણે જે વર્તન સંતોષકારી રીતે નથી કરી શકતા એ જ વર્તન બીજાઓ પાસેથી રાખાવાનું કેટલું યોગ્ય એ પણ એક વિચારપ્રદ વાત છે !

 

માનવીનું ભીતરી સૌન્દર્ય એના શારીરિક સૌંદર્યમાં ભળે ત્યારે વ્યક્તિ તેજોમય -રુપાળો લાગે છે. બધો ફર્ક ઉદારતાનો – વિશાળતાનો જ હોય છે. ભગવાનનો આશીર્વાદ પામેલી પ્રક્રુતિ વિશાળતા નામના ગુણનો બરાબર પચાવીને બેઠી છે એથી જ એ સુંદર છે અને સુંદર છે એથી એ માતા છે. વિકસવું એ માતૃત્વ-ઘટના છે જ્યારે સંકુચિતતા એ સાસુપદ. દરેક સાસુપણાની અત્યંત નિમ્ન કક્ષાએ એક ખલનાયક કે ખલનાયિકા પેદા થાય છે.

 

આજે  જ્યારે અમુક રાજ્યો પોતાની અલગ ઓળખાણની માંગ કરે છે  ત્યારે વિકાસ માટે એમણે પણ આ ઉદારતા અને વિશાળતાનું મહત્વ સમજવું જ રહ્યું.

 

હવે તમારે નક્કી કરવાનું કે તમારે કઈ ભૂમિકા ભજવવાની છે – સાસુની કે માતાની ? વળી જે ભૂમિકા પસંદ કરો એને સતત વળગીને એને અનુકૂળ થઈને જીવવાની હિંમત પણ કેળવવાની રહેશે. ફકત વિચારોથી કશું નથી સાબિત થતું, વર્તન જ આપણો સાચો આઈનો છે.

 

પૂર્વાકાશમાં  ક્ષિતિજરેખા પર ધીરે ધીરે ખસતાં સૂર્યે પોતાની દિશા બદલી છે કદાચ આપણે પણ એમ જ કરવાનું છે. મીરાં કહે છે, ‘ઉલટ ભઈ મેરે નયનન કી.’

-સ્નેહા પટેલ.

જીવ અને શિવ


 

 phoolchhab paper > Navrash ni pal column > 18-08-2013

મૈં જીસકો કહ રહા હૂં અપની હસ્તી,

અગર વો તૂં નહીં તો ઔર ક્યા હૈ

નહીં આયા ખ્યાલો મેં અગર તૂં

તો ફિર મૈં કૈસે સમજુ તૂ ખુદા હૈ ?

-નાઝ ખિયાલવી

 

‘રાહુલ બેટા, ચાલ તો, ફટાફટ તૈયાર થઈ જા. પેલું નવું જીન્સ લીધું છે એ અને સી ગ્રીન ટીશર્ટ પહેરી લે જે.’

‘મમ્મી, આપણે તો દહેરાસર જ જવાનું છે ને પણ, એમાં આટલા સજવા ધજવાનું શું વળી ?  આ જે પહેર્યા છે એ કપડાં શું ખોટા છે ? આ પહેરીને મારા ક્લાસીસમાં પણ જઉં જ છું ને ‘

‘ અરે બેટા, આ તો આપણું મહાપર્વ પર્યુષણ છે, એની ખુશી અને ઉમંગમાં આમ સજીધજીને આપણી ખુશી દર્શાવવાની, પર્વ ઉજવવાનો.’

‘મમ્મી, સાચું કહું તો મને આ બધું કંઇ સમજાતું જ નથી. વ્યાખ્યાન, પ્રતિકમણ, સામાયિક, દેવદર્શન , નવકાર – સૂત્રો …વગેરે વગેરે..ધર્મ એટલે શું ? ભગવાન એટલે શું ? જે દેખાતા જ નથી એમનામાં શ્રધ્ધા કેવી રીતે રાખવાની , અમેઝિંગ !’

દેવ્યાની પોતાના સાત વર્ષના લાડલા રાહુલના આ શબ્દો સાંભળીને સ્તબ્ધ જ થઈ ગઈ. કંઇક આ જ મતલબના વાક્યો એ પોતે પણ રાહુલની ઉંમરે પોતાની મમ્મીને કહેલાં અને સામે જવાબમાં મળેલી એક જડબેસલાક લપડાક.

‘જૈનની છોકરી થઈને આ શું બોલે છે ? કંઈ ભાન બાન પડે છે કે નહીં ? કાલે ઉઠીને સાસરે જઈશ તો સાસરીવાળા શું કહેશે – તારા મા બાપના આ જ સંસ્કારો કે, તૌબા આ નવી પેઢીથી તો ! ચાલ હવે, વધારે ચીબાવલી થયા વગર ફટાફટ તૈયાર થઈ જા અને ચાલ ઉપાશ્રયમાં.’

દેવ્યાનીના મનમાં લપડાકની સાથે જ ગુસ્સાની તીખી લહેર ઉઠી હતી. મમ્મી પર તો વળતો ગુસ્સો થાય નહીં પણ આ બધાની પાછળ જે કારણ હતું એ ‘ધર્મ’ માટે એના મનમાં વિદ્રોહ ઉતપ્ન્ન થઈ ગયો હતો. મમ્મીએ ફોર્સ કર્યો એટલે તૈયાર થઈને દહેરાસર – ઉપાશ્રય-પ્રતિકમણ જેવી વિધીઓ ચૂપચાપ કરતી રહી. પોતે જે વિધીઓ કરી રહી હતી કે જે ધાર્મિક સૂત્રો સાંભળી રહી હતી એ બધાની પાછળનો આશય કે એનો અર્થ એને કદી સમજાતો જ નહતો અને એના પારંપરિક વડીલોને એ સમજાવવાની ફુર્સત પણ નહતી. આપણે જૈન કુળમાં જન્મ્યા છીએ, મહાવીર સ્વામી આપણા ભગવાન છે, આપણી આ બધી ધાર્મિક વિધીઓ હોય છે અને  એ આપણે કરવી જ રહી. કોઇ જ ચૂં કે ચા ક્યારેય ના કરાય નહીં તો પાપ લાગે, આપણી પ્રભુમાં આસ્થા નથી એવો મતલબ નીકળે. ફરજીયાતપણે પાળવા પડતા આ ધર્મ માટે દેવ્યાનીના મનમાં ક્યારેય પ્રેમ કે આદરભાવ ઉતપ્ન્ન નહતો થતો. એક ઢીંગલીની જેમ જ એ વ્ડીલોના ચીંધ્યા માર્ગે ચાલતી રહી. ઉંમર વધતા સમજણ પણ વધતી ચાલી. ભગવાનને જોયા હોય કે ના જોયા હોય પણ એક અદ્ર્શય શક્તિ આ સંસાર ચલાવી રહી છે અને એ શક્તિ બીજે ક્યાંય નહીં પણ સતત આપણી આજુબાજુ જ ફરતી હોય છે જરુર હોયુ છે તો ફક્ત વિશ્વાસ રાખીને એને શોધી કાઢવાની અને એના માટે ઇશ્વરમાં શ્રદ્ધા રાખવી અનિવાર્ય છે. પ્રભુમાં શ્રધા રાખવાથી આપણને ફરક પડે છે નહીં રાખીએ તો પ્રભુને કે આખી દુનિયામાં કોઇને યુ કોઇ જ ફર્ક નથી પડવાનો. વળી સદભાગ્યે એને સાસરું અને પતિ બેય સારા અને સમજુ મળ્યાં, જેમ્ની પ્રેમ ભરી વાણી અને વર્તઅનથી ધર્મનો સાચો મતલબ એ સ્મજી શકી, એની મજા માણી શકી અને પરિણામે બાળપણના મૂળીયા નાંખી ગયેલ ધર્મ પ્રત્યેના વિદ્રોહના વાદળો વિખરાઈ ગયા અને સમજણનો – શ્રધ્ધાનો ઉદય થયો . પણ આ બહુ જ લાંબી અને ધીરજ માંગી લેતી પ્રોસિજર હતી. જેમાં એના માવતરની ભૂલ અને અણસમજુ પરવરિશનો એ અજાણતાં જ  ભોગ બનતી રહેતી હતી. એ પોતાના સંતાન સાથે એવા ભૂલ ભર્યા વર્તનનું રીપીટેશન કરવા નહતી માંગતી. અત્યારથી જ એ કુમળા છોડને એ ધીરજ અને પ્રેમથી સમજાવીને ધાર્મિક્ બીજ નાંખવા માંગતી હતી જેથી ભવિષ્યમાં એ એક ખૂબસૂરત છોડ બનીને સારા માનવી તરીકે નીખરી ઉઠે.

ફ્લેશબેક્માંથી વર્તમાનમાં પ્રવેશતાં દેવ્યાની રાહુલના વાળમાં હાથ ફેરવતી બોલી,

‘બેટા, તને જે ઇચ્છા થાય એ કપડાં પહેર અને મમ્મીના વેણમાં વિશ્વાસ હોય તો આ દુનિયામાં ભગવાનનું અસ્તિત્વ છે અને આપણે એનામાં આપણી શ્રધ્ધા દર્શાવવા આવી પ્રાર્થના અને ધાર્મિક સૂત્રોનો સહારો લઈએ છીએ. તને સમજાય તો ચાલ મારે મોડું થાય છે, ના સમજાય તો કોઇ વાંધો નહીં બેટા ના આવીશ. ધર્મમાં જબરદસ્તી ના હોય . તારા મનમાં ઇશ્વર પ્રત્યે સાચી શ્ર્ધ્ધા ઉતપ્ન્ન થાય ત્યારે આવજે હું એ સમય સુધી ધીરજ રાખીશ, રાહ જોઇશ. અને હા, ક્યાંય પણ કોઇ પણ પ્ર્શ્નો આવે તો હું, તારાદાદા- દાદી, ડેડી બધાંય સદા તારી સાથે જ છીએ બેઝિઝક પૂછી લેજે.

મમ્મીની અડધી પડધી વાતો રાહુલને ના સમજાઈ પણ મમ્મીના પ્રેમભર્યા અને ધૈર્યયુકત ઉત્તર, સમજાવટથી એને મમ્મી માટે આદર ઉતપન્ન થયો અને એ મમ્મી સાથે દેવદર્શને જવા તૈયાર થઈ ગયો. સંસ્કારના સીંચનની શુભ શરુઆત થઈ ચૂકી હતી અને દેવ્યાની પોતાના સફળ ઉછેરના પ્રથમ ચરણની સફળતા ઉપર મનોમન પોરસાઈ ઉઠી.

અનબીટેબલ : તર્કની હદ પૂરી થાય ત્યાં શ્રધ્ધાનો દીપ ઝળહળી ઉઠે છે.

-સ્નેહા પટેલ.

unbetable


ચમત્કારો અને અકસ્માતોને ઘટના કહેવાય – જીવન નહીં.
-સ્નેહા પટેલ.

પરીક્ષા


phoolchhab newspaper > navrashni pal column > 11-09-2013

 

બધું મનમાં દબાવીને હવે બેસી નથી રહેવું.

ફરી ગરદન ઝુકાવીને હવે બેસી નથી રહેવું.

નર્યા ઉપદેશની વાતો ત્યજીને કર્મ કરવા છે.
અહીં ધૂણી ધખાવીને હવે બેસી નથી રહેવું.

-ભાર્ગવ ઠાકર

 

દસમા ધોરણમાં ભણતી મૃગા વિજ્ઞાન -૨ નું ગયા વર્ષનું પેપર સોલ્વ કરતાં કરતાં અટકી ગઈ.  ‘પાણીમાં થતો હોસિન્થનો છોડ કયા વર્ગમાં આવે છે’  આ એક જ માર્કની કિંમતનો સવાલ એની હજારો ઘણી કિંમતી સમયની ઘડીઓ વેડફવા લાગ્યો. બે કલાક પછી એણે પરીક્ષાખંડમાં પહોંચી જવાનું  હતું અને અત્યારે આ સવાલ…ઉફ્ફ ! એણે તરત જ મોબાઈલ હાથમાં લઈને મેઘા એની ખાસ સહેલીને ફોન લગાડ્યો.

‘મેઘા, આ સવાલનો જવાબ તને આવડે છે કે ?’

અને સામે પક્ષે મેઘાના  જવાબમાં આવ્યો આશ્રયભ્રર્યો ‘એ…એ..એ’ જેવો વિચિત્ર અવાજ. બે ઘડી પછી મેઘાએ રીપ્લાય કર્યો,

‘મૃગા, તને શું થયું છે ? હજુ તો આજે આપણે વિજ્ઞાન – ૧ ના પેપરની પરીક્ષા આપવાની બાકી છે અને તું બે દિવસ પછીના વિજ્ઞાન-૨ નું પેપર સોલ્વ કરવા બેઠી છું !’

હવે અચરજ-કમ-આઘાતના દરિયામાં ગોતા લગાવવાનો વારો મૃગાનો હતો. લગભગ ચીસ પડાઇ જેવા અવાજે જ એનાથી બોલાઈ ગયું,

‘શું વાત કરે છે મેઘા, આજે વિજ્ઞાન – ૨ ની પરીક્ષા છે. તું સમય જોઇને તો મજાક કર પ્લીઝ. તારું મગજ તો ઠેકાણે છે ને ?’

મૃગાના અવાજમાં રહેલ ભરપૂર આત્મવિશ્વાસના રણકાથી સામેના પક્ષે મૃગાનો કોન્ફીડન્સ ડોલી ગયો. એ પણ માની બેઠી કે આજે વિજ્ઞાન – ૨ નું જ પેપર છે. એણે વિજ્ઞાન-૧ ના પેપરની તૈયારી ક્રરી હોવાથી પસીનાના રેલા ઉતરવા લાગ્યાં. હવે તો એક્ઝામ સેન્ટર પર પહોંચવાનો સમય પણ થઈ ગયેલો સહેજ પણ સમય બચ્યો નહતો. આંખોમાંથી આંસુડા સરી પડ્યાં.

મેઘા અને મૃગાના ઘર નજીક નજીક હોવાથી મૃગાની મમ્મી જહાનવી એની કારમાં જ મેઘા અને એની મમ્મીને લઈને પરીક્ષાના સ્થળે મૂકવા જતી હતી.

કારના મિરરમાં મેઘાનો રડમસ અને એની મમ્મીનો ટેન્શનસભર ચહેરો નિહાળીને જહાનવી બોલી,

‘અરે, આ બોર્ડની એક્ઝામ એ કંઇ જીવનની છેલ્લી એકઝામ તો નથી જ ને. હજુ તો તમે માત્ર પંદર વર્ષના છો એમાં આટલા બધા ટેન્શનના બોજ શું કામ ઉઠાવો છો ? અને તમે જહાનવીએ મેઘાની મમ્મી રેખાને કહ્યું, તમે પણ શું આ બચ્ચાંઓના મનોબળ તોડવા બેઠા છો.. એને સાથ આપો, મજબૂત બનાવો.’

 

‘જહાનવીબેન, એ તો બધું બોલાય છે. હમણાં તમારી મ્રુગા સાથે આવી પરિસ્થિતી ઉભી થઈ હોત તો તમને સમજાત. આ મેઘાડી આખા ક્લાસમાં નંબર વન લાવવાના વહેમ મારતી હતી અને હવે…’ આટ;લું બોલતા બોલતા તો રેખા બેન પોતે રડી પડયાં. પોતાના ટેન્શન બાજુમાં ખસેડી મેઘા એની મમ્મીને શાંત રાખવા બેઠી. જહાનવી મનોમન અકળાઈ ગઈ. હવે જલ્દી પરીક્ષાસ્થળ આવી જાય તો સારુ વિચારતી ગાડીની સ્પીડ વધારી.

પરીક્ષાસ્થળે જઈને હાલાતે એકાએક મેઘાની બાજુમાં પલટી મારી. ત્યાં બધા વિધાર્થીઓના હાથમાં વિજ્ઞાન – ૧ ની ચોપડીઓ જ હાથમાં હતી. ભૂલ મૃગાની હતી મેઘાની નહીં. આજે વિજ્ઞાન – ૧ ની જ્પરીક્ષા હતી. આખીય સ્થિતીનો મર્મ બધાના મગજમાં તરત જ પકડાઇ ગયો. અને હાલાત કરતાં પણ વધુ ઝડપથી રેખાબેને પલટી મારી,

‘બોલો જહાનવીબેન, હવે શું કહેશો ?’

આવી પરિસ્થિતીમાં ટોણા મારનાર જેવું પથ્થરદિલ કોઇ ના હોઇ શકે.મૃગાના ચહેરા પર ઘભરાહટ ફેલાઈ ગઈ. એનાથી આવી મોટી ભૂલ કેમની થઈ ગઈ એ જ ખબર ના પડી.પણ હવે કઈ જ થઈ શકે એમ નહતું. સમય જ ક્યાં હતો ?ત્યાં તો જહાનવીએ ગજબની સ્વસ્થતા દાખવીને મૃગાનો હાથ એના હાથમાં લીધો અને બોલી,

‘મ્રુગા, તું જે વિચારીશ એ જ થશે. તારી આજુબાજુ પ્રભુની બનાવેલી દુનિયામાં અનેકો અદભુત શક્તિઓ વહે છે. તારા પોઝીટીવ વિચારોને એ શક્તિ ચોકકસ મદદ કરશે. તું એનામાં પૂરતો વિશ્વાસ રાખ ને તારુ કામ કર. વળી તેં આમે આખું વર્ષ બધાજ સબજેકટસ્નો વિગતે અભ્યાસ કર્યો જ છે.આજનું પેપર પણ એમાંથી જ પૂછાશે ને તો પછી ચિંતા શાની ? છેલ્લા સમયની તૈયારી નહીં થઈ શકે એટલું જ ને, કઈ વાંધો નહી, એના વિચારોમાં તું જે આવડે છે એ પણ ના ભૂલી જા. વળી તું આ પરીક્ષામાં નાપાસ થઈશ તો પણ ના તારા પપ્પાનો તારી પરનો વિશ્વાસ ડગશે કે ના મારા તારી પ્રત્યેના પ્રેમમાં કોઇ જ ઓટ આવે.બસ હળવા મને પરીક્ષાખંડમાં જા અને ભગવાનને મનોમન પ્રાર્થના કરીને તારી પૂરેપૂરી સ્વસ્થતાથી પેન ચલાવ..જા !’

મૃગા જહાનવીને ભેટી પડી. આંસુ લૂછી મોઢું ધોઇને સ્વસ્થ થઈ ગઈ ને હળ્વા સ્મિત સાથે રુમમાં પ્રવેશી ગઈ.

રેખાબેન નવાઈથી જહાનવીની સ્વસ્થતા નિહાળી રહ્યાં.

જ્યારે પરીક્ષાનું પરિણામ આવ્યું ત્યારે રેખાબેનની નવાઈ બેવડાઈ ગઈ કારણકે વિજ્ઞાન-૧ માં મૃગાના માર્કસ બોર્ડમાં સૌથી વધારે આવ્યાં હતાં.

અનબીટેબલ : હકારાત્મક વિચારો અને સબળ આત્મવિશ્વાસથી કરાતો નિષ્ઠાપૂર્વક્નો શ્રમ કાયમ હકારાત્મક પરિણામને ખેંચી લાવે છે.

-sneha patel.

my book’s review in guj.guardian


http://www.gujaratguardian.in/E-Paper/09-10-2013Suppliment/index.htmlSnap2

દિલ-પ્રવેશ


Phoolchhab paper > Navrash ni pal column > 4-09-2013

‘કેવા રે મળેલાં મનનાં મેળ,

રુદિયાના રાજા !

કેવા રે મળેલાં મનનાં મેળ.’

-બાલમુકુન્દ

રાગિની ટી.વાય.બી.એમાં ભણતી નાજુક,નમણી ગોરીચિટ્ટી સુંદર મજાની ઢીંગલી જેવી છોકરી હતી. હંમેશા પતંગિઆની જેમ ઉડાઉડ કરતી, હસતી -હસાવતી આ ઢીંગલી એના મીઠ્ડા સ્વભાવથી એની આજુબાજુનું વાતાવરણ એક પોઝીટીવ એનર્જીથી ભરી દેતી. લોકો એની કંપનીમાં બધા દુઃખ ભૂલીને હળવા-ખુશખુશાલ થઈ જતાં. આ જ કારણથી એનું મિત્રવર્તુળ ઝાઝું હતું અને બધાની એ લાડલી હતી.

આજકાલ પતંગિયા જેવી છોકરીના બધા રંગ ઝાંખા પાંખા થઈને ખરી પડેલાં, હાસ્યની રેલમછેલ કરાવનાર ચહેરા ઉપર વેદનાનો કાળો રંગ લીંપાઈ ગયેલો હતો.કાયમ બીજાના દુઃખ દૂર કરવામાં પહેલો નંબર એવી રાગિનીને પોતાના દુઃખ કોઇનીય સાથે વહેંચવાની ટેવ નહતી. એ કાયમ સુખ ફેલાવવામાં જ માનતી અને દુઃખના સમયે કોચલું બનીને પોતાનામાં જ સમેટાઈ જતી. એના આ બદલાવથી એનું મિત્રવૃંદ ચિંતામાં મૂકાઈ ગયેલું. આ હસમુખી પરીના એક હાસ્ય માટે એ લોકો કંઇ પણ કરવા તૈયાર હતાં પણ પહેલાં એનું કારણ તો ખ્યાલ આવે !

રાગિનીની એક ગાઢ સખી હતી અંજના. નાનપણથી જ એની સાથે રમીને ઉછરી હતી. એ રાગિનીને નખશિખ ઓળખતી હતી.રાગિનીના મિત્રવૃંદે છેલ્લા ઉપાય તરીકે અંજનાને રીકવેસ્ટ કરીને એની તકલીફનું કારણ જાણી લાવવાનું કામ સોંપ્યું. અંજના પોતે પણ રાગિનીની આ ચુપ્પીથી વલોવાતી હતી પણ રાગિનીના મોઢામાં આંગળા નાંખીને એની તકલીફ કઢાવો નહીં ત્યાં સુધી તો એ એની પાસે પણ નહતી બોલવાની. છેવટે એક્ દિવસ મન મક્કમ કરીને એ બપોરના સમયે રાગિનીના ઘરે ગઈ. આ સમયે રાગિનીના મમ્મી પપ્પા ઓફિસે હોઇ એ સાવ એકલી જ હોય એ વાત અંજનાને ખબર હતી.

અજ્ઞાત આશંકા સાથે ધડકતા દિલે અંજનાએ ડોરબેલ વગાડી. બારણું ખૂલતાં જ એનું દિલ ધક્ક રહી ગયું. સામે રાગિનીની રડી રડીને સૂઝી ગયેલી લાલચોળ આંખો હમણાં જ રડીને થાકી ગયાની ચાડી ખાતી હતી, ચહેરા ઉપર લૂછી કઢાયેલા આંસુની નિશાનીઓ સ્પષ્ટ દેખાતી હતી. એના લીસા રેશમી વાળ અને કપડાં બધુ ય અસ્ત વ્યસ્ત હતું. ઘરમાં પ્રવેશીને અંજના પાંચ મીનીટ રાગિનીનો હાથ પકડીને ચૂપચાપ સોફા ઉપર બેસી રહી અને એની આંખોમાં એકીટશે નિહાળતી રહી. રાગિની બહુ સમય સુધી આ તારામૈત્રક સહન ના કરી શકી અને આંખો છલકાઈ આવી. અંજનાએ એના વાળમાં હાથ ફેરવ્યા કર્યો અને એના બરડા પર હાથ ફેરવીને એને છૂટથી રડવા દીધી.  થોડીવાર રહીને એ ફકત ચાર શબ્દો જ બોલી,

‘આ બધાની પાછળનું કારણ ?’

જવાબમાં રાગિની એના બેડરુમમાં ગઈ અને બે ચાર દિવસના વાસી ફૂલોનો બુકે લઈને અંજનાને પકડાવી દીધો. અંજનાને એની આ વર્તણૂકનું કારણ ના સમજાયું, ચૂપચાપ એણે બુકેને ગોળ ગોળ ફેરવતા એમાંથી એક કાર્ડ હાથમાં આવ્યું જેમાં કાળી સ્કેચપેનથી ‘બ્રેક અપ બુકે – ફ્રોમ અંતિમ ‘ લખેલું નજરે ચડ્યું.

‘ઓહ…’ હવે વાતની ગડ બેસતી હતી. અંજના અંતિમને ઓળખતી હતી. એના જેવા બેજવાબદાર, માલદાર બાપના નબીરા પાસેથી આ જ વર્તનની અપેક્ષા રાખી શકાય. એણે રાગિનીને આ સંબંધ ના બાંધવા માટે બહુ જ સમજાવેલી પણ એ સૌમ્ય સ્વભાવની છોકરી એ નટખટ સ્વભાવના છોકરાના આકર્ષણથી એની જાતને બચાવી નહતી શકી અને લાગણીના બંધને બંધાઈ ગઈ હતી.

આસ્તે આસ્તે વાત પૂછતાં બ્રેક અપનું મેઈન રીઝન અંતિમનો  લાપરવાહ – ભ્રમર જેવો સ્વભાવ ખ્યાલ આવ્યું. અંતિમ માટે આ સંબંધ એક ટાઇમ પાસ હતો. રાગિનીએ એને નામ આપવાની જીદ કરતાં જ એ વિફર્યો. એને રાગિની સાથે કોઇ જ કમીટ્મેન્ટ કરવાં નહતા , કોઈ બંધનમાં બંધાવવું નહતું અને લાંબી ચર્ચાના પરિણામે એ બે અબોલાના રસ્તે જઈને ઉભા રહી ગયેલાં. અબોલાના દરિયામાં સાત આઠ દિવસથી સતત ઝોલાં ખાતી રાગિની બ્રેકઅપની મહોર મારેલો બુકે મળતાં જ સાવ તૂટી ગઈ. અંતિમ સાથે લગ્નજીવનના જોયેલાં હજારો સપનાં ઘૂળમાં મળી ગયાં.વારંવાર આત્મહત્યા કરી લેવાના વિચારો એનો ભરડો લેતા હતાં.

અંજનાએ પ્રેમપૂર્વક રાગિણીનો હાથ પોતાના હાથમાં લઈને એને પંપાળતા કહ્યું,

‘જો રાગુ, જે થઈ ગયું એ નહતું તો નથી થઈ શકવાનું ને ? તો એને હિંમત રાખીને સ્વીકારી લે. આની પાછળ તારી ખૂબસૂરત જીંદગી હોમી દેવાનો કોઇ મતલબ નથી. વળી અંતિમ તો તારા નિશ્છ્લ પ્રેમને લાયક જ નહતો. તેં તો હંમેશા આ સંબંધને તારી તાકાત કરતાં પણ વધુ આપ્યું છે. તારો તો આ બ્રેકઅપમાં કોઇ જ વાંક નથી તો શું કામ આ ‘સેલ્ફ ડીસ્ટ્રોઈંગ’ની પ્રક્રિયામાં લોહી બાળે છે ?  એના પર પૂર્ણવિરામ મૂક. આ સંબંધનું આ જ પરિણામ હતું – દુઃખ ભર્યો ખાલીપો ! આવા સ્વાર્થી સંબંધોમાં જીંદગીભર બંધાઈ રહેવા કરતાં એ તૂટી જાય અને એમાંથી મુકત થઈ જઈએ એ જ વધારે સારું છે. એની નિષ્ફળતાનો બોજ તારા શિરે લઈને ના ફર. જ્યારે તું સર્વસ્વ અર્પતી હોવા છતાં પ્રત્યુત્તર પાંગળો આવતો ત્યારે જ તારે ચેતી જવાની જરુર હતી પણ હવે જ્યારે આ પરિણામ આવ્યું છે તો એને મ્રુત્યુ જેવા અંતિમ પગલાં સુધી ના ખેંચ. આ ઘટના ઉપરથી શીખ લે કે તારા દિલના દ્વારે ટકોરાં મારનારા તો ઘણાં મળી રહેશે પણ તારા માટે કોણ સર્વ્શ્રેષ્ઠ છે એ સમજતાં શીખ. જે તને અનહદ, નિઃસ્વાર્થપણે ચાહી શકે એને જ તને હર્ટ કરવાનો હક આપજે.બહુ જ સમજી વિચારીને ટ્કોરાં મારનારાઓને સમજીને, જરુર પડે તો મા બાપનો સહારો પણ લઈ શકે છે – એમના જેવો સાચો રાહ ચીંધનારો બીજો કોઇ નથી એવો વિશ્વાસ રાખજે અને પછી જ તારા માટે જ સ્પેશિયલ ઘડેલો છે એને તારી જીંદગીમાં પ્રવેશ આપજે. આ દિલ-પ્રવેશ તારી આખી જીંદગીનો સૌથી મહત્વનો નિર્ણય છે યાદ રાખજે..ચાલ હવે કપડાં બદલ ફ્રેશ થા અને બધા મિત્રો તારી રાહ જોવે છે આપણે ભોળાની  ચા અને મસ્કા બન ખાવા જવાનું છે.’

વાતાવરણ્માંથી ધુમ્મસ દૂર થઈ જતાં સૂર્યની હૂંફાળી ગરમી તેજ રેલાવી રહેલી. અંજના સાથે વાત કરીને હળવી થઈ ગયેલી રાગિની અંતિમ સાથેના સબંધને મનોમન અંતિમ અંજલી આપતી સોફા ઉપરથી ઉભી થઈ.

અનબીટેબલ – કોઇના દિલમાં પ્રવેશ એ મંદિરપ્રવેશથી પણ વધારે પવિત્ર છે, એનું જવાબદારીપૂર્વક જતન કરવું  જોઇએ.

sneha patel