પહેલો સગો પાડોશી

માણસ ઉર્ફે રેતી, ઉર્ફે દરિયો, ડૂબી જવાની ઘટના ઉર્ફે;
ઘટના એટલે લોહી, એટલે વહેવું એટલે ખૂટી જવાની ઘટના ઉર્ફે..

-નયન દેસાઈ

‘સ્મૃતિબેન,, હું શાકભાજી લઈને કલાકે’ક્માં આવું છું. મારું એક પાર્સલ આવવાનું હતું પણ હજુ આવ્યું નથી. આવે તો સાઈન કરીને રીસીવ કરી લેજો ને પ્લીઝ.’

‘એ હારુ સોનલ, તું તારે બિલકુલ ચિંતા ના કરતી, અને હા તારા શાકની સાથે મારા ૫૦૦ ગ્રામ ટામેટાં લેતી આવજે ને. બળ્યું ક્યારની ટામેટા લેવા જઉં લેવા જઉં કરતી હતી પણ કામમાથી નવરી જ નહતી પડી શકતી’

સ્મૃતિબેનનો આ જવાબ અપેક્ષિત જ હતો પણ સોનલ બે ઘડી તો ઝંખવાઈ ગઈ. સ્મૃતિબેનની વસ્તુઓ લાવવામાં એને કોઇ વાંધો નહતો પણ આજકાલ શાકભાજીના ભાવ આસમાને હતાં એમાં આ ૫૦૦ ગ્રામ ટામેટા એટલે પૂરા રુપિયા ત્રીસનો ખર્ચો. વળી સ્મ્રુતિબેન પૈસા પાછા આપવાની બાબતમાં બહુ પંકાયેલા એટલે પાછા મળવાની કોઇ જ ગેરંટી નહીં. પણ સોનલને એના દરવાજાની બરાબર સામે જેનો દરવાજો પડતો હતો. સવાર સવારમાં જેમનું મોઢું જોવું પડતું હતું એવા પાડોશી સ્મૃતિબેનને સાચવ્યા વિના છૂટકો નહતો. નંદીશ એના પતિદેવનો ડાયલોગ યાદ આવી ગયો , ‘ પહેલો સગો એ પાડોશી, એને થોડો સાચવી લેવાનો ! કમને મોઢું હસતું રાખીને સોનલ એક્ટીવા ઉપર નીકળી.

રસ્તામાં પવનના થપાટે ઉડતા એના લુખ્ખાં સુંદર કેશ એના ચહેરા પર સંતાકૂકડી રમતા હતાં . એના મગજમાં ઢગલો વિચારો રમતા હતાં. ચાર મહિના પહેલાં જ્યારે એ અને નદીશ નવા ઘરની શોધમાં હતા ત્યારે એણે નદીશને શહેરના પૉશ એરીઆ એવા વ્યંકટેશ્વર રોડ ઉપર ઘર શોધવા બહુ વિનવેલો. વ્યંકટેશ્વર રોડ પર ઘર શોધવાનું એના પૉશ હોવા ઉપરાંત બીજું એ કે ત્યાં સોનલના મમ્મી પપ્પા અને એની જેઠાણીનું ઘર હતું.ઇન અને મીનના એના ઘરસંસારમાં નંદીશને તો બિઝનેસાર્થે આખો દિવસ ટુરીંગ રહેતું હોવાથી સોનલ ઘરમાં સાવ એકલી થઈ જતી હતી. આવા સમયે સગા વહાલાંના ઘર નજીક હોય તો પોતાને મન થાય ત્યારે એમની સાથે શોપિંગ કરવા, ફિલ્મ જોવા, વોક લેવા જઈ શકે. વળી પોતાના સાજે-માંદે એ લોકો અને એમના સાજે માંદે એ ઝટ દઈને દોડી શકે. પણ નંદીશે તીવ્ર શબ્દોમાં પોતાનો વિરોધ વ્યકત કર્યોં,

‘સોનલ, શરુરાતમાં તો નજીક નજીક સગાઓ સારા લાગે પણ જેમ સમય જશે તેમ આપણાં ઘરમાં એમનું ગમે ત્યારે ટપકી પડવું એ આપણી પ્રાઈવસીમાં દખલાંદાજી જેવું લાગશે. ના બાબા ના, ડુંગરા તો દૂરથી જ રળિયામણાં.’

સોઅન્લ હક્કી બક્કી રહી ગઈ. એને મનમાં થયું કે ડુંગરા અને માનવીમાં કંઈ ફર્ક જ નથી કે ? વળી સગાઓ તો વ્હાલાં જ હોય ને એમનાથી દૂર શું કામ ભાગવાનું ? નાનપણમાં નંદીશ એક જ છત નીચે એના મોટાભાઈ સાથે રહેતો હતો ત્યારે એમને ઝગડાં નહતાં થતાં તો અત્યારે પણ થશે જ એવું માની લેવાની શું જરુર ? ઉંમર વધતાં ઉલ્ટઅાનું હવે બધા વધુ મેચ્યોર થયા હોય. વળી સંતાનોના ઉછેર પાછળ પોતાની પ્રાઇવસીના અનેકો વર્ષો કુરબાન કરી દેનારા મા – બાપને આપણી થોડી સાંત્વના ભરી પળો આપી દેતાં કયં મોટું આભ તૂટી પડવાનું, વળી એ લોકો પણ આપણી પ્રાઇવસીની કિંઅમ્ત તો સમજતાં જ હોય ને..?ત્યાં તો એના કર્ણપટ ઉપર નંદીશનો અવાજ અથડાયો.

‘જો સોનલ, નજીક હોઇએ એટલે વારંવાર એ લોકોની અપેક્ષા ઉભરાય. કોઇના સાજે માંદે ડોકટરને ત્યાં લઈ જવું કે ટીફીન મોકલવું એમના ઘર સાચવા જેવી જવાબદારીઓનો પહાડ આપણા માથે આવીને ઉભો રહે.’

‘નંદીશ, એવી જ રીતે આપણે પણ સાજા માંદા હોઇએ તો એ લોકો આપણને કામ લાગવાના જ ને..પોતાકાને હૂંફ આપવા લેવામાં બોજા ક્યંથી લાગવા માંડ્યા ?’

‘સોનલ એ બધી ભાંજગડ છોડ. આ બધું તો આજુ બાજુના પાડોશી સાથે થોડા સારા સંબંધ રાખી લેતા પણ થઈ જ શકે ને. એમને સાચવી લેવાના. પહેલો સગો એ પાડોશી કહેવત સાંભળી છે ને ?’

અંતે દરેક ઝગડાંની જેમ સમજવાનું -કોમ્પ્રોમાઇઝ કરવાનું સમજદાર પક્ષ – સોનલના માથે જ આવ્યું. એમણે વયંકટેશ્વર રોડથી કલાકે’કના અંતરે આવેલ રોડ પર ઘર ખરીદ્યું. સોનલને સ્મ્રુતિબેન જેવ લાલચુ અને નકટા પાડોશીને સાચવી લેતાં નવ ના તેર થઈ જતાં હતાં મહિને દા’ડે હજારેક રુપિયાનું નક્કામુ આંધણ આ બધી વિધિમાં સ્વાહા થઈ જતું. પણ નંદીશ ખુશ હતો.

શાકવાળાની દુકાન આવી જતા એકટીવાને બ્રેક મારીને સોનલ મનોમન બોલી ઉઠી,

‘નંદીશ, લાલચુડા પારકા પાડોશીઓને પોતાના બનાવવાની આફોગટની કવાયત કરાવે છે એના બદલે સગાંઓને જ સાચવી લેવાની મારી વાત ક્યાં  ખોટી હતી ? રહી મનદુઃખ ની વાત એ તો આપને પતિ પત્નીને પણ ક્યાં નથી થતો , સાચો પ્રેમ – લાગણી હોય ત્યાં જ આવી અપેક્ષાઓ  રહે ને !’

અનબીટેબલ ઃફૂલોનું આત્મવિલોપન દિવ્ય સુગંધ જ પ્રસરાવે છે.

સ્નેહા પટેલ.