રહસ્યમય ઉદાસી:

foolchhab paper > Navvrashni pal column > 26-6-2013

આજ વરસાદ નથી એમ ના કહેવાય રમેશ,

એમ કહીએ કે હશે,આપણે ભીના ના થયા !

-રમેશ પારેખ.

ઘરના ડ્રોઇંગરુમને કાચનું એક વિશાળ પાર્ટીશન ઘરની ગેલેરીથી અલગ પાડતું હતું. એ ગેલેરીમાં ટેરેસ ગાર્ડનના અફલાતૂન આઈડીઆ સાથે અનેક લેટેસ્ટ પામ અને બોંઝાઈ વૃક્ષોના અલગ અલગ શેઈપના કુંડાઓ ખૂબ જ માવજતથી એકસરખા અંતરે ગોઠવાયેલા હતાં. બાજુમાં એક સીંગલસીટર ઝૂલો ઝૂલતો હતો અને એ ઝૂલામાં ગોઠવાયેલી ગાદીમાં પગને ગોઠણથી વાળીને એના પર પોતાના નાજુક હાથથી વાળેલી અદબ સાથે ગોઠવાયેલી હતી અંતરા – એક સૌંદર્યસામ્રાજ્ઞી – અતિઆધુનિકા અંતરા – સ્માર્ટ હાઉસ મેનેજર – સંતાનોની મા કમ ટીચર –ફીઝીકલ ટ્રેનર અંતરા !

લોકો કહે છે કે સુંદર સ્ત્રીઓ બુધ્ધિશાળી નથી હોતી. એ બધાના મોઢા પર એક કરારી થપ્પડના જવાબ સાથે આ દુનિયામાં અંતરા હાજર હતી.એ સુંદર વધારે હતી કે બુધ્ધિશાળી એ નિર્ણય લેવો અઘરો હતો. એમના સુખી સંસારમાં એક 5 વર્ષનો દીકરો અને 8 વર્ષની દીકરી પણ સામેલ હતા. ભગવાનના ઢગલો આશીર્વાદ લઈને જીવતી અંતરાનું નાજુક મુખ આ ઘડીએ ઉદાસીના કાળા ઘનઘોર વાદળીઓથી ઢંકાયેલું હતું. વરુણ – એક બિઝનેસમેન – અંતરાનો પતિ એને ખૂબ જ પ્રેમ કરતો હતો. એને હાથોહાથ સાચવતો હતો.તો અંતરાનું મુખારવિંદ આજે ઉદાસ કેમ..? દેખીતી રીતે તો એની ઉદાસીનું કોઇ કારણ હાથવગું નહતું. અંતરા પોતે પણ પોતાની આ વારંવાર આવી ચડતી ઉદાસીથી કંટાળી હતી. એને  પોતાને પણ પોતાની આ અકારણ દેખાતી ઉદાસી સમજાતી નહતી. કંઇક તો હતું ચોક્કસ નહીંતો  અંતરા જેવા સુલઝેલા મગજની વયક્તિ આમ ઉદાસ તો ના જ રહે. આ ઉદાસીના પડઘા વારંવાર એના વર્તનમાં પડતા અને અંતરા હવે વારંવાર નાની નાની વાતોમાં વરુણ અને પોતાના બે સુકોમળ બાળકો ઉપર અકળાઇ જતી. વરુણ પણ અંતરાના આ વર્તનના રહ્સ્યનો તાગ મેળવવાની કોશિશમાં રહેતો હતો પણ કોઇ જ વ્યાજબી કારણ મળતું નહતું. ઉફ્ફ આ ઉદાસી !

વરુણના મમ્મી પપ્પા મુંબઈ રહેતા હતાં. વરુણના પપ્પા  આ જ વર્ષે રીટાયર થયા હતા. પોતાના પૌત્ર અને પૌત્રીને સ્કુલમાં વેકેશન  પડ્યું હોવાથી એમની સાથે થોડો સમય પસાર કરવાના ઇરાદાથી એ લોકો દસ દિવસ વરુણના ઘરે અમદાવાદ રોકાવા આવ્યા હતાં. અંતરા પણ ઘરમાં વડીલોની હાજરીથી ફ્રેશ થઈ ગઈ. પણ એની ખુશીને બે જ દિવસમાં પાછું ગ્રહણ લાગી ગયું અને આ ગ્રહણ એ વડીલોની નજરમાંપણ આવી ગયું. ધીરુભાઈ – વરુણના પપ્પાએ બે દિવસ લગાતાર આખા ઘરની સ્થિતીને માર્ક કર્યા કરી અને એ અનુભવી નજરમાં આ ઉદાસીનું કારણ તત્કાળ પકડાઈ ગયું. એક દિવસ એમણે વરુણને બેડરુમમાં બોલાવ્યો અને કહ્યું,

‘બેટા, મારે તારી સાથે થોડી અંગત વાતો કરવી છે. તારા પિતા કમ દોસ્ત તરીકે. આવ બેસ !’

‘પપ્પા,તમે કાયમ મારા ફ્રેન્ડ કમ ફિલોસોફર કમ ગાઈડ્ રહ્યાં છો. તમારા જેવા પિતાને મેળવીને હું ધન્ય થઈ ગયો છું. આમ તો મારે પણ તમારી સાથે થોડી વાત કરવી છે પણ…’

અને વરુણ આગળનું વાક્ય અધુરું છોડીને અટકી ગયો. ધીરુભાઈના સરળ અને સંતોષી વદન ઉપર એક મમતાળુ સ્મ્તિ ફરકી ગયું. વરુણના હાથ પર હાથ મૂકીને બોલ્યાં,

‘બેટા, યાદ છે તને જ્યારે તું કોલેજમાં હતો અને હું તારી પાસેથી તારી પોકેટમનીનો હિસાબ માંગતો ત્યારે તું કેવો ચિડાઈ જતો હતો.’

‘હા પપ્પા, એ વખતે મનમાં એક જ વિચાર ઉફનતો હતો કે હું કમાતો નથી એટલે જ મારે તમને આવા સવાલોના જવાબ આપવાનો વારો આવે છે, લોહી ઉકળી જતું હતું.’

‘દીકરા, આમ તો તમારા પર્સનલ વાતોમાં હું માથું નથી મારવા ઇચ્છતો, પણ આજે મજબૂરીવશ એમ કરવું પડે છે. મારા ખ્યાલ પ્રમાણે અંતરા લગ્ન પહેલાં એક સરસ મજાની પાંચ આંકડાની રીસ્પેક્ટેબલ જોબ કરતી હતી. તો એ જોબ તે એને છોડાવી કે એણે જાતે છોડી એ કહે તો જરા.’

‘પપ્પા, મારો પગાર સારો એવો છે, અમારું ઇન મીન અને તીન-ચારનું કુંટુંબ એમાં મજાથી જીવી શકે એમ છે તો મેં જ અંતરાને એ જોબ છોડી દેવાનું કહેલું.જોકે મેં એને કોઇ ફોર્સ નહતો કરેલો. પણ ઘર અને બાળકોને સાચવી લેવાના સહેતુક અંતરાએ એ વાતનો સહર્ષ સ્વીકાર કરેલો. પણ કેમ આજે આવો સવાલ…?’

‘દીકરા,અંતરા એક સ્વાભિમાની સ્ત્રી છે. કાલે એણે તારી પાસેથી ઘરખર્ચના પૈસા માંગેલા અને તેં એની પાસે આગળના આપેલા પૈસાનો હિસાબ માંગ્યો હતો એ વખતે એના મોઢાના પલટાતા હાવભાવથી મને આખી ય વાત સમજાઈ ગઈ. કદાચ એના પોતાના પણ ધ્યાન બહાર છે આ વાત.’

‘પપ્પા,તમે આમ ગોળ ગોળ વાત કાં ફેરવો છો..મેં તો જસ્ટ એક સામાન્ય પૂછતાછ કરેલી. બાકી અંતરા ખાસી સ્માર્ટ છે. એમ.બી.એ કરેલ છે.એના મેનેજમેંટ પર મને કોઇ જ અવિશ્વાસ નથી.’

‘બેટા, કોલેજ્સમયે મારા હિસાબ માંગતી વેળા તને જે લાગણી થઈ હતી તદ્દ્ન એવી જ લાગણી એક સમયની જાતકમાણી પર જીવતી, પોતાની મરજી મુજબ પૈસા વાપરતી અંતરાને ના થઈ શકે..?’

અને એક જ મીનીટમાં વરુણના ધ્યાનમાં પોતાની ભૂલ અને અંતરાની ઉદાસીનું કારણ આવી ગયું. એની નજર સમક્ષ એવા ઘણા પ્રસંગો આવી ગયા કે જેમાં અંતરાએ એની પાસે જેટલા પૈસા માંગ્યા હોય એનાથી અડધા જ પૈસા એને આપેલા..વળી એ જે આપતો એનો પણ પાક્કો હિસાબ માંગવાનોઆગ્રહ રાખતો હતો. ઓહ..તો આ બધી વાતોથી અંતરાનું નાજુક સ્વાભિમાન છોલાતું હતું એ વાત તો પોતાના ધ્યાનમાં જ ના આવી…ઉફ્ફ…પોતે ભણેલો ગણેલો મોર્ડન યુવક થઈને પણ પોતાની સ્વાભિમાની, પ્રેમાળ, સ્માર્ટ પત્નીને સમજવામાં આવી ભૂલ કરી બેઠો. વરુણની આંખો ગુનાની લાગણીથી ભીની થઈ ગઈ અને ધીરુભાઈનો હાથ દબાવીને બોલ્યો,

‘પપ્પા,તમે સમય રહેતાં મારી આંખો ખોલી કાઢી. હવેથી અંતરાએ મારી સમક્ષ ઘરખર્ચ કે કોઇ પણ બાબતે પૈસાની માંગણી કરવી પડે એવો અવસર જ નહીઁ આવવા દઉં અને એના પર પૂરતો વિશ્વાસ મૂકીને એને આપેલા પૈસાનો હિસાબ માંગવાની ભૂલ તો ક્યારેય નહીઁ કરું. એની સાથે વાત કરીને એક નિસ્ચિંત રકમ એને મહિનાની પહેલી તારીખે જ આપી દઈશ. આખો પગાર મારા ખિસ્સામાં લઈને ફરવાની મારી ટેવને આજથી જ તિલાંજલી’

‘દીકરા,આમે આખા પગારના વજનથી કો’ક્વખતે આપણું ખિસ્સું ફાટી જાય. એટલે એ વજન આપણે સાથે લઈને ફરવાની સહેજ પણ જરુર નથી. લક્ષ્મીથી ઘરની લક્ષ્મી શોભે અને સંતોષ પામે. આપણે તો એની શોભા અને સંતોષથી ખુશ રહેવાનું બસ.’

‘પપ્પા,તમે બરાબર કહો છો. અંતરા ખુશ હશે તો આખા ઘરમાં એની ખુશીના પડઘાપડશે અને બધા ખુશ ખુશ રહેશે..હવે એની રહસ્યમય ઉદાસી ક્યારેય આ ઘરમાં નહી પ્રવેશે એ તમારા દીકરાનું તમને પ્રોમિસ છે.’

અને વરુણ ધીરુભાઈને વળગીને રડી પડ્યો.

અનબીટેબલ : A loving heart can exist only in the absence of calculative mind.’

-via sms