સરપ્રાઈઝ !

gujarat guardian paper > take it easy 36 > 31-03-21-013

http://www.gujaratguardian.in/E-Paper/03-31-2013Suppliment/index.html

લગભગ ત્રણે’ક વર્ષના વહાણા વાઈ ગયા હતા અને મારે મારી કોલેજકાળની સખી રીનાને મળવાની બહુ જ ઇચ્છા હોવા છતાં મળી શકતી નહતી. વારે તહેવારે ફોન પર  ઔપચારિક વાત થઈ જતી. એ પણ નોકરી કરતી હતી એટલે બીઝી બીઝી રહેતી. મન મક્ક્મ કરીને બધા જ કામને થોડો વિરામ આપીને એક રવિવારે  સવારના અગિયાર વાગ્યાના સુમારે (!) એને ‘સરપ્રાઇઝ’ આપવાના ઇરાદા સાથે આજના જમાનામાં કોઇને પણ મળવા માટે લેવી પડતી ફોન દ્વારા અપોઇન્ટમેંટનો ધરાર વિરોધ કરીને એના ઘરે પહોંચી જ ગઈ. ડોરબેલ પર હળ્વેથી આંગળી દબાવી અને મરકતા મોઢે ‘સરપ્રાઈઝ’નું રિઝલ્ટ જોવાની તાલાવેલી સાથે ઉભી રહી. ડોરબેલમાંની કોયલ ટહુકી કુ..હ..હુ…. અને મને યાદ આવ્યું કે કોઇ કવિએ ક્યાંક લખેલું છે કે,’ ડોરબેલની કોયલ રણકી’ એ આવી જ વાત પરથી લખાયું હશે. દરવાજો ખૂલતા વાર લાગી એટલે હું ફરીથી બેલ વગાડવા જ જતી હતી અને દરવાજો ખૂલ્યો. સામે મારી પ્રિય સખી ઉભી હતી. પણ મેં ધારેલા એવા ‘સરપ્રાઈઝ’ના ભાવના બદલે એના મુખારવિંદ પર મને કંઇક અજબ હતાશાની લાગણી લીંપાયેલી લાગી. પળભર તો મારા સુપરફાસ્ટ વિચારપ્રક્રિયામાં એક ભરતી આવી ગઈ. ડોરબેલમાં મને જે અવાજ કોયલનો લાગ્યો હતો એ કયાંક કાગડાનો કર્કશ તો નહતો ને. મેં જે કોયલના મધુરા રણકાર લાગ્યો એ ક્યાંક કાગડો ચીખવાની પ્રકિયા જેવું તો નહતું ને !

‘અરે સ્નેહા, તું.,..આમ …અચાનક…અહ..હ્હ..,હ…આવ આવ..અહીં સોફામાં બેસ, હું બે મિનીટમાં આવી.’ અને મને અચરજના સાગરમાં ગોથું ખવડાવીને એણે એના બેડરુમ તરફ પ્રયાણ કર્યું.

પાછા આવતાં એને ખાસી દસ મિનીટ લાગી ત્યાં સુધી સમય પસાર કરવાને રુમનું નિરીક્ષણ કર્યું. બહુ સમયે આવી હતી. ફર્નિચર અને દિવાલોનો કલર બધું બદલાઈ ગયેલું. સઁખેડાના ફર્નિચરની જગ્યાએ નવા લેટેસ્ટ ડિઝાઈનના સોફા આવી ગયેલા જેમાં ચારે બાજુ નાની મોટી સાઇઝના કુશનો અસ્તવ્યસ્ત હાલતમાં પડેલા હતાં. સોફા ઉપર બેસવાની ક્રિયા તો બહુ જ સામાન્ય અને સરળ પણ મારે તો એ કુશન પર બેસવું પડે એવી અઘરી સિચુએશન હતી..બધી શરમ છોડીને સોફામાં કુશન વ્યવસ્થિત કર્યા અને પછી સોફા પર બેસીને હાશનો એક શ્વાસ ફેફસામાં ભર્યો. ઘરની   દિવાલ પર  નવો કલર હતો જે જૂનો પણ થઈ ગયેલો અને અમુક જગ્યાએથી એના પોપડા પણ ઉખડવા આવ્યાં હતાં. આ ઉપરથી મને ખ્યાલ આવ્યો કે હું એના ઘરે ઘણા સમય પછી આવી હતી…! બારી પર કોટનનો ભૂરી – કેસરી ચેકસનો મેલોઘેલો પડદો મંદ મંદ પવનમાં ઝૂલતો હતો. સામે દિવાલ પર એક ફોટો ફ્રેમ હતી જેમાં લીલા – ભૂરા કોમ્બીનેશનમાં એક પિકચર હતું જે મારી સમજશક્તિની બહારનું હતું. એક મિનીટ તો મને એમ થયું કે ક્યાંક આ પિકચર એણે દિવાલ પર ઉંધુ તો નથી ટીંગાડ્યું ને ? ભ્રમને ભાંગવાના પ્રયત્નોમાં મારું માથું આપોઆપ નીચેની તરફ વળ્યું અને નજરને શીર્ષાસન કરાવીને એ પિકચર જોવાનો પ્રયત્ન કર્યો પણ અફસોસ એ પણ વ્યર્થ ગયો. શેનું પિકચર છે એ ક્લીઅર જ નહતું થતું. મારું માથું નજરને શીર્ષાસન કરાવવાના ચક્કરમાં થોડું વધારે જ નીચે નમી ગયું અને જમીન પર હળ્વેથી અથડાયું..એ જ સમયે મારી સખીએ રુમમાં પ્રવેશ કર્યોં. એક તો માથામાં વાગ્યું, બીજું મારી વિચિત્ર અવસ્થા પકડાઇ ગઈ અને ત્રીજું આટઆટલી મહેનત પછી પણ ફળ તો મળ્યું નહીઁ મતલબ પિકચરનું પિકચર કલીઅર તો થયું જ નહીં.આ બધાની ભોંઠપ સાથે હું સોફામાં સભ્ય રીતે ગોઠવાઈ ગઈ.

સભ્યતાની એ રસમ નિભાવ્યા પછી તરત એ વાત ધ્યાનમાં આવી કે હું ઘરમાં પ્રવેશી હતી ત્યારે મારી બહેનપણી કરચોલીથી ભરપૂર એવા પિઁક કલરના  ઘૂંટણ સુધી માંડ પહોંચતા નાઈટ્ડ્રેસમાં સજ્જ હતી અને એના વાળ બટરફ્લાયની ક્લીપમાંથી જેલમાંથી ભાગી છૂટેલા કેદીની જેમ મનસ્વી રીતે એના ખભા, કપાળ પર ઝૂલતા હતાં, વળી સ્ટેપ કટવાળનું પહેલું સ્ટેપ બે ય કાનની બાજુમાં ટૂથબ્રશની જેમ લટકી રહેલું હતું. એક મીનીટમાં આટલું જ ઓબઝર્વ કરી શકી હતી પણ બારણું ખોલ્યું ત્યારની અને અત્યારની અવસ્થામાં જમીન આસમાનનો ફરક હતો. અત્યારે એ લેટેસ્ટ ટાઈટ જી ન્સ અને જાઁબલી કલરની કોટન કુર્તીમાં સજજ હતી. ટુથબ્રશ જેવી મનસ્વી લટો ઉપર એનું હેરબ્રશ ફરી ચૂક્યાની સાક્ષીરુપે એના વાળ સરસ મજાના સેટ થયેલા હતા અને મોઢું પણ કદાચ ધોઈને આવી હશે એટલે એકદમ ફ્રેશ લાગતી હતી. દસ મિનીટમાં કાયાપરિવર્તન ! હવે મને બારણું ખોલ્યું એ સમયની એની ભોંઠપનો સ્પષ્ટ ખ્યાલ આવ્યો. અફસોસ એ હતો કે મારે એને સરપ્રાઇઝ આપવી હતી, બારણું ખોલીને એ મને ભાવવિભોર થઈને હર્ષાતિરેકમાં ભેટી પડશે એવી આશા રાખી હતી એના બદલે એણે એના બાહરી પહેરવેશની વધારે ચિઁતા કરી અને મારા એ મૂડનું ઠંડે કલેજે મર્ડર કરી નાંખ્યું હતું.

જે પરિસ્થીતી આવી ચડે એનો સ્વીકાર કરતાં શીખો – મગજને ટપાર્યું અને વિચારો પર બ્રેક મારી.

‘શું લઇશ સ્નેહા…ચા કે કોફી ?’

ગરમી બરાબરની પડતી હતી અને કંઠે પાણીનો તીવ્ર સોસ પડતો હતો. એ લ્હાયમાં સવાલ બરાબર સાંભળ્યા વગર જ જવાબ અપાઈ ગયો -‘પાણી’

રીના પાણીનું પૂછવાનું જ ભૂલી ગઈ હતી અને હું ચા -કોફીના ઓપ્શનમાં પાણી માંગી બેઠી. બે ય જણને પોતાની ભૂલ સમજાઈ. જોકે આ કસબ જેવી મહાન ભૂલ તો નહતી જ કે જેના પરિણામસ્વરુપ ફાંસીની સજાની સુનવાઈ કરાય. આ તો એક નિર્દોષ અને રોજબરોજની ચીલાચાલુ ભૂલોમાંની એક હતી. જેના પરિણામમાં મને ચીલ્ડ્ વોટરનો ક્રિસ્ટલ ગ્લાસ ધરવામાં આવ્યો. હજુ પણ તકલીફો મારો કેડો નહતી મૂકતી. મને ચીલ્ડ પાણી પીવાની સહેજ પણ આદત નહીઁ. મારા ગળાની સહનશક્તિની સીમા બહારનું ઠંડુ પાણી પીવાઈ ગયું હોય તો બીજા દિવસે ચોકકસ એ બળવો પોકારતું રિસાઈ જાય અને શરદી થઈ જ જાય. કરવું શું ? ચા ગરમ હોય તો એને ઠંડુ કરવાના હેતુથી થોડી વાર ઠરવા દેવાય, નાસ્તાને ન્યાય અપાય પણ પાણી ઠંડુ હોય અને એને મૂકી રાખીએ તો ગરમ થાય એવું કોઇ વિજ્ઞાન મારા ધ્યાનમાં નહતું. જગતમાં કેવા કેવા ધર્મસંકટૉ ઉદભવતા હોય છે ! જેમ તેમ કરીને એક ઘૂંટડો ગળા નીચે ઉતાર્યો અને ગ્લાસ ટીપોઇ પર પાછો મૂકી દીધો. રીનાને પણ નવાઈ લાગી કે આને આટલી બધી તરસ લાગી હતી તો આટલું જ પાણી કેમ પીધું..? એની આંખોમાં એનો સવાલ સ્પષ્ટ્પણે ડોકાઈ આવ્યો જેને મેઁ નજર ફેરવીને નજરઅંદાજ કરી દીધો.

‘આ સામે જે ચિત્ર્ર છે એ શેનું છે ? એને કયું પેઇંટીઁગ કહેવાય ?’ વાત બદલાવાનો એક સઁનિષ્ઠ પ્રયાસ.

રીનાના મુખ પર પહેલી વાર હાસ્ય જોવા મળ્યું.

‘એ તો અસીમે (એનો દસ વર્ષનો દીકરો)  એની સ્કુલમાં ડ્રોઈંગ કોમ્પીટીશન હતી એ વખતે બનાવેલું છે. સ્કુલમાં ટેબલ પર બોંઝાઈ ઝાડનું કુંડું મૂકી અને એને દોરવા માટે કહેલું. ધ્યાનથી જો.. પેલા બે ભૂરા ‘કર્વ્સ’ દેખાય છે એની ડાળીઓ છે, બોંઝાઈ વૃક્ષ હતું એટલે નાની અને જાડી ડાળીઓ અદ્દ્લ આવી જ લાગે કેમ ? મેં આંખો ખેંચીને ભૂરા કર્વ્સને જોવાનો પ્રયત્ન કર્યો જે મને રસ્તા પર ચાલ્યા જતા નિર્વસ્ત્ર બાવાઓના ખુલ્લા અને ગૂઁચળું વળી ગયેલા વાળ જેવા વધારે લાગ્યાં. આઘાતથી મોં સિવાઈ ગયું અને એના સદમામાં ક્યાંક સત્યવચન મોઢામાંથી બહાર ના ધકેલાઈ જાય એ પૂરતી તરત સાવચેત થઈ ગઈ. કંઇક પ્રત્યુત્તર તો આપવો જ પડે ને..

‘પણ ડાળીઓ ભૂરા કલરની કેમ ?’

‘એ તો હરિફાઈનું ટેન્શન હતું એટલે અસીમે ફૂલોનો કલર ડાળીમાં અને ડાળીઓનો કલર ફૂલોમાં પૂરી દીધો..જો ને ગ્રીન ફ્લાવર્સ કેવા યુનિક લાગે છે. તને ખબર છે એની આ ભૂલને એ લોકોએ એની ક્રીએટીવીટી માની લીધી અને એના જ આધારે એને ફર્સ્ટ પ્રાઈઝ મળ્યું બોલ..’

શું બોલું..?અનાસક્તભાવે પેઈટીંગ નિહાળતા, મોં પર પરાણે ભગવાન કૃષ્ણ જેવું સ્થિતપ્રજ્ઞ સ્મિત રાખીને વિચારવા લાગી કે ‘મારે કોમ્પીટીશનના નિર્ણાયકોની બુધ્ધિને સલામ કરવા જોઇએ કે એની આ હરખપદુડી માતાની મંદબુધ્ધિને કોસવી જોઇએ ?’

ત્રણેક વર્ષમાં તો રીના સાવ જ બદલાઇ ગયેલી. અમારી કોલેજમાં ટી.વાયમાં એને ‘બ્રેઈન વિથ બ્યુટી’નો અવોર્ડ મળેલો. પણ આજે એની ઓરીજીનલ બ્યુટી અને બુધ્ધિ બે ય પણ સમયનું પોતું ફરી ગયેલું, ચમક સાવ ઝાંખી થઈ ગયેલી. હું જેને મળવા આવી હતી એ આ રીના તો નહતી જ. સમય માણસને બદલી નાંખે એ તો સાંભળેલું પણ આટલા ઓછા સમયમાં આટલું ચમત્કારિક પરિવર્તન મારા માટે થોડું આઘાતજનક હતું.

થોડી ઘણી આડીઅવળી વાતો કરી ત્યાં તો વાતોના વિષયો પણ ખૂટી ગયા.

હવે પછી કયારેય પણ કોઇને આવી સરપ્રાઈઝનો ડોઝ આપવાની હિઁમત નહી કરું વિચારતી આખો દિવસ રીના સાથે વિતાવવાની ઇચ્છા ધરાવનારી હું અડધો કલાકમાં તો એના ફ્લેટની નીચે હતી.

-સ્નેહા પટેલ